فناوریهای شناسایی و ردیابی
بارکد ، RFID ، شناسایی با امواج رادیویی ، ردیابی ، ردگیری، ردیابی ماهواره ای ، GPS ، بینایی ماشین ، بیومتریک ، کارت هوشمند، سنسورفناوریهای شناسایی و ردیابی
بارکد ، RFID ، شناسایی با امواج رادیویی ، ردیابی ، ردگیری، ردیابی ماهواره ای ، GPS ، بینایی ماشین ، بیومتریک ، کارت هوشمند، سنسوربارکد رنگی با ظرفیت بالا (HCCB)
موسسه استاندارد بین‌المللی شماره‌گذاری صوتی- تصویری، وابسته به سازمان بین‌المللی استاندارد (ISO) طی توافقنامه‌ای با شرکت مایکروسافت، برای فن‌آوری بارکد رنگی با ظرفیت بالای این شرکت (HCCB) مجوز صادر کرد. این فناوری توسط شرکت مایکروسافت و با هدف شناسایی محصولات تجاری صوتی- تصویری مانند تصاویر، بازیهای ویدیویی، پخش ویدیویی، ضبط ویدیوی دیجیتال و سایر رسانه‌های تصویری توسعه داده شده است.
فناوری بارکد رنگی با ظرفیت بالا (HCCB) متعلق به شرکت مایکروسافت، که در مطالعات و تحقیقات این شرکت توسعه داده شده، در شناسایی محصولات تجاری مانند تصاویر و بازیهای ویدیویی سودمند است.
مدیر بخش مهندسی تحقیقاتی مایکروسافت می‌گوید: «قابلیت این بارکدها توانایی ذخیره نمودن داده‌های بیشتر در فضای کوچکتر است، که منبع غنی اطلاعاتی برای صنایع و مشتریان فراهم می‌نماید.»
این نوع بارکد مزیت‌های مختلفی در مقایسه با بارکدهای سیاه و سفید کنونی که مشتریان روی کالاها مشاهده میکنند، ارائه می‌دهد. تجربه جدید مشتری، جذابیت‌های ظاهری، نکات زیبایی‌‌شناختی و ویژگی‌های امنیتی پیشرفته‌تر از جمله آنها است.
بارکد مذکور، برای تولیدکنندگان صوتی‌تصویری، فناوریهای تشخیص و رهگیری داده‌های جزیی را فراهم میکنند که در پرداختهای ایمن، تلاش‌های ضدتقلب، تحلیل بازار و سایر کسب‌وکارها استفاده خواهد شد.
همچنین برای استفاده مصرف‌کنندگان، می‌توان بارکد دوبعدی را با وب‌سرویس جدیدی مرتبط کرد که در آن اطلاعات بیشتری مانند نسخه محصول، درجه کیفیت، کنترل‌های والدین، دسترسی محصول، نسخه‌های خاص، اعتراض‌ها، قیمت‌گذاری و مشوق‌های محصول ارائه می‌شود.
پیش‌بینی می‌شود رواج خدمات بارکد رنگی با ظرفیت بالا، با پیشرفت کیفیت لنز در دوربین‌ها اتفاق بیافتد تا این بارکدهای کوچک را اسکن کنند. در بیشتر گو‌شی‌های موجود، برای خواندن یک بارکد سیاه‌وسفید، بارکدها باید حداقل ابعاد 1.5 در 1.5 اینچ را داشته باشند، که این کدها در فضاهای کوچک غیر قابل استفاده‌‌اند؛ در هنگام نیاز به جذابیت بصری نیز، بارکدهای سیاه و سفید بی‌تاثیر هستند.
در نتیجه، نیازمند آن هستیم که مصرف‌کنندگان بتوانند بارکد جدید کوچکتر را مستقیماً از تلویزیون، گوشی همراه یا صفحه مانیتور، پوسترهای فیلم، جعبه‌های لوح‌های فشرده، مجلات، بیلوردها و سایر موارد برای کسب اطلاعات بیشتر اسکن نموده و از اطلاعات و خدمات آن بهره‌مند شوند.
