مقاله بررسی اثرات فناوری RFID در هوشمند کردن مدیریت انبارداری

شبکه تعاون روستائی  کشور با برخورداری از امکانات عدیده و توانمندی های زیاد در راستای خدمات رسانی به 40 در صد جمعیت کشور ( روستائیان ) ضمن بهره گیری از ظرفیت انباری و ذخیره سازی محصولات به میزان 2208446 تن و روند رو به افزایش آن ، با داشتن حدود 11000 فروشگاه تعاونی مصرف در اقصی نقاط روستائی کشور ، عهده دار تهیه و توزیع و نگهداری محصولات و کالاهای مختلف و متنوع می باشد ، در این رهگذر نیازهای کالائی آنها را اعم از معیشتی و حرفه ای را تامین می نماید ، از سوی دیگر با وجود تعداد 157 واحد تولیدی در سطح شبکه و قابلیت گسترش جندین برابر آنها ، ایجاد یک بازار قدرتمند تولید در این شبکه کاملا متصور است . چنانکه بتوان این شبکه را با تکنولوژی جدید ارتباطی مطرح در عصر حاضر مجهز نمود و از امکانات عصر مجازی در این شبکه بهره جست ، مطمئنا قدرت مالی و ضریب نفوذ روستائیان ایرانی به مجامع بین المللی فوق العاده افزایش خواهد یافت . با توچه به سیکل زنجیره تامین در این شبکه بس عظیم لزوم و ضرورت اتخاذ راهبرد و رویکرد علمی و ایجاد نو آوری و خلاقیت کاملا احساس می گردد و مزایای زاید الوصفی را در روند ارائه خدمات بهینه به جامعه روستائی مترتب می نماید . استفاده از فناوری RFID در حلقه های زنجیره تامین این شبکه علی الخصوص بکارگیری آن در چرخه مدیریت انبارداری و هوشمند کردن آن ، روند رو به تزایدی را در تامین بموفع کالا ، فرایند بهینه سفارش ، کاهش هزینه ها و ایجاد زمانبندی منسجم در تصمیم گیریهای مدیریتی فراهم می نماید.

تحقیق حاضر در بخش مباحث نظری از طریق بررسی مباحث درسی وپژوهشهای انجام گرفته و با بهره گیری از پایگاههای اطلاعاتی اینترنتی و در بخش عملی و محاسباتی از روش پیمایشی بصورت نظر خواهی کارشناسی از صاحب نظران صورت گرفته است. بنابراین با توجه به موضوع و هدف پژوهش از دو ابزار بررسی اسناد و مدارک و مصاحبه با صاحبنظران استفاده می شود. اسناد و مدارکی که در این تحقیق در مبحث محاسبات مبنای کار قرار گرفته است صورتحسابهای مالی اتحادیه می باشد

واژگان کلیدی : فناوری RFID، Radio Frequency Identification،EPC، تگ RFID , انبارداری هوشمند، زنجیره تامین

نویسنده : محمد صدیق کردپور، کارشناس ارشد خدمات فنی سازمان تعاون روستائی آذربایجانغربی ، دانشجوی کارشناسی ارشد فناوری اطلاعات آموزشهای الکترونیکی دانشگاه شیراز

مقدمه :

فناوری اطلاعات در عصر حاضر موجبات دگرگونی و تحول در عرصه های مختلف اقتصادی ،فرهنگی،اجتماعی زافراهم و تبعات و پی آمدهای سریع و متنوع آن در لایه های متعدد جامعه بشری ظهور و بروز یافته است . با الهام از سازو کار های فناوری اطلاعات محدودیت های زمانی و مکانی از بین رفته و موانع دسترسی به مجهولات کاهش پیدا کرده است.

آنچه مسلم است در شرایط کنونی با بکارگیری ابزارهای فناوری اطلاعات ، گستره پهناور جامعه بشری و سلایق و پندارهای آن به حقیقتی واحد گونه د رنیل به اهداف و آرمانهای بشری سوق داده می شود و می توان در حرکت و صیرورت و تداوم آن به کمالات مادی و معنوی در ابعاد متنوع و وجوه مختلف ارکان اجتماعی نائل گشت ودر ارتقاء بهره وری  اجتماعی همت گماشت

در واقع کاربردهای فناوری اطلاعات در جامعه  امروزی آنچنان رو به گسترش و ترقی می باشد که به جرئت می توان اذعان داشت که قاره ای بنام قاره اطلاعات در حال تکوین و تدوین می باشد .در این وادی زمان و مکان،مانعی در دسترسی به اطلاعات محسوب نشده و با تامین و تجهیز بسترهای مورد نیاز، فضای ارتباط و هماهنگی بین امورات و شئونات مختلف جامعه بشری به حد کمال رسیده و با بهره برداری بهینه از این فناوری نیازها و احتیاجات نوع بشری شناخته شده ودر حل آن می توان اهتمام نمود .

شاخصهای عملکرد اجرائی با بهره مندی از این فناوری در ابعاد مختلف  افزایش پیدا کرده و در مقام مقایسه از روند رو به رشد و فزایندگی چشمگیری حکایت می کند . عملکرد کلیدی و شاخصهای اجرائی در موسسات و نهادها با الهام از بکارگیری فناوری اطلاعات ، امروزه با چنان شتاب جهشی رو به تکامل و ترقی بوده که بی توجهی به آن در هر برهه از زمان و مکان موجب غقب افتادگی واضمحلال  حتمی و قطعی آن جامعه خواهد بود

دراین مقال سعی شده است سیستم انبارداری با بکارگیری فناوری RFID به شکل بهینه ای مدیریت و ساختار سنتی و سازو کارهای متعارف آن را به شیوه ای مدرن و مکانیزه اداره نمود 

بحث جدیدی که چند سالی  است در حوزه صنعت واقتصاد کشورها بروز کرده وکاربردهای بسیار متنوعی را پیدا نموده ویک آینده پر رونق و شتاب بسیار زیادی را  از خودنشان داده است، فناوری RFID(Radio frequency Identification) می باشد، فناوری جدیدی که در صنعت حمل ونقل ، توزیع وانبارداری وکل function های مدیریتی در این حوزه ها که بسیار مرتبط وتنگاتنگ با آینده زنجیره تامین است.

در این مقال با نگرش به ساختار شبکه عظیم تعاون روستائی در تامین خدمات و ارائه تسهیلات لازم برای جامعه روستائی با تکیه به مراکز عدیده  توزیع وانبارهای متعدد، لزوم بازنگری در ساختار تامین و توزیع بمنظور تسهیل و تسریع در خدمات گسترده  به جد احساس شده و بهره گیری از فناوری روز در بهینه سازی خدمات رسانی نیاز عصر حاضر تلقی می شود

اهداف استفاده از RFID

هر انسان با بصیرت و دور اندیشی پس از آشنایی با این پدیده شگفت انگیز آن را به عنوان راهگشای سازمان خود یافته ودر صدد حضور آن در همه فرایند ها و منابع سازمانی خود می باشد. نمایش توانمندیهای RFID برای بالفعل نمودن پتانسیل ها ی پنهان سازمان ها، مدیریت زنجیره تأ مین ، مدیریت منابع انسانی ، مدیریت ارتباط با مشتری ومدیریت دارائی های پنهان ـ خرد گرا از راهبردهای اصلی این تحقیق محسوب می گردد.با استفاده از تکنولوژی RFID و TAG های آن تحولی اساسی در مدیریت انبار و مدیریت چرخه منابع بوجود آمده است . هدف کلی تحقیق بدست اوردن شاخص برای اندازه گیری و ارزیابی بهره وری در مدیریت انبارداری شرکتهای تعاونی روستائی با استفاده از تکنولوژی  RFID می باشد و اهداف ذیل در قالب اصلی اهداف تحقیق مد نظر قرار می گیرد  :

-  معرفی فناوری شناسائی از طریق امواج رادیوئی (RFID) به عنوان یکی از جدیدترین و تأ ثیر گذارترین ابزار برای ارتقاء توانمندی ها و مو فقیت های سازمانها در رقابت های جهانی آینده .

- نظارت و کنترل درونی ساز مان در حفظ دارائیها ی فیزیکی و غیر فیزیکی با استفاده از RFID

- روش ها یی برای توسعه کسب وکار با استفاده از RFID

- روش ها و منافع مدیریت جمع آوری داده های انبوه با RFID

- مسائل فنی و تکنیکی سیستم شناسائی از طریق امواج رادیوئی

- حرکت به سمت به کار بستن فناوری ها ی نوین و موثردرکسب وکار .

- ارائه راهکارها ی اجرایی و حضور RFID در قالب مدلهای موفق با هدف کاهش هزینه ها و افزایش بهره وری.

بنابراین، فرضیه اثرات مثبت فناوری RFID در مدیریت انبارداری و بهینه کردن فرایندهای مربوطه از اهداف مورد بحث در این  مقال باشد .

مروری بر تاریخچه و پیشینه کاربردRFID در دنیا:

پیشینه کاربرد RFID یا فناوری Radio frequency Identification یا شناسایی از طریق امواج رادیویی بر می گردد به جنگ جهانی دوم واستفاده ارتش آلمان درشناسایی هواپیماهای خودی از هواپیماهای غیر خودی بود. پیشینه‌ی استفاده از این فناوری به نیمه‌ی دوّم دهه‌ی 1940 میلادی و ارتش آلمان برمی‌گردد.روند تکاملی و تاریخچه این فناوری به قرار زیر است.(شمیرانی 1385 )

• ـ در سال 1846 م فاراده کشف می‌کند که نور و امواج رادیویی، بخشی از طیف انرژی الکترومغناطیسی هستند.
• ـ سال 1864 م ماکسول نظریه میدان‌های الکترومغناطیسی را ارایه می‌دهد
• ـ در سال 1887 م هاینریش هرتز، برای نخستین بار موفق به ارسال و دریافت موج رادیویی می‌شود و ویژگی‌های آن را مطالعه می‌کند مانند: بازتاب، شکست و قطبش.
• ـ در سال 1896 م مارکنی، نخستین کسی است که موفق می‌شود در دو سوی اقیانوس اطلس، امواج رادیویی را ارسال و دریافت کند و به‌زعم پیروان نظریه مک لوهان، از آن پس کهکشان مارکنی، شروع می‌شود.
• ـ در سال 1922 م رادار اختراع می‌شود.

·         ـ در سال 1944 م، سلف RFID در ابعادی به اندازه یک چمدان سفر‌ی بزرگ و مجهز به باتری، در درون هواپیماهای جنگی جای گرفت تا در روی زمین، امکان بازشناسایی هواپیمای خودی از دشمن به‌وجود آید

• -در سال 1948 م، هنری استاکمن، اندیشه به‌کارگیری RFID در ارتباطات را مطرح کرد که تحت عنوان "ارتباطات توسط قدرت تابشی" معروف شد اما با وجود مسایل لاینحل بسیار، تا حدود سی سال بعد، کاربردی نشد.

•  -در دهه1960 م، پژوهش‌های بنیادی پیرامون به‌کارگیری فرستنده ـ گیرنده‌های یک بیتی برای کنترل کالا از طریق رادیویی آغاز شد.

• -در دهه1970 م، نظارت بر حیوانات از طریق سامانه‌های RFID عملی شد.

• -در دهه1980 م، RFID در کنترل ایاب و ذهاب خودروها و کارکنان شرکت‌ها(درنروژ)به‌کاررفت.

•  -در دهه1990 م، RFID برای امنیت اسکی‌بازان و در پرداخت‌های الکترونیکی نیز به‌کار گرفته شد.

• -در سال 2002 م،RFID وارد راهبرد توسعهملی فناوری اطلاعات در کشور کرۀ جنوبی (و چند کشور دیگر) شد. در آلمان نیز شرکت فروشگاه‌های زنجیره‌ای"مترو" (که با شرکت راه‌آهن شهری فرق دارد) برای نخستین بار از برچسب RFID در فروشگاهی واقع در دوئیس‌بورگ (آلمان) به‌جای "بارکد" استفاده کرد اما چون با اعتراض فعالان حقوق بشر مواجه شد، تا اواخر 2004،توسعهآنرامسکوت گذاشت

• -در سال 2003 م، از RFID در درون کارت‌های شناسایی افراد استفاده شد.

•  -در سال 2005 م، از RFID و با تزریق "تراشه" آن زیر پوست انسان، برای شناسایی افراد استفاده شد. همچنین جزوه " اینترنت‌چیزها" حاوی کاربردهای RFID در اینترنت، از طرف اتحادیه بین‌المللی مخابرات ITU) ) منتشرشد.
•  -در سال 2006 م، کتاب‌های کتابخانه مرکزی شهر مونیخ (آلمان) مجهز به برچسب RFID شد و از " کتابخانه هوشمند" بهره‌برداری شد. در همین سال کالاهای بسیاری در سراسر جهان مجهز به RFID شدند و از RFID در زندان‌ها، بیمارستان‌ها، مدیریت اموال اداری (به‌جای برچسب کالا) استفاده شد. همچنین به‌کارگیری RFID در درون‌افزاره‌های همراه مانند تلفن‌همراه، ناوشگر همراه و کامپیوتر همراه، مطرح شد ) پویان 1385)

از طریق زیر ساخت اینترنت می توان به منابع بسیار متنوع و گسترده ای از اطلاعات دسترسی داشت. اما اینکه چگونه اطلاعات را جمع آوری و ثبت نماییم، همچنان یک معضل بزرگ است. در بسیاری از موارد، اطلاعات به صورت مجازی، در ذهن افراد و یا در رایانه ها موجود است. در مواردی دیگر، اطلاعات مربوط به اشیاء فیزیکی و حالت و رخدادهای مربوط به آنهاست، ولی تبدیل آنها به شکلی که ذهن انسان یا رایانه ها بتوانند به آنها دسترسی داشته باشند یک کار مشکل است. راه حل معمولی برای چنین مساله ای، ورود دستی اطلاعات است: افراد باید مشاهده کنند و اطلاعات را وارد سیستم نمایند. این راه نه تنها می تواند ناکارآمد باشد، ممکن است باعث بروز خطا در اطلاعات هم بشود. در برخی روش ها، دستگاه هایی با سیستم های ماشین بینایی و سنسورهای پیچیده و پیشرفته، ورود اطلاعات را انجام می دهند. این سیستم ها اغلب حتی برای جمع آوری ابتدایی ترین داده ها، بسیار گران قیمت و پیچیده می باشند و تحت شرایط خاص و محدودیت های زیاد کار می کنند. بارکدها، کدهای دو بعدی، سیستم های انگشت نگاری، سیستم های شناسایی با استفاده از قرنیه چشم و صدا و ... از راه های ورود خودکار اطلاعات به رایانه می باشند. یک راه حل دیگر برای چنین مساله ای، شناسایی با امواج رادیویی (Radio Frequency Identification یا RFID) می باشد. با الصاق تگ ها یا فرستنده هایی با اشیاء ثابت یا متحرک، و ایجاد یک زیرساخت از دستگاه های تگ خوان به هم متصل، اطلاعات مربوط به اشیاء فیزیکی را می توان به صورت خودکار و بدون دخالت دست، جمع آوری و ثبت نمود.(شمیرانی 1385 )

یکی از مهمترین کاربردهای RFID می تواند در فروشگاه های زنجیره ای باشد. شرکت Wal-Mart که از بزرگترین فروشگاه های زنجیره ای در آمریکای شمالی می باشد، تمام تولید کنندگان خود را موظف کرده است که تا پایان سال 2006 میلادی، تمامی محصولات خود را به برچسب های RFID مجهز نمایند. انگیزه اصلی وال مارت در به‌کارگیری RFID این است که می‌‌تواند اقلام مورد فروش خودش را سه برابر سریع‌تر از قبل عرضه کند.

راینبرگ شهر کوچکی در شمال دوسلدورف آلمان است که اولین نمونه‌های عملی برچسب‌های RFID طی یک پروژه در یکی از سوپرمارکت‌های زنجیره‌ای معروف دنیا متعلق به شرکت METRO Group (نشانیwww.metrogroup.de) مورد آزمایش قرار گرفته است. نام این پروژه <فروشگاه آینده> (نشانی www.futurestore.org) گذاشته شده و شرکت‌های بزرگ SAP، اینتل و IBM در آن مشارکت دارند.

شرکت‌ مارک اند اسپنسر انگلیس هم کار استفاده از آر اف ای دی را شروع کرده و می‌‌خواهد از آن در لباس‌های زنانه و مردانه استفاده کند.