علاوه بر موارد ذکر شده، می‌توان خاصیت‌های امنیتی بیشتری را نیز به بارکدهای رنگی اضافه کرد. از طریق نانوفناوری می توان DNAهای رهگیری داده، را به صورت غیرقابل رویت در درون مواد یا جوهر بارکد و یا بسته‌بندی محصول جاسازی کرد، تا ویژگی‌های محافظتی و امنیتی ضدجعل را افزایش داد.
این فناوری به موسسه استاندارد بین‌المللی شماره‌گذاری صوتی- تصویری اجازه خواهد داد به تولیدکنندگان محصولات چندرسانه‌ای، قابلیت تبادل دوطرفه اطلاعات با مصرف‌کنندگان با هدف جلوگیری از تقلب را ارائه دهد.
http://www.barcode.com/Mobile-Barcode-News
بهره‌گیری از فناوری کشف جعل با بارکد در مدیریت فروش کالا
خلاصه امروزه با پیشرفت روزافزون اقتصاد چین و افزایش سرمایه‌گذاری در تکنولوژی‌های نو، پیوسته کالاهای جدید و با کیفیت بالایی وارد بازار می‌شود. با این وجود شاهد ورود کالاهای جعلی و بی‌کیفیت در بازار چین هستیم که سود بسیاری را عاید تولیدکنندگان این نوع کالاها می‌کند. این کالاها دولت، سرمایه‌گذاران و مشتریان را با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو ساخته است. در این مقاله تلاش شده است تا با ترکیب مفهوم «استاندارد رمزنگاری داده»[2] با تکنولوژی «بارکد دوبعدی»[3] الگوریتمی برای فائق آمدن بر کاستی‌های بارکدهای دوبعدی معمولی ارائه شود. بارکدهای دوبعدی به آسانی قابل کپی کردن هستند. با استفاده از این الگوریتم، امنیت و اعتبار اطلاعات بارکد دوبعدی افزایش می‌یابد و امکان ردگیری کالاهای جعلی و بی‌کیفیت فراهم می‌شود. این موضوع می‌تواند مدافع محکمی برای افزایش اعتبار تجارت و علاقمندی سرمایه‌گذاران به تولید باشد. مقدمه چنانچه واضح است، سود بنگاه‌ها تنها ضامن افزایش سرمایه‌گذاری و پیشرفت صنعت است و بنگاه‌های تولیدی برای کسب سود باید بتوانند اجناس خود را به فروش برسانند. با پیشرفت سریع و گسترده صنایع، رقابت بنگاه‌ها برای فروش کالاها افزایش یافته است. تولیدکنندگان مجبورند برای کسب رضایت مشتری و کسب سود، پیوسته کیفیت کالاهای خود را افزایش دهند. در حالی که اکثریت تولیدکنندگان با تلاش و هزینه زیاد در پی تولید کالاهای باکیفیت بالا هستند، تعدادی از افراد سودجو، با تولید و فروش کالاهای فاقد استاندارد کیفی مناسب، سود زیادی کسب میکنند. یک جنبه منفی رشد سریع اقتصاد چین، پدیده «وفور کالاهای جعلی و بدساخت» در زنجیره فروش بازار است. این موضوع مشکلات فراوانی را برای دولت، سرمایه‌گذاران و مشتریان ایجاد کرده است. طبق آمار، تولید سالانه کالاهای تقلبی و جعلی در چین، بیش از 200 میلیارد یوآن (معادل 27 درصد کل تولیدات کشور) است. این میزان تولید کالاهای جعلی، درآمدهای مالیاتی دولت را به میزان 36.5 میلیارد یوآن کاهش می‌دهد. برای حفاظت از بازار در برابر کالاهای جعلی از طرق قانونی، فعالیت‌هایی از قبیل: ارتقا و بروز آوری پیوسته ابزارها و تکنیک‌های کشف جعل، افشا کردن تولیدات جعلی و افراد جعال، حمایت از حقوق مصرف‌کننده، پاکسازی بازار از کالاهای جعلی، حمایت از اقتصاد بازار و ساختن جامعه‌ای همگون مورد نیاز است. بنابراین ارتقای «فن‌آوری شناسایی کالای جعلی»[4] عامل مهمی در مبارزه با جعل به حساب می‌آید. به همین دلیل کشورهای سراسر جهان، تلاش‌های زیادی برای ارتقای تئوری‌های مربوط به فن‌آوری شناسایی کالای جعلی انجام می‌دهند. این مقاله استفاده از بارکد دوبعدی را برای ردگیری کالاهای