کمپانی بزرگ Rockwell  با زیربنای تاسیساتی به میزان 181000 متر و دارا بودن 20000 واحد نگهداری کالا و جابجائی 13000 سفارش در هر روز با بکارگیری فناوری RFID  از مزایای کنترل انبارداری ، پیگیری و شناسائی کالا، کاهش جستجو و کنترل کیفی بهترٍ، در مراکز توزیع برخوردار گشته است

افزون بر این، بلیت‌های مسابقات فوتبال جام جهانی در آلمان هم به این فناوری تجهیز شد. رمزگذاری بلیت‌های مسابقات جام جهانی با این هدف صورت گرفت تا این اطمینان به وجود آید که تماشاچیان از ورودی‌های خودشان وارد ورزشگاه‌ها می‌‌شوند و در جاهای خاص خودشان هم مستقر می‌‌شوند و از بوفه‌های مربوط به قسمت خودشان استفاده می‌‌کنند. علاوه بر این، کاربرد آن در مسابقات فوتبال جام جهانی یک فایده دیگر هم داشت و آن جلوگیری از جعل بلیتها بود.(2005 (-Albright,B

برنامه ریزی ومدیریت انبار در زنجیره تامین

شامل مباحث زیر می باشد:

1 : برآوردانباشته ها یا میزان انباشته ها درمدیریت انبار

2 : مدیریت عدم اطمینان درمدیریت زنجیره تامین که اصطلاحا" به آن safety inventory یا انبارداری مطمئن یا سطح ایمنی انبارگفته می شود.

در بررسی موضوعهای فوق با اجرای فرمولهای خاص و پیشبینی ها و محاسبات مورد نیاز در بر آورد میزان موجودی انبار و سطح ایمنی  آن با رویکرد ی جدید مطرح و مورد مداقه قرار خواهد گرفت.

برای درک بهتر این مساله، می توان یک زنجیره تامین را در نظر گرفت. در اغلب موارد، حلقه های مختلف زنجیره تامین مانند تولید کننده، توزیع کننده، فروشنده و اجزای دیگر، از موجودی انبارهای خود اطلاع دقیقی ندارند؛ حال آنکه در اختیار داشتن این اطلاعات می تواند منجر به صرفه جویی زیاد و بهره وری بالاتر شود. راه حل های فعلی برای این مساله، مبتنی بر ورود دستی داده ها یا استفاده از بارکد ها می باشد. راه حل های پیشرفته تر مانند اسکن کردن خودکار بارکدها یا استفاده از سیستم های ماشین بینایی، اغلب گران، پیچیده و شامل وضع محدودیت هایی متعدد بر روی اشیاء و محیط آنها می باشد. ورود دستی اطلاعات نیز زمانبر، نادقیق و هزینه بر است. سیستم های RFID یک راه حل بالقوه هستند.( Hicks1999)

فناوری  RFID (Radio frequency Identification )سیستم شناسائی از طریق امواج رادیوئی

برای آشنایی با RFID به یک لایه بالاتر رفته و Auto ID یا فناوری های شناسایی خودکار را تعریف می کنیم .تمامی شیوه های جمع آوری داده ها وورود داده ها به رایانه ها بدون دخالت انسان راشناسایی خودکار می گویند البته بحث ما در اینجا داده ها ،داده ها ی مربوط به اشیا ،اجناس وکالاهاست .هرآنچه که ماهیت فیزیکی وقابل لمس  دارد. برای شناسایی آن، داده های آن را بدون دخالت انسان بتوان جمع کرد وازانواع فناوری های شناسایی خودکار یاAuto ID  می توان به بارکد که از طریق امواج مادون قرمز وBeam استفاده می شودو در فروشگاهها دیده اید، علائمی هست که در پشت کالاها موجود هست الان در کشور ما در فروشگاههای بزرگ هم به وسیله قلم های مخصوصی اطلاعات اجناس تعداد وقیمت را می خوانند.

Biometrics یا فناوری که از طریق مثلاًعدسیه چشم  انسانها ویا علائم روی انگشتان دست ،به هر حال مرتبط به انسان برای شناسایی استفاده می شود ،بخصوص برای رمزنگاری وورود به شبکه ها ودسترسی ها استفاده می شود. مبحث اصلی که در این مقال مورد بررسی قرار می گیرد،RFID می باشد.از تفاوتهای عمده فناوری های بارکد و RFID می توان به موارد زیر اشاره کرد.

البته می توان گفت که RFID دارد جایگزین بارکد می شود که در این تحقیق می خواهیم با مفاهیم آن در حوزه هوشمند کردن مدیریت انبارداری آشنا بشویم. RFID  روشی است برای شناسائی اجناس واحد با استفاده از امواج رادیوئی ، این تکنولوژی با استفاده از تجهیزات متصل شده به اشیاء ،اطلاعات را به یک گیرنده RFID  انتقال می دهد . مزایای این سیستم نسبت به سیستم بارکد عبارتند از ظرفیت ذخیره اطلاعات ، قابلیت خواندن و نوشتن و عدم نیاز به قرار گیری در جهت خاص برای انتقال اطلاعات . سیستم شناسائی از طریق امواج رادیوئی ، انتقال اطلاعات را از یک محصول دارای میکروچیپ تگ RFID را ممکن می سازد . اطلاعات انتقال یافته می توانند مطالبی در رابطه با شناسائی ، مکان و یا مشخصاتی نظیر تاریخ خرید و قیمت یک محصول را فراهم آورند .ولی بارکد بحثی است که موجود است ،فناوری موجودی است که به دلیل محدودیت هایی از جمله خود سیستم کد گذاری ، دیگری در شیوه انتقال اطلاعات که حتماً بایستی ابزارخواندن به آن بچسبدوبه آن نزدیک باشد                                                                                                                                                                                                ومستقیم باید خوانده شود ونوع میزان اطلاعات قابل انتقال هم محدود است .RFID  دارد این مشکلات را حل می کند وجایگزین بارکد می شود البته در سالهای آتی به نظر می رسد تا 5-6 سال اینده همزمان هم RFID وهم بارکد تواما استفاده گردد .

تبین، ماهیت و  اجزاء  RFID

RFIDداده ها را با استفاده از ابزار مناسب انتقال داده وبه وسیله ابزارهای خودکار یا Reader از کالاها در یک فاصله معینی استخراج کرده ،گرفته ودر زمان ومکان مورد انتظار در اختیار ما قرار می دهد .این یک فرآیند کاربرد فناوری RFID است یعنی کالاها مجهز به tag ها ودر واقع شناسایی های unique خواهند بود . سیستم دیگری به نام Reader از طریق امواج آن tag ویا علائم را روی کالاها مشاهده می کند ،می خواندو در یک محیط نیازی به ارتباط مستقیم نیست ودر یک فضا می خواند وآنرا به شیوه های مناسب به داده های قابل استفاده در شبکه قرار می دهد . اجزاء  RFIDشامل tag  RFIDهست . که روی کالا چسبانده می شود دیگری  RFID Reader هست .دستگاهی که این علایم و tag RFID را روی کالا می خوانذ، ویک سیستم کدینگ هست به نام   EPC(electronic product code )  و داده ها را به شکل کدینگ از reader  به نرم افزارهای واسطه به نام   savantساوانت منتقل می شوند . ،ساوانت اصل کد را استخراج ودایجست وخلاصه می کندو به سرورهای object Name service   ها منتقل می شود واز این طریق به شبکه اینترنت قابل انتقال است.

RFID Tagیا برچسب RFID  که به کالا الصاق می شود حامل شماره EPCآن کالا است (Electronic product) code این بر چسب از یک  ICیا چیب ،همراه یک آنتن تشکیل شده  که یک چیپ در مرکز ومدارهای یک انتن در اطراف آن وجود دارد. کل این ساختار یک tagیا بر جسب RFID  است که روی کالاها بایستی چسبانیده شود

محتوای ICیا چیپ که به آن EPC  گفته می شود بر اساس مشخصات کالا وهر آنچه که نیاز هست قابل شارژ می باشد.معمولاً به شکل بر چسب پرینترهایی الان وجود دارد که اینها را مثل بارکد چاپ می کنند وبر روی کالاهایی که بحالت بسته بندی وجعبه ها وانواع مختلف اعم از فلزی واعم از اجناس متعددی که بتواندروی کالاهای فولادی ،فلزی رنگین وبا شکلها وابعاد مختلف قابل استفاده باشد تولید می گردد. این tag ها ویا بر  چسب ها سایز بسیارمتنوعی  وبسیار ریز وجدیداً tag هایی تولید شده که به شکل آمپول ترزیق می شود ومشخصات شناسایی انسانها را قرار است زیر پوست انسانها ترزیق کنند تا از طریق امواج رادیویی ،انسانها در شبکه در هنگام عبور از دروازه ها ودرهای ورودی شبکه شناسایی بشوند.