جعلی پیشنهاد می دهد. به این وسیله می‌توان به طور مؤثری از اعتبار تجاری، علاقمندی سرمایه‌گذاران، حقوق مشروع مصرف‌کنندگان و سودآوری بازار اقتصاد دفاع کرد. اصول اولیه رمز نگاری و آشکارسازی تکنولوژی رمزنگاری بارکدهای دوبعدی، از نوع ساده Bitwise XOR است که رمزنگاری قدرتمندی به شمار نمی‌رود. بنابراین برای قدرتمندتر کردن امنیت بارکد دوبعدی باید از رمزنگاری عمیق‌تری استفاده کرد. تکنولوژی رمزنگاری بارکدهای دوبعدی[5] با استفاده از اصول پنهان‌سازی خاصی که با تکنولوژی رمزنگاری بارکدهای دوبعدی ترکیب می‌شود، می‌تواند بر مشکلات امنیتی بارکدهای دوبعدی معمولی غلبه کند. مشکلاتی از قبیل امکان کپی‌کرفتن از بارکد دوبعدی و انتشار آن از طریق اینترنت از این طریق مرتفع خواهد شد. رمزنگاری را می‌توان به دو نوع کلی: رمزنگاری متقارن و غیر متقارن تقسیم کرد. در رمزنگاری متقارن از یک کلید برای رمزنگاری و آشکارسازی استفاده می‌شود در حالی‌که در رمزنگاری نامتقارن از یک کلید برای رمزنگاری و از کلید دیگری برای آشکارسازی استفاده می‌شود. «استاندارد رمزنگاری داده» (DES) فراگیرترین الگوریتم در جهان برای رمزنگاری متقارن است. میزان امنیت داده بستگی به امنیت کلیدی دارد که برای رمزکردن و یا آشکارسازی آن به‌کار می‌رود. به‌کارگیری این الگوریتم، نسبتا آسان، کم‌هزینه، مؤثر و کاربردی است و به همین خاطر DES برای رمزنگاری اطلاعات مربوط به کالا پیشنهاد می‌شود. DES در سال 1976 به عنوان یک استاندارد پردازش اطلاعات فدرالی[6] (FIPS) رسمی در امریکا انتخاب شد. FIPSتوضیحات کاملی درباره یک الگوریتم ریاضی برای رمزنگاری و آشکارسازی اطلاعات ارائه می‌کند. رمزنگاری، داده را به فرمی پیچیده تبدیل می‌کند که به آن رمز[7] می‌گویند. با آشکارسازی رمز، داده به شکل اولیه خود باز می‌گردد که plaintext نامیده می‌شود. الگوریتمی که در این استاندارد تشریح شده است، هر دو بخش رمزنگاری و آشکارسازی را مشخص می‌کند. DES یک نوع رمزنگاری است که plaintext 64 بیتی را به دیتای رمزشده‌ای با همین اندازه تبدیل می‌کند. این کار توسط یک کلید رمز 56 بیتی که فرآیند تحریف[8] و جابجایی[9] را انجام می‌دهد، میسر می‌شود. کلیدی که برای رمزنگاری استفاده می‌شود، 16 رقمی است و این بدان معناست که الگوریتم باید 16 بار تکرار شود تا رمز را بسازد. قدم بعدی پس از ساخته شدن رمز، فرآیند رمز کردن است که این کار با تحریف plaintext انجام می‌شود. نتیجه فرآیند، یک رمز کاملا پیچیده و مناسب است. فرآیند آشکارسازی نیز دقیقا برعکس فرآیند بالاست. ارائه راه‌حل بنگاه‌ها اطلاعات تولید محصول، نظیر: شماره سریال، نام، جزئیات، گوناگونی، اطلاعات اساسی درباره مونتاژ و سایر اطلاعات را برای دستیابی به یک کد یکتا برای هر محصول با هم ترکیب میکنند. کد محصول یک plaintext است که با استفاده از DES به یک رمز تبدیل می‌شود. این رمز را طی فرآیندی خاص می‌توان به بارکد دوبعدی تبدیل کرد. بارکد تولید شده چاپ و بر روی بسته‌بندی محصول قرار می‌گیرد. برای جلوگیری از صدمه دیدن بارکد در فرآیند حمل و نقل کالا، می‌توان آن را در یک کیف پلاستیکی قرار داد و یا آن را به کالا آویزان کرد. (فرآیند تولید و شناسایی بارکد در شکل 1 نشان داده شده است)
شکل 1: فرآیند تولید و شناسایی بارکد
پس از خرید کالا در صورتیکه مشتری خواسته باشد از اعتبار کالا مطلع شود، می‌تواند با استفاده از دوربین موبایل و یا دوربین دیجیتال از بارکد کالا عکس بگیرد. این عکس توسط مجرای ارتباطی تعیین شده (موبایل و یا ایمیل) در اختیار تولیدکننده قرار می‌گیرد. پس از دریافت تصویر، سرور آن را کشف رمز می‌کند. در صورتیکه در فرآیند کشف رمز اختلال بوجود آید و رمز قابل اکتشاف نباشد و یا رمز کشف شده با کد کالا که در پایگاه داده موجود است، ناسازگار باشد، نشانگر آن است که کالا جعلی است و در غیر این صورت کالا معتبر خواهد بود. نتیجه این شناسایی به مشتری اعلام می‌شود. (فرآیند کشف و گزارش کالای جعلی در شکل 2 قابل مشاهده است)
شکل 2: فرآیند گزارش کالای جعلی
اطلاعات کالا تنها توسط بکارگیری کلید مخصوص قابل بازیابی است، بنابراین افرادی که دارای اختیارات لازم نیستند، در صورت نداشتن کلید مخصوص، حتی با داشتن اطلاع از الگوریتم استفاده شده، نمی‌توانند به اطلاعات کالا دسترسی داشته باشند. علاوه بر این به علت تفاوت بارکد هر کالا با کالای دیگر و خاص بودن آن، عدم امکان استفاده از وسایل نوری برای کپی گرفتن از بارکد و عدم وجود اطلاعات بارکد جعلی در پایگاه داده، هر گونه تقلب و جعل به سرعت قابل کشف است. مزیت دیگر استفاده از بارکد دوبعدی، در خدمات پس از فروش کالاست. اگر بنا بر اظهار مشتری، کالا دارای مشکل کیفی باشد، بخش خدمات پس از فروش می‌تواند اطلاعات مربوط به کالا را از طریق بارکد بازیابی کرده و اقدامات لازم را برای جلوگیری از اتفاقات مشابه و یا ارائه راهنمایی‌های مورد نیاز به مشتری انجام دهد و از این طریق رضایت مشتریان را جلب کند. نتیجه‌گیری با استفاده از تکنولوژی‌های جدید در زمینه کشف جعل، تولیدکنندگان می‌توانند نسبت به افزایش سود خود امیدوار باشند. با استفاده از تکنولوژی رمزنگاری بارکد دوبعدی و الصاق بارکد مخصوص کالا بر روی آن، ردگیری کالاهای جعلی در بازار به آسانی انجام خواهد پذیرفت.
[1] Ting Chen, Faculty of Mechanical & Electrical Engineering, Kunming University of Science & Technology, Kunming, Yunnan, 650093, China [2] Data Encryption Standard (DES) [3] two-dimensional (2D) bar codes [4] forgery-proof technology [5] Forgery-proof encryption technology of 2D barcodes [6] Federal Information Processing Standard [7] cipher [8] permutation [9] substitution. |
| کلید واژه های خبر: چین ، بارکد دوبعدی ، |
بهره‌گیری از فناوری کشف جعل با بارکد در مدیریت فروش کالا[1]
خلاصه
امروزه با پیشرفت روزافزون اقتصاد چین و افزایش سرمایه‌گذاری در تکنولوژی‌های نو، پیوسته کالاهای جدید و با کیفیت بالایی وارد بازار می‌شود. با این وجود شاهد ورود کالاهای جعلی و بی‌کیفیت در بازار چین هستیم که سود بسیاری را عاید تولیدکنندگان این نوع کالاها می‌کند. این کالاها دولت، سرمایه‌گذاران و مشتریان را با مشکلات عدیده‌ای روبه‌رو ساخته است. در این مقاله تلاش شده است تا با ترکیب مفهوم «استاندارد رمزنگاری داده»[2] با تکنولوژی «بارکد دوبعدی»[3] الگوریتمی برای فائق آمدن بر کاستی‌های بارکدهای دوبعدی معمولی ارائه شود. بارکدهای دوبعدی به آسانی قابل کپی کردن هستند. با استفاده از این الگوریتم، امنیت و اعتبار اطلاعات بارکد دوبعدی افزایش می‌یابد و امکان ردگیری کالاهای جعلی و بی‌کیفیت فراهم می‌شود. این موضوع می‌تواند مدافع محکمی برای افزایش اعتبار تجارت و علاقمندی سرمایه‌گذاران به تولید باشد.