بنابراین سیستم‌های RFID برای انجام مأموریت خود از عناصر زیر استفاده می‌کنند.

v      RFID Tag: برچسب RFID به کالا الصاق می شود و حامل شماره EPC آن است. این برچسب از یک IC به همراه یک آنتن تشکیل شده است.

v      RFID Reader :این ابزارها کد EPC ذخیره شده بر روی RFID Tag را تشخیص می دهند. این ابزارها به دو صورت مورد استفاده قرار می گیرند :

1. به صورت نصب شده بر روی ساختمان

2. به صورت ابزارهای همراه

v      - EPC   : کد الکترونیکی محصول (Electronic Product Code)، شماره شناسایی منحصر به فردی است که به واسطه آن می توان اطلاعات منحصر به فرد هر قلم کالا را به دست آورد. این کد قابل انطباق با سایر سیستم های شماره گذاری نیز هست.

این کد در سه کلاس مورد استفاده قرار می‌گیرد:

     1. 64 بیتی

     2. 96 بیتی

     3. 256 بیتی

v      Savant - : نرم‌افزار واسط Savant در سیستم RFID وظیفه‌ی مدیریت رویداد‌های ادراک شده توسّط سیستم، پردازش (Process)، پالایش (Filter) و خلاصه کردن (Digest) رویداد‌ها و تزریق آن‌ها به شبکه جهت جلوگیری از ایجاد ترافیک را بر عهده دارد.

v      ONS Server : این سرور، EPC را دریافت کرده و با استخراج EPC Manager، آدرس URL مربوط به سرور EPCIS شرکت عضو را استخراج می کند.

v      PML :نوعی زبان برنامه نویسی استاندارد است (توسعه یافته XML) که تبادل اطلاعات را میان اعضای درگیر امکان پذیر می سازد. این زبان، زبان استاندارد مدیریت اطلاعات در تمام سیستم RFID است.(زرگر 1385)

مراحل اجرائی و تکنیکی در پیاده سازی

• شیوه های اجرا

o        : اجرای طرح در قالب مدیریت انبارداری داخلی

• اجرای طرح در سطح کل موسسه کسب وکار با بهره گیری از شبکه اینترانت
• اجرای طرح درامتداد زنجیره تامین بااستفاده از شبکه  همگانی اینترنت

بمنظور تبییین و تفهیم موضوع در استفاده از این فناوری، جزئیات مربوطه اعم از ساختار زنجیره تامین و سازو کار عملکرد فناوری RFID در مدیریت داده ها در امتداد زنجیره تامین در قالب نظارت و بازبینی اطلاعات  بموقع در راستای بهینه نمودن مدیریت انبارداری بطور اجمال تشریح و توضیح داده می شود .

ثبت آیتمی که سطح موجودی را پایینتر از واقعیت گزارش می نماید موجب درخواست سفارش غیر ضروری می گردد که در این رابطه موجودی کالا بالا رفته و ظرفیت انبار هم اشغال و تلف می گردد،وبالعکس

با ثبت داده ای که گزارش بالاتر موجودی را ارائه می نماید ،موجب سطح پائین موجودی انبار شده و عملا در مسیر مدیریت انبارداری اختلال ایجاد می نماید .برای مصرف بهینه و بهره گیری از منابع موجود در واحدها ضروری است که اطلاعات دقیقی بر روی موقعیتهای منابع داشته و بمنظور فائق شدن بر این معضلات تکنیکهای اخذ و استفاده از داده ها بشیوه اتوماتیکی توسعه پیدا کرده ودر حال تکمیل و تکامل می باشند .

این تکنیکها امکان این را می دهد که یک جریان ورود داده ای با استفاده از تجهیزات اتوماتیکی صورت گرفته و این فرایند می تواند به چند شیوه انجام گیرد ، بعنوان مثال از طریق ارائه داده در یک کد قابل خواندن در دستگاه ، در این رابطه اطلاعات بهمراه ابزار خواندن کد در یک کامپیوتر وارد خواهد شد ، یا از طریق سیستم ورودی داده های صوتی که با شناسائی در اکتساب عاملین صوتی از صحبت انجام یافته توسط اپراتور صورت می گیرد .

بدنبال ان با بکارگیری امکانات دیگر نرم افزار موجود در کامپیوتر می توان اطلاعات را پردازش نموده و داده ها را با استفاده از متدهای انتقال الکترونیکی داده ها (EDI )، شبکه خصوصی مجازی (VPN) ،بر روی اینترنت انتقال و جابجا نمود .2005) Albright, )

بارکد :

معمولی ترین مثال در استفاده از داده های اتوماتیکی بکارگیری بارکد می باشد ، یک نمونه بارکدی شامل یک سری میله و فاصله های مجاور و نزدیک و موازی می باشد ، الگوی عرض این فاصله ها از قبل تعریف و تعین شده و داده های واقعی بصورت کد در این الگوها مورد استفاده قرار می گیرد ، برای خواندن اطلاعات که در این نماد ها موجود است از طریق یک ابزار جستجو که در عرض و طول این الگوهای نمادی از یک طرف به طرف دیگر در حرکت می باشد اقدام می گردد و با آزاد کردن کدهای موجود در این الگوها  داده اصلی از آن کشف و بازخوانی می گردد . اساسا اسکنر های لیزری می توانند این بارکدها را قرائت کرده و محدوده 12 اینچی را تحت پوشش قرار دهند در این رابطه اسکنرهای خیلی قوی قادر به خواندن  فاصله 4 فوتی می باشند .

مشهورترین فرمت بارکدی مرسوم UPC است که تقریبا در تمام محصولات امروزه مشهود  می باشد که از طریق انجمن کد یکسان توسعه پیدا کرده ( UCC)و از ابتدای 1970  در دسترس می باشد ، این فرمت بطور عام تائید شده است . بارکدها ، سرعت ، درستی ، کارائی و ثبات در اخذ و استفاده از داده ها را ارائه می دهند و تحقیقات محققین بارکد ها را در توانمند کردن این فناوری تشدید کرده است و در این رابطه کاهش هزینه های ساخت ، توسعه کیفی و همگانی کردن آن ، کاهش دوره زمانی و توسعه و بهبودی این تکنولوژی را به ارمغان آورده است . علیرغم منافع زیاد بارکدها ،مشکلاتی هم بر شیوه استفاده از این فناوری مترتب می باشد ، این تکنولوژی در ذخیره داده محدودیت داشته و لزوم تمیز نگهداشتن آن بمنظور انکه قرائتگر بتواند داده ها را بخواند از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده ، الگوهای نمادین بارکد (میله ها و فاصله ها ) می باید در جهت مستقیم و نزدیک اسکنرها قرار گرفته و این مکانیزم نمی تواند در محصولات و پالتها جا گذاری و استقرار یابند و از همه مهمتر اپراتورها می باید در خواندن بارکدها نقش داشته باشند . بارکدها به سهولت کپی می شوند و به آسانی می توان آنرا جعل نمود و قابلیت مصالحه در بارکدها امکانپذیر می باشد .

RFID بعنوان فناوری تکمیلی در این رابط ه در سطح وسیعی ایجاد گردید و هدف از ان غلبه کردن بر مشکلات ناظر بر بارکدها که فوقا بدان اشارت رفت می باشد، این فناوری اصولا مشتمل بر دستگاه گیرنده و فرستنده بوده که با داده ای منحصر بصورت الکترونیکی برنامه ریزی شده است و داده ها از طریق آنتن یا فنری پیچ خورده (فرستنده ) که به یک کامپیوتر میزبان متصل است قابلیت خواندن و نوشتن از روی تگها و برچسبهارا پیدا خواهد کرد . تگ ها ی RFID و آنتنها در اندازه ها و اشکال متنوعی ایجاد شده اند منبع انرژی که از یک باطری مستقر در تگ است دامنه خواندن و قرائت طولانی را بوجود آورده است .

تگ ها در دو نوع فعال و غیر فعال طبقه بندی می شوند ، تگ فعال  برچسبهائی هستند که بوسیله یک باطری داخلی تغذیه و توانمند می گردند و قدرت خواندن و نوشتن در اندازه های متنوع حافظه ای را دارا می باشند .

تگ های غیر فعال بدون منبع خارجی عمل کرده و نیروی خود را از توان تولید شده از دستگاه قرائتگرها کسب می کنند در نتیجه آنها سبکتر بوده و با هزینه ارزانتر قابل خریداری بوده و طول عمر بیشتری در مقایسه با تگهای فعال را دارند ، آنها معمولا میدان و دامنه محد ودتری در خواندن داده ها را دارا می باشند . خاصتا فقط خواندنی هستند و با داده منحصر و یکتائی تنظیم و برنامه ریزی می گردند (معمولا 32 یا 128 بیتی ).