مقدمه
چنانچه واضح است، سود بنگاه‌ها تنها ضامن افزایش سرمایه‌گذاری و پیشرفت صنعت است و بنگاه‌های تولیدی برای کسب سود باید بتوانند اجناس خود را به فروش برسانند. با پیشرفت سریع و گسترده صنایع، رقابت بنگاه‌ها برای فروش کالاها افزایش یافته است. تولیدکنندگان مجبورند برای کسب رضایت مشتری و کسب سود، پیوسته کیفیت کالاهای خود را افزایش دهند. در حالی که اکثریت تولیدکنندگان با تلاش و هزینه زیاد در پی تولید کالاهای باکیفیت بالا هستند، تعدادی از افراد سودجو، با تولید و فروش کالاهای فاقد استاندارد کیفی مناسب، سود زیادی کسب میکنند. یک جنبه منفی رشد سریع اقتصاد چین، پدیده «وفور کالاهای جعلی و بدساخت» در زنجیره فروش بازار است. این موضوع مشکلات فراوانی را برای دولت، سرمایه‌گذاران و مشتریان ایجاد کرده است.
طبق آمار، تولید سالانه کالاهای تقلبی و جعلی در چین، بیش از 200 میلیارد یوآن (معادل 27 درصد کل تولیدات کشور) است. این میزان تولید کالاهای جعلی، درآمدهای مالیاتی دولت را به میزان 36.5 میلیارد یوآن کاهش می‌دهد. برای حفاظت از بازار در برابر کالاهای جعلی از طرق قانونی، فعالیت‌هایی از قبیل: ارتقا و بروز آوری پیوسته ابزارها و تکنیک‌های کشف جعل، افشا کردن تولیدات جعلی و افراد جعال، حمایت از حقوق مصرف‌کننده، پاکسازی بازار از کالاهای جعلی، حمایت از اقتصاد بازار و ساختن جامعه‌ای همگون مورد نیاز است.
بنابراین ارتقای «فن‌آوری شناسایی کالای جعلی»[4] عامل مهمی در مبارزه با جعل به حساب می‌آید. به همین دلیل کشورهای سراسر جهان، تلاش‌های زیادی برای ارتقای تئوری‌های مربوط به فن‌آوری شناسایی کالای جعلی انجام می‌دهند. این مقاله استفاده از بارکد دوبعدی را برای ردگیری کالاهای جعلی پیشنهاد می دهد. به این وسیله می‌توان به طور مؤثری از اعتبار تجاری، علاقمندی سرمایه‌گذاران، حقوق مشروع مصرف‌کنندگان و سودآوری بازار اقتصاد دفاع کرد.
اصول اولیه رمز نگاری و آشکارسازی
تکنولوژی رمزنگاری بارکدهای دوبعدی، از نوع ساده Bitwise XOR است که رمزنگاری قدرتمندی به شمار نمی‌رود. بنابراین برای قدرتمندتر کردن امنیت بارکد دوبعدی باید از رمزنگاری عمیق‌تری استفاده کرد. تکنولوژی رمزنگاری بارکدهای دوبعدی[5] با استفاده از اصول پنهان‌سازی خاصی که با تکنولوژی رمزنگاری بارکدهای دوبعدی ترکیب می‌شود، می‌تواند بر مشکلات امنیتی بارکدهای دوبعدی معمولی غلبه کند. مشکلاتی از قبیل امکان کپی‌کرفتن از بارکد دوبعدی و انتشار آن از طریق اینترنت از این طریق مرتفع خواهد شد.