مهمترین فایده و استفاده از تگهای RFID در غیر تماس بودن آن و عدم نیاز به دید مستقیم و هم جهت با کالای مورد نظر جهت خواندن از طرف اسکنر می باشد . در این فناوری، تگها می توانند از میان مواد مختلف از جمله برف ، مه، رنگ و دیگر شرایط نا مساعد محیطی و اقلیمی قابلیت خواندن داشته باشند .

بر خلاف بارکد که فاقد خصوصیات مذکور می باشند همچنین می توانند در سرعت قابل ملاحظه ای قرائت گردند (100 متر در ثانیه )و دارای حافظه خواندنی و نوشتنی می باشند و دخالت کاربر و اپراتور در کاربرد آن مورد نیاز نمی باشد . تگها دارای خاصیت ضد برخورد و تصادم را داشته و اجازه خواندن چندین تگ را در یک لحظه فراهم می نماید .

بزرگترین و مهمترین مزیت آن عدم توانائی کپی کردن داده های تگ RFID  با استفاده از انواع ادوات مکانیکی و تکنیکهای رمز نگاری بوده و برداشت رونوشت غیر مجاز غیر ممکن است .

اخیرا موتورولا  تحولی را در ایجاد تگها با استقرار آی سی (IC)در چیپ ها بوجود آورده و راندمان کاری تگها را بسیار بالا برده است .

نظارت و بازبینی اطلاعات بموقع و بهنگام در امتداد زنجیره تامین :

بمنظور دسترسی به اطلاعات بروز و بهنگام و نظارت آن به موارد ذیل نیازمندیم :

1- دارا بودن مکانیزم استفاده از داده های بموقع

2-تبدیل داده های کسب شده به اطلاعات مرتبط و هماهنگ با استفاده از استاندارد کردن و امنیت طبقه بندی شده

3- دسترسی بموقع و فوری به این اطلاعات

در این مقال از سیستمهای ردیابی اتوماتیک جهت دسترسی به داده های بموقع  استفاده خواهد شد و هدف از سیستم ردیابی اتوماتیک اخذ و جمع آوری داده های مرتبط در باره اشیاء تحت نظارت و سوق دادن آن بر کاربردهای متنوع دیگر می باشد. احتیاجات و نیازمندیهای چنین سیستمی مشتمل بر موارد ذیل می باشد :

- مکانیزمی در استقرار و مکان کالا

- مکانیزمی در جمع آوری داده های مرتبط

- رابط و واسطی با کاربردهای دیگر بمنظور تبدیل و تغییر این داده ها

در این رابطه با استفاده از فرکانس رادیوئی تگهای RFID ، در هماهنگ با قرائتگرهای تگ، دسترسی به داده های همزمان و بموقع صورت گرفته و دادهای کسب شده از طریق ریدرها ی تگ به نرم افزار کاربردی انتقال پیدا کرده و در هماهنگی و پیوستگی با جدول نظارتی و یک زبان توصیف شئ، داده ها را پردازش کرده و انرا به اطلاعات مرتبط و هماهنگ تبدیل میکند .سپس این اطلاعات مدون را در محلی مخصوص ذخیره کرده تا اینکه دیگران بتوانند از آن استفاده کنند و با استناد به ان، تصمیمات مقتضی و مساعد اخذ گردد .دسترسی به این اطلاعات پردازش شده از طریق اینترنت می تواند صورت گیرد .

قالب و چارچوب کلی موضوع بالا در آیتم های همچون فرکانس رادیوئی تگها ، کد الکترونیکی محصول(EPC) ، دستگاه قرائتگر تگ ، ONS ، ODL(PML ) ، اینترنت و کنترل نرم افزارهای کاربردی قابل بحث و بررسی می باشد.( ( Yogesh V, J 2002

EPC :

بیت های کد شده بر روی فرکانس رادیوئی تگها، کد شناسائی کالا را ایجاد نموده که بنام EPC  خوانده می شود این مهم در مرکز AUTU-ID  اختراع شده است . و مکانیزمی است که در قالب طرحی شمارنده می تواند اطلاعات منحصری را برای اشیاء و کالاها بشکل سیستماتیک و مجتمع  فراهم نماید .مکانیزم آن دراشاره به  جائیکه اطلاعات در خصوص کالاها ی شناخته شده  از دور توسط کد  ذخیره شده، می باشد .در واقع EPC بعنوان جانشینی برای جبران نقایص و کمبودهای UCC بارکد توسعه پیدا کرده و مشتمل بر بیتهائی است که شناسائی منحصری را برای هر کالا و شیء را بوجود می آورد .

:Tag Reader

EPC  منحصر بفردی به هر کالائی چسبیده و می باید این بیتها شناسائی گردند . شناسائی این بیتها وشماره منحصر کالا از طریق قرائتگرهای تگ صورت می گیرد .

Foley,et at(.2005)  قرائتگرهای تگ را بعنوان یک واحد میکرو کنترل شده بهمراه یک خروجی فنر پیچ خورده در راستای حمل فرکانس مخصوص تعریف کرد است .این مکانیزم شامل یک سخت افزار کاشف نوک تیز، مقیاس ها و سفت افزار برای ارتباطات ارتعاشی می باشد .

ریدر تگها یک موج فرکانس رادیوئی لاینفکی را تولید کرده که نیرو و انرژِی را به تگها منتقل کرده و داده را از آن دریافت می کند . تمامی محدوده قابل شناسائی در حیطه قرائتگرها، مستعد خواندن EPC ها بر روی تگها می باشند . ریدر تگها معمولا محدوده و فاصله 1 تا 3 متری را قرائت می کنند و در توسعه این مکانیزم امکان فضای قابل پوشش بیشتری را می توان متصور نمود .مزیت فناوری ضد برخورد و تداخل در این مکانیزم امکان پوشش بیش از یک تگ را عملی ساخته وقرائت  متجاوز از 50 تگ را در یک ثانیه فراهم ساخته است .

همچمانکه کالاها در محدوده عملیاتی ریدرها قرار می گیرد ریدر شروع به خواندن EPC های کالا نموده و بیتها را از کالا دریافت می کند و این بیتها در شماره های مرتبی بمنظور شناسائی کالاها  تنظیم می شوند .

ONS :

EPC های در یافت شده از ریدر تگها تبدیل به پروتکلی شده که در تعیین اینکه اطلاعات بر اساس EPC مختص،  در کجا قرارمی گیرد کمک می نماید و این پروتکل بنام ONS  نامیده می شود .

وظیفه ONS  در واقع اینست که منبع  ذخیره اطلاعات مربوط به EPC  درخواست شده را نشان داده و این اطلاعات در یک محل راحت در اینترنت ذخیره شده است . بعنوان مثال اطلاعاتی در خصوص کالا ئی مانند صابون می تواند در وب سایت یک کمپانی قرار گرفته که سازنده آن کالا می باشد، کسی که بخواهد بیشتر در مورد آن کالا آشنائی پیدا کند می تواند آن اطلاعات را از طریق EPC  آن محصول در دسترس داشته باشد و دیتابیس کمپانی می تواند شامل چنین اطلاعاتی در باره آن محصول باشد و بعنوان سازنده آن محصول و ارائه دهنده خدمات متنوع آن محصول از جمله تاریخ ساخت ، محل ساخت و جزئیات حمل و غیره باشد .

اشاص متفاوتی در راستای اهداف متغییری  اطلاعات این محصول را مورد استفاده قرار داده و این در امتداد زنجیره تامین از سازنده و تامین کننده تا مشتری و مصرف کننده تداوم می یابد .ONS ،اهداف متنوع اطلاعات درخواست شده از منابع مختلف رابا اتصال بر روی اینترنت فراهم و تدارک می بیند .

ODL¹ :

محل و مکانی را که ONS برای کسب اطلاعات در باره کالائی مخصوص به آن اشاره می نماید آدرس IP  نام دارد در این آدرس IP ، اطلاعاتی در مورد کالا ارائه شده است . از آنجائیکه هیج واحدی در ارتباطات زنجیره تامین خودش بتنهائی عمل نمی کند و قهرا با سایر واحدها در زنجیره قرار می گیرد لهذا زبان مورد استفاده برای این اطلاعات باید نیازمندیهای ذیل را تامین و فراهم نماید :

- دارا بودن طبقه بندی و استاندارد لازم با فرمت باز

- قابلیت اجرائی در داخل سیستم را داشته باشد

- مقیاس پذیر و تعمیم پذیر باشد

- امنیت مورد نیاز را فراهم نماید

- در اجرا آسان عمل نماید 

زبان نشانه گذاری قابل توسعه (XML²) خودش را به آسانی جهت سازش با معیارهای بالا تطبیق داده است . این زبان یک زبان متا بوده که قواعد هماهنگی را برای مدارک شکل یافته تعریف کرده است و شمار نامحدودی از زبانهایی را برای صنایع مختلف و کاربردهای متنوع تعریف کرده است و بسرعت در قالب استانداردی برای تعریف فرمتهای تبادل داده ای تبدیل شده و هم اکنون بسیاری از کمیته های مستقل در حال کار کردن بر روی تعریف استاندارد عملی برای استفاده از XML  می باشند . 

تکنیکها و متودولوژیهای   TMWG³ یک کار گروهی و پیوسته ای را تحت نظر مرکز ملل متحد برای سهولت روالها و عملیات جهت اداره کردن تجارت و انتقال ⁴(CEFACT )،توصیه های ویژه ای را برای تبدیل استاندارد معمولی EDI به فرمت XML ارائه نمود. کنسرسیوم W3C در خصوص تکنولوژی اصلی XML و دیگر استانداردهای مربوط به آن درگیر شده است . همچنین سازمان توسعه و بهبود استانداردهای ساختاری ⁵(OASIS )،که یک کنسرسیوم بین المللی طبیعی فروش می باشد برای ایجاد استانداردهای عملی XML  تلاش خود را متمرکز نمود و به آسانی خود را با آن تطبیق داد.پرتال صنعتی XML-ORG به ایجاد سیستمی توزیعی و باز جهت توانائی استفاده ازL XMو دیگر کاربردهای صنعتی اقدام نمود .

XML-ORG جهت آماده سازی یک منبع اعتباری برای اطلاعات بموقع و واقعی در خصوص کاربرد XML در صنعت و اقتصاد و همچنین ارائه خدمات بعنوان یک منبع ارجاعی برای ویژگیهای XML  از قبیل تعریف نوع مدارک و شماءها و فرهنگ لغات اقدام و طراحی کرده است .

اخیرا UN/CEFACT و OASIS نیروهای خود را ترکیب نموده تا یک پروژه جهانی برای ویژگیهای تجارت با استاندارد کردن XML  را شروع نماید این دو سازمان ویژگی منحصر بفردی را بنام⁶ ebXML  ایجاد که در توسعه چارچوب تکنیکی آن ، XML  را قادر می سازد تا کاربرد خود را به شیوه ای ثابت و سازگار و با توسعه ویژگیهای تکنیکی باز در جهت حمایت الکترونیکی بین المللی تجارت ایجاد نماید

مرکز  Auto-ID در MIT زبان نشانه گذاری محصول (PML ) را بعنوان یک زبان استاندارد برای توصیف فیزیکی کالا توسعه دادو بر اساس XML  ,  PML لایه ای از توصیف داده ای ویژه و سراسری اشیاء فیزیکی را خواهد ساخت . اهداف توسعه PML همچنانکه بوسیله مرکز Auto-ID  تعریف شده است بقرار ذیل است :

----------------------------------------------------

1-Object Description Language

2-Extended Murkup Language

3- The Techniques and Methodologies Working Group

4- Center for Facilitation of Procedures and Practices for Administration, Commerce and Transport

5- The Organization for the Advancement of Structured Information Stanndar

6-Electronic Business Extended Murkup Language

:

1- باید ترجمه و تفسیر داده های ایستا از جمله مقدار تجویز شده ، حمل ، تاریخ انقضاء ،آگهی و گردش اطلاعات را ایجاد نماید .

2- باید دستور العملی را برای دستگاهها فراهم نماید که قدرت پردازش را داشته باشند یا یک محصولی را تغییر داده از قبیل امواج میکرو ابزارهای ماشین و تجهیزات صنعتی و ماشینهای صنعتی .

3- نیاز به ارتباط داده دینامیک و پویا از جمله اطلاعاتی که تغییر پیدا کرده مثل طول عمر محصول، یا زمانیکه محصول مصرف می شود ، همچنین  حجم، درجه حرارت ،رطوبت و فشار

4- ممکن است نیاز به نرم افزار یا برنامه هایی باشد که چگونگی رفتار یک شئ را توصیف نماید مثلا یک فایل  PML¹ ممکن است شامل برنامه ای باشد که قبل از اینکه تایر های یک خود رو نیاز به تعویض داشته باشند چه سرعتی را بر روی ماشین ایجاد خواهد نمود یا با چه سرعتی کالائی در صورت آتش گرفتن می سوزد .

تلفیق و هماهنگی تکنولوژی های ذکر شده :

EPC² روی تگ ها ،با قرائتگرهای تگ اتصال پیدا کرده و کنترل نرم افزار کاربردی یک سیستم ردگیری و ردیابی اتوماتیک را برای اخذ و استفاده  داده در زمان واقعی را شکل می دهد .

به همراه³ ONS و یک زبان توصیفی تخصیصی شئ ،توام با اینترنت ما می توانیم داده های کسب شده را به اطلاعات مرتبط و هماهنگ تبدیل و آنرا بطور امن در یک محل مخصوص ذخیره نمائیم (. ( Yogesh V, J2002

چارچوب و الگوی ایجاد شده بمنظور بازبینی اطلاعات ( قالبی در داخل یک واحد زنجیره تامین )

توزیع کننده، جعبه های کالا را از تامین کننده خود (کارخانه ) دریافت نموده سپس کالاها را برای مشتری ارسال و حمل (انبار ) می نماید . بر اساس یک روند و مسیر طبیعی توزیع کننده اساسا بیشتر از یک محصول را از کارخانه های متعددی دریافت می نماید و ترکیبی از محصولات خود را به انبارهای متنوعی ارسال می نماید یا مستقیما به خرده فردشان حمل می نماید . فلو چارت فعالیتها در توزیع کننده بشکل ذیل  با مقیاس پذیری بالا به آسانی توسعه پیدا کرده و مشتمل بر تولیدات و محصولات و تامین کننده ها و مشتریان متنوع و متعددی می باشد .

فلو چارت فعالیتها در توزیع کننده

توزیع کننده ها اساسا خارج از یک انبار بزرگ عمل می نمایند و وظایف اصلی با اجرای این مرکز توزیع مجتمع گردیده که در فلو چارت فوق نشان داده شده است .

اجرای یک سیستم رد یابی حهت استفاده از داده های همزمان و بموقع نیازمند شرایط زیر می باشد :

1- تمامی کالاها دارای تگ با فرکانس رادیوئی و چسبیده به آن می باشند

2- تمامی تگها حاوی یک EPC می باشند

3- ایستگاه دریافت محموله با قرائتگر تگ مجهز شده است

4- قفسه های انبار با قرائتگر تگ مجهز شده است

5- محل ارسال محموله با قرائتگر تگ مجهز گردیده است

زمانیکه کالاها به انبار مخزن واصل می شود استفاده از داده ها اغاز می گردد . در سکوی دریافت کالا ، جعبه ها از کامیون تخلیه گردیده و به تسمه های حمل سپرده می شود تا به انبار موجودی کالا وارد شود .

قرائتگر تگ در نقطه ورودی که تسمه های حمل را احاطه نموده اند ، EPC های تگ چسبیده به محصول را قرائت می کنند  جعبه ها بعدا به قفسه های موجود در انبار انتقال یلفته که این قفسه ها هم به قرائتگر تگ مجهز گردیده است .

1-Product Markup Laungauge

2- Electronic Product Code

3-Object Naming Service

زمانیکه سفارش از طرف مشتریان صورت می گیرد و بسته بندی ها آماده برای حمل می شوند مجددا فرایند انتقال جعبه ها در مسیر قرائتگرهای تگ قرار گرفته و در سکوی  بارگیری EPC  های تگ محصول بازخوانی می گردد .با توجه به فرایند بالا یک نرم افزار کاربردی ضمن ارتباط با سیستم توزیعی انبار که به ریدر های تگ مجهز گردیده اند و در مکانهای مختلف انبار اسقرار یافته اند ، داده

های اخذ شده از فرایند مزبور را مدیریت می نماید .  این نرم افزار مقدار و حجم  وسیعی از داده ها را از ورودی های متعدد دریافت می کند و با پردازش این داده ها توانائی لازم  برای تبدیل به اطلاعات بموقع و بهنگام را دارا می باشد .