رمزنگاری را می‌توان به دو نوع کلی: رمزنگاری متقارن و غیر متقارن تقسیم کرد. در رمزنگاری متقارن از یک کلید برای رمزنگاری و آشکارسازی استفاده می‌شود در حالی‌که در رمزنگاری نامتقارن از یک کلید برای رمزنگاری و از کلید دیگری برای آشکارسازی استفاده می‌شود. «استاندارد رمزنگاری داده» (DES) فراگیرترین الگوریتم در جهان برای رمزنگاری متقارن است. میزان امنیت داده بستگی به امنیت کلیدی دارد که برای رمزکردن و یا آشکارسازی آن به‌کار می‌رود. به‌کارگیری این الگوریتم، نسبتا آسان، کم‌هزینه، مؤثر و کاربردی است و به همین خاطر DES برای رمزنگاری اطلاعات مربوط به کالا پیشنهاد می‌شود. DES در سال 1976 به عنوان یک استاندارد پردازش اطلاعات فدرالی[6] (FIPS) رسمی در امریکا انتخاب شد. FIPSتوضیحات کاملی درباره یک الگوریتم ریاضی برای رمزنگاری و آشکارسازی اطلاعات ارائه می‌کند. رمزنگاری، داده را به فرمی پیچیده تبدیل می‌کند که به آن رمز[7] می‌گویند. با آشکارسازی رمز، داده به شکل اولیه خود باز می‌گردد که plaintext نامیده می‌شود.
الگوریتمی که در این استاندارد تشریح شده است، هر دو بخش رمزنگاری و آشکارسازی را مشخص می‌کند.
DES یک نوع رمزنگاری است که plaintext 64 بیتی را به دیتای رمزشده‌ای با همین اندازه تبدیل می‌کند. این کار توسط یک کلید رمز 56 بیتی که فرآیند تحریف[8] و جابجایی[9] را انجام می‌دهد، میسر می‌شود. کلیدی که برای رمزنگاری استفاده می‌شود، 16 رقمی است و این بدان معناست که الگوریتم باید 16 بار تکرار شود تا رمز را بسازد. قدم بعدی پس از ساخته شدن رمز، فرآیند رمز کردن است که این کار با تحریف plaintext انجام می‌شود. نتیجه فرآیند، یک رمز کاملا پیچیده و مناسب است. فرآیند آشکارسازی نیز دقیقا برعکس فرآیند بالاست.
ارائه راه‌حل
بنگاه‌ها اطلاعات تولید محصول، نظیر: شماره سریال، نام، جزئیات، گوناگونی، اطلاعات اساسی درباره مونتاژ و سایر اطلاعات را برای دستیابی به یک کد یکتا برای هر محصول با هم ترکیب میکنند. کد محصول یک plaintext است که با استفاده از DES به یک رمز تبدیل می‌شود. این رمز را طی فرآیندی خاص می‌توان به بارکد دوبعدی تبدیل کرد. بارکد تولید شده چاپ و بر روی بسته‌بندی محصول قرار می‌گیرد. برای جلوگیری از صدمه دیدن بارکد در فرآیند حمل و نقل کالا، می‌توان آن را در یک کیف پلاستیکی قرار داد و یا آن را به کالا آویزان کرد. (فرآیند تولید و شناسایی بارکد در شکل 1 نشان داده شده است)
شکل 1: فرآیند تولید و شناسایی بارکد
پس از خرید کالا در صورتیکه مشتری خواسته باشد از اعتبار کالا مطلع شود، می‌تواند با استفاده از دوربین موبایل و یا دوربین دیجیتال از بارکد کالا عکس بگیرد. این عکس توسط مجرای ارتباطی تعیین شده (موبایل و یا ایمیل) در اختیار تولیدکننده قرار می‌گیرد. پس از دریافت تصویر، سرور آن را کشف رمز می‌کند. در صورتیکه در فرآیند کشف رمز اختلال بوجود آید و رمز قابل اکتشاف نباشد و یا رمز کشف شده با کد کالا که در پایگاه داده موجود است، ناسازگار باشد، نشانگر آن است که کالا جعلی است و در غیر این صورت کالا معتبر خواهد بود. نتیجه این شناسایی به مشتری اعلام می‌شود. (فرآیند کشف و گزارش کالای جعلی در شکل 2 قابل مشاهده است)
شکل 2: فرآیند گزارش کالای جعلی
اطلاعات کالا تنها توسط بکارگیری کلید مخصوص قابل بازیابی است، بنابراین افرادی که دارای اختیارات لازم نیستند، در صورت نداشتن کلید مخصوص، حتی با داشتن اطلاع از الگوریتم استفاده شده، نمی‌توانند به اطلاعات کالا دسترسی داشته باشند. علاوه بر این به علت تفاوت بارکد هر کالا با کالای دیگر و خاص بودن آن، عدم امکان استفاده از وسایل نوری برای کپی گرفتن از بارکد و عدم وجود اطلاعات بارکد جعلی در پایگاه داده، هر گونه تقلب و جعل به سرعت قابل کشف است.
مزیت دیگر استفاده از بارکد دوبعدی، در خدمات پس از فروش کالاست. اگر بنا بر اظهار مشتری، کالا دارای مشکل کیفی باشد، بخش خدمات پس از فروش می‌تواند اطلاعات مربوط به کالا را از طریق بارکد بازیابی کرده و اقدامات لازم را برای جلوگیری از اتفاقات مشابه و یا ارائه راهنمایی‌های مورد نیاز به مشتری انجام دهد و از این طریق رضایت مشتریان را جلب کند.
نتیجه‌گیری
با استفاده از تکنولوژی‌های جدید در زمینه کشف جعل، تولیدکنندگان می‌توانند نسبت به افزایش سود خود امیدوار باشند. با استفاده از تکنولوژی رمزنگاری بارکد دوبعدی و الصاق بارکد مخصوص کالا بر روی آن، ردگیری کالاهای جعلی در بازار به آسانی انجام خواهد پذیرفت.
[1] Ting Chen, Faculty of Mechanical & Electrical Engineering, Kunming University of Science & Technology,
Kunming, Yunnan, 650093, China
[2] Data Encryption Standard (DES)
[3] two-dimensional (2D) bar codes
[4] forgery-proof technology
[5] Forgery-proof encryption technology of 2D barcodes
[6] Federal Information Processing Standard
[7] cipher
[8] permutation
[9] substitution.
شبنم؛ پایانی بر کالای قاچاق و تقلبی
با کمک طرح شبنم، مردم می‌توانند تنها با داشتن یک گوشی تلفن همراه علاوه بر اطمینان از اصالت کالای خریداری شده، باعث شناسایی عوامل توزیع کالای قاچاق و جعلی شوند.
طرح شبنم، عنوانی است که این روزها در میان فعالان اقتصادی، اصناف، مدیران بازرگانی و فروشندگان، دهان به دهان می‌چرخد و باعث تحولی بزرگ در کنترل سطح عرضه به شیوه‌ای نوین شده است. هر چند این طرح مزایای فراوانی برای مصرف‌کنندگان، فروشندگان و حتی مجموعه‌های نظارتی و مدیریتی دارد، اما خلأ اطلاع‌رسانی و فرهنگ‌سازی مناسب از مزایا و نحوه عملکرد آن انکارناپذیر است.
شبکه بازرسی و نظارت مردمی که به اختصار شبنم معرفی شده، طرحی است که با پیشنهاد و پیگیری ستاد مرکزی مبارزه با قاچاق کالا و ارز، توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت به منظور شفاف‌سازی گردش کالا و اطلاع از اصالت و عدم قاچاق بودن آن استفاده می‌شود. در واقع با نصب یک بارکد دوبعدی بر روی کالا است که می‌توان کالای اصلی از تقلبی و قاچاق را شناسایی کرد.
شناسایی کالای اصلی از تقلبی توسط یک گوشی تلفن همراه که نرم‌افزار مربوطه در آن نصب شده باشد، قابل انجام است.
روش‌های دیگر برای اطیمنان از اصالت کالا، پیامک کردن کد مندرج در برچسب شبنم، استفاده از تلفن گویا و درگاه اینترنتی این سامانه است.
مشتری می‌تواند اطلاعات روی کالا را با اطلاعات دریافتی از سامانه تطبیق دهد و در صورت مغایرت، به سیستم بازرسی گزارش دهد. سیستم بازرسی فروشگاه هدف را مورد بازرسی قرار می‌دهد و در صورت تایید تخلف با متخلفان برخورد قانونی خواهد شد.
در این مطلب، تلاش می‌کنیم تا با بررسی بارکد دوبعدی