نرم افزار کاربردی EPC های محصولاتی را که از طریق قرائتگرهای تگ رد یابی شده اند جمع آوری می نماید در ضمن نرم افزار، ONS  را بمنظور دستیابی به آدرس وبی ، جائیکه اطلاعات محصول در آنجا ذخیره شده است را جستجو می کند و آن اطلاعات را در صورت لزوم update می نماید و ضمن ثبت مشخصات داده مربوطه در محل نگهداری شده، مدیریت انبارداری را ادامه می دهد .

اطلاعات محصول آپدیت شده می تواند هم در پایگاه داده متمرکز و هم در پایگاه داده توزیعی نگهداری و ذخیره گردد .

بمنظور درک موضوع زمانیکه یک جعبه در مقابل سکوی دریافت و تخلیه انبار قرار می گیرد در مسیر قرائتگرهای تگ واقع شده و در ورودی آن، ریدر تگ ، EPC  تگ ها را روی این جعبه بازخوانی کرده و اطلاعات را به نرم افزار کاربردی که فرایند استفاده از این داده را مدیریت می کند منتقل می نماید   .

نرم افزار در تلفیق با ONS ، آدرس مشخص و لازم را که دقیقا اطلاعات مختص این جعبه در آن ذخیره شده است ارائه و مکانیابی می نماید و از آنجائیکه نرم افزار کاربردی محل ریدر تگ ها را می شناسد ( که از آن محل اطلاعات مربوط به آن جعبه را دریافت می کند ) شرایط لازم را هم برای update  کردن اطلاعات مکانی مرتبط با این جعبه فراهم می نماید . با ویژگی امنیتی جستجو ها و کنترل دسترسی ، نرم افزار جمع  آوری داده ها می تواند حالا اطلاعات را در دسترس داشته باشد و در خصوص این جعبه  موقعیت جاری آن را بروز رسانی نماید و صحت داده بروز شده را نگهداری و ذخیره نماید ، این جعبه در قفسه ها که خود به ریدر تگها مجهز گردیده اند بعنوان موجودی انبار قرار می گیرد . نرم افزار کاربردی بطور پیوسته اطلاعات را از این قرائتگر تگ ها دریافت و در واقع EPC های جعبه های ذخیره شده در قفسه های انبار را جمع آوری می نماید .

در صورتیکه این نرم افزار ،EPC  جدیدی را ثبت نماید فی الفور با ONS هماهنگ گردیده تا اطلاعات مکانی این جعبه را در دسترس قرار دهد و بدین ترتیب اطلاعات مربوط به جعبه در آن موقعیت را ادراک می کند .

نرم افزار همچنین می تواند دوباره اطلاعات را در باره این جعبه خاص بروز رسانی نماید ( در رابطه با مکان فعلی جعبه ، زمان و مقصد آن ، و دوره انتظار ).

فراهم سازی برای دوره انتظار محصول قابل شناسائی بوده و در این رابطه نرم افزار کاربردی می تواند هشدار و اخطاری را برای مدیران انبار در زمان مناسب ( قبل از پایان دوره در رابطه با عملیات بیشتر حمل برای ان محصول خاص) ارائه و اعلام نمایند

نرم افزار کاربردی همچنین می توانند وظایف روتین دیگری را از قبیل اخطار هائی در خصوص اینکه زمان انقضای محصول فرا رسیده را فراهم کنند ./ Yogesh V, J2002) )

اجرای طرح پایلوت درانبار اتحادیه:( در قالب مدیریت انبارداری داخلی)

بهره وری حاصل از اجرا و پیاده سازی سیستم RFID  در طرح پایلوت انبار اتحادیه شرکتهای تعاون روستائی ارومیه  گویای اثرات مثبت این فناوری در لایه های مختلف مدیریت منابع می باشد . کاهش هزینه های انبارداری ، ردیابی سریع کالا توسط کارگر ، کاهش هزینه های پرسنلی ، کنترل بهینه موجودی و کاهش سایر هزینه های پیش بینی نشده از مزایای مترتب بر مدیریت انبارداری در اجرای هوشمند کردن ان می باشد .

در این رابطه نمونه شاهدی از عملکرد و گزارش دوره ای شاخص کالاهای انبار اتحادیه مزبور در سال مالی 1385 که از تراز مالی اتحادیه فوق الذکر استخراج گردیده مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد .

انبار مرکزی اتحادیه که نقش مرکزیت توزیع کالا بصورت عمده بین شرکتهای تعاونی روستائی تابعه را در کل منطقه شهرستان ارومیه  بعهده دارد، با ظرفیت 7500 تن اقلام مورد نیاز روستائیان منطقه را اعم از نیازهای معیشتی و حرفه ای کشاورزان و روستائیان را شامل می شود ، با نظر به کثرت اقلام خدماتی که بالغ بر 310 نوع در انبار مزبور تهیه و تدارک و توزیع می گردد  اجرای مکانیزم سیستم RFID  ضمن اینکه باعث مزایای از قبیل ، کنترل ورود و خروج کالا و ثبت آن در سیستم ، کنترل موجودی ، سفارش دهی بموقع، رفع خطاهای ناشی از ورود داده ها به شیوه دستی ، امنیت و کاهش استهلاک کالا ، جلوگیری از تخریب و خسارات ناشی از چینش نا همگون ، گردش ادواری و منظم کالا ، ارائه تسویه صورتحسابها و گزارش گیری های لحظه ای و بلادرنگ از وضعیت انبار ، موجبات ارزش افزوده و کوتاهتر شدن نرخ دوره برگشت سرمایه هم خواهد شد .

 بمنظور اندازه گیری بهره وری از سیستم مزبور با استفاده موثر و کار آمد از ورودیها (مکانیزم RFID ) به سیستم و بر اساس اندازه گیری و تجزیه و تحلیل شاخصهای بهره وری در خروجی ها(output )  و مقایسه آن با شیوه سنتی انبارداری می توان در چرخه بهره وری گام موثری را برداشت .

معیارها و عوامل موثر در چرخه بهره وری  مشتمل بر تاسسیسات ، تجهیزات و ابزار آلات ، نیروی انسانی و موجودی انبار می باشند که نقش هر یک از این عوامل بسته به ارزش افزوده ای که ایجاد می نمایند در چرخه فعالیت و مدیریت منابع متفاوت می باشد ، ولی آنچه حائز اهمیت در تاثیر پذیری و کار آمدی می باشد، نقش موجودی کالا د رچرخه بهره وری بوده که بر اساس شاخصهای استخراجی از دوره یکساله در فعالیت انبارداری اتحادیه برابر  جداول ذیل از مزیت نسبی در مقایسه با سایر معیارهای دخیل در این چرخه بر خوردار می باشد .

در محاسبه ستانده ( خروجی ها) مطالعه موردی فوق، دوره ارزیابی یک ساله مد نظر قرار گرفته که جهت کسب ارزش ریالی آن جمع کلیه خدمات انجام شده آن واحد را محاسبه و از هزینه های مربوطه کسر شده است و ارزش حاصله ( ستانده ) خروجی را بدست آورده ایم .و جهت محاسبه بهره وری کل مبلغ ستانده که در یک سال فعالیت اتحادیه کسب شده است را محاسبه و بر جمع ارزش ریالی کلیه منابع موجود ( چهار منبع ) تقسیم نموده و عدد بدست آمده نسبت بهره وری کل را در انبار اتحادیه نشان خواهد داد .لازم به توضیح است داده های زیر بر اساس مدارک و اسناد مالی اتحادیه استخراج و تهیه گردیده است .

جدول1

میزان بهره وری کل در شیوه مدیریت سنتی انبارداری اتحادیه

با ورود مکانیزم RFID  در چرخه بهره وری و هزینه های مترتب بر عامل تجهیزات و ابزار آلات و تاثیر مستقیم آن بر کاهش موجودی انبار و تاثیر غیر مستقیم بر سایر فاکتورهای موثر در چرخه، نسبت بهره وری کل بالاتر رفته و  موجب افزایش چشمگیر در خروجی ها و ستانده منابع اتحادیه خواهد شد .

هزینه های تقریبی در تجهیز انبار اتحادیه ( طرح پایلوت ) به سیستم مکانیزه RFID بسته به ابعاد انبار مزبور و گردش کالا در طول یکسال مالی  بهمراه ثبت داده در سیستم کنترل داخلی شبکه برابر استعلامهای انجام گرفته و صورت ریز هزینه های سخت افزاری و نرم افزاری بالغ بر 100000000 ریال به قرار ذیل می باشد :

1-    RFID Tag ( برچسب) به تعداد  100000 عدد از قرار عددی 3000ریال جمعا 30000000 ریال

2-  Tag Reader (دستگاه اتومات قرائتگر )به تعداد 3 دستگاه جمعا به مبلغ 20000000 ریال

3- خرید رایانه سرور با ملحقات و تجهیزات سخت افراری و نرم افزاری  جمعا به مبلغ 20000000 ریال

4- نرم افزار واسط MIDDLE WARE (شناسائی وتفکیک داده ها،نرم افزار شناسائی کد برچسبها )مبلغ 15000000 ریال

5- هزینه های نصب و تجهیز شبکه داخلی    به مبلع 15000000 ریال

با اضافه نمودن هزینه های سیستم به فاکتور منابع  تجهیزات،  کاهش هزینه های پرسنلی و علی الخصوص  کاهش موجودی انبار ( با اعمال مدیریت تامین بموفع و مورد نیاز کالا در انبار و جلوگیری از انباشت و احتمال فساد و تخریب ) را شاهد بوده و این مهم در خروجی های  چرخه بهره وری موجبات بالارفتن نسبت بهره وری کل خواهد شد .

جدول2

میزان بهره وری کل در شیوه مدیریت هوشمند انبارداری اتحادیه

با محا سبات انجام گرفته بر روی چهار منبع ( ورودی ها) ارزش ریالی هر یک از منابع در جداول فوق نشان داده شده است . همانطوریکه در جداول مشاهده می شود بیشترین ارزش ریالی در شیوه سنتی به موجودی انبار اختصاص یافته است(جدول1 ) که از این رهگذر باعث پائین آمدن نرخ بهره وری کل شده است ولی با مکانیزه کردن مدیریت انبارداری(جدول2) تنها با افزایش هزینه ها در منبع تجهیزات، شاهد کاهش تقریبا 30 در صدی در دو عامل پرسنلی و موجودی انبار خواهیم بود(افزایش درآمد حاصله ناشی از فروش بیشتر کالاوکاهش هزینه های انبارداری می باشد) و کاهش حاصله خصوصا در موجودی کالا، نتایج بهره وری کل در خروجیها را بطور چشمگیری افزایش داده است

- بحث و نتیجه گیری :

موجودی کالا ترازنامه اموال شبکه بوده و اکثرا حدود 27 در صد از کل دارائیهای موجود شبکه را نشان می دهد که معمولا 24 در صد از هزینه های سالانه شرکت را شامل می گردد . محاسبه موجودی در گردش و نحوه و حسابرسی استفاده کالا در چرخه تولید همواره یکی از نقاط تاریک و مبهم در تولید و تجارت می باشد . در صورتیکه راه حل مناسب جهت کنترل جابجائی کالاها و مواد در چرخه تولید ارائه شود آینده روشنی در افزایش بهره وری و امکان سرویس دهی بهتر به مشتریان را فراهم می آورد . روشهای موجود در شمارش انبار و رد یابی انتقال دارائیها، توانائی ارائه موجودی بصورت لحظه ای و بلادرنگ را ندارند و به این ترتیب بیشتر تصمیمات متخذه ، بر اساس اطلاعات ناصحیح و قدیمی انجام می شود حتی با تمام پیشرفتهای صورت گرفته در زمینه مدیریت چرخه تولید (CSCM ) ، سیستم مدیریت انبار (WMS ) ،طرح منابع سرمایه گذاری (ERP) و استفاده از نرم افزارهای قویتر نیز نتوانسته بر سرعت جمع آوری و ارائه اطلاعات بلادرنگ کمک نماید .

سیستم های شناسائی از طریق امواج رادیوئی موسوم به RFID به سرعت به یک فناوری موثر و استراتژیک صنایع کلیدی تبدیل شده است و می تواند جایگزین مناسب و پیشرفته ای بجای سیستمهای مرسوم و موجود باشد و در کنترل سیکل زنجیره تامین نقش بسزا  و حیاتی را ایفا نماید 

نتیجه گیری  که از RFID  می توان گرفت این است که RFID دو رویکرد دارد یک رویکرد localمحلی است در داخل یک سازمان که مزایای مترتب بر آن عبارت است از : مدیریت کالاها و گردش کالاها ویامدیریت خروج امواج غیر مجاز از سایت ،مدیریت در حمل ونقل وخروج کالاهای محصولات درجلوی دروازه های ورودی ،انبارهای محصول ،ومکانیزمهای حساب وکتاب بازرسی ومالی که با این شیوه می تواند تسهیل یابد. یک رویکرد مهم دیگر globalبودن آن است، یعنی کاربردهای جهانی است که این اطلاعات علاوه بر کاربردهای داخلی شرکت ها، برای زنجیره تامین هم بتواند قابل استفاده باشد . این دو رویکرد منطبق بر یکدیگر هستند به شرط اینکه از زیر ساخت ها بخصوص    EPCها واستانداردهای کدینگ ودیتابیس های قابل سازگار با یکدیگر استفاده شود.///

8- منابع

1-دام پترسن،مارتین.امنیت در RFID ، مترجم: کیانوش مرادیان. ناشر : شرکت همکاران سیستم.1385

2-ظریف،پویان.1385 تکنولوژى هاى ورود اطلاعات از روش دستى تا RFID

3- کی مرام، ایرج، ش 17 ماهنامه دنیای مخابرات و ارتباطات، خرداد 1384)

4- شمیرانی، علی، ش 26 ماهنامه دنیای مخابرات و ارتباطات، فروردین 1385 و پیش‌شماره هفته‌نامه بزرگراه فناوری، اردیبهشت 1385

5-"کد الکترونیکی محصول (EPC)، استانداردها و شبکه جهانی آن (EPCglobal Network) از شرکت فناوران سیستم دلفین

6- زرگر ، محمود ..1385 مدیریت زنجیره تامین . آموزشهای الکترونیکی  رشته مهندسی فناوری اطلاعات  دانشگاه شیراز. بخش 7 (RFID  ) . انتشارات دانشگاه شیراز

7- مدیریت زنجیره تامین و برنامه ریزی پیشرفته، ترجمه نسرین عسگری و رضا زنجیرانی فراهانی. تهران .ترمه، 1381

8- فتحی، سعید..1384 تاثیر فناوری اطلاعات در افزایش بهره وری و دستمزدها. مجموعه مقالات سومین همایش ملی تجارت الکترونیکی . ص 415-405  .معاونت برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت بازرگانی

9- جلالی ، علی اکبر،امین زارع و بابک امیری..1384 تجربه چند کشور منتخب در پیاده سازی تجارت الکترونیکی . مجموعه مقالات سومین همایش ملی تجارت الکترونیکی . ص189-168.معاونت برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت بازرگانی

10- میار سلطانی، نگین..1384 مدیریت اسناد تجاری. مجموعه مقالات سومین همایش ملی تجارت الکترونیکی . ص 75-61 . معاونت برنامه ریزی و امور اقتصادی وزارت بازرگانی

11- شرکت تامین صنعت باختر نماینده رسمی شرکت WISCO کانادادر خاورمیانه

         12   Hicks  D.A., ‘A  four  step  methodology  for  using  simulation                      

and  optimizationtechnologies  in  strategic  supply  chain  planning’,  Proceedings  of  the  1999Winter Simulation Conference,pp 1215-1220

13-McCullough S.S., ‘Time to replace your MRP?’, The Forrester Report, February 1999

14- prater E.D and Gregory V. F.,” impacts of RFID on e-supply chains in grocery retailing”, Department of Information Systems and Operations Management

15-Albright,B.” Frontline Solutions”, Goals for implementing RFID include inventory management and quality control improvements. Sep 1, 2005.Avaliable in: http://www.innovateforum.com/innovate/Manufacturing/Rockwell-Testing-RFID-to-Track-Inventory/ArticleStandard/Article/detail/177379

16-http://www.skyetek.com/Applications/InventoryManagement/tabid/276/Default.aspx

http://www.tech-logic.com/inventory.asp17  -

18-http://www.granneman.com/blog/2006/04/18/why-businesses-want-rfid-for-inventory

19http://www.inderscience.com/search/index.php?action=record&rec_id=11399&prevQuery=&ps=10&m=or

http://www.springerlink.com/content/j331h274m26t7705/20-

21-Yogesh V, J (2002). Information Visibility And Its Effect On Supply Chain Dynamics. Submitted to the Department of Mechanical Engineering, Indian Institute of Technology, Bombay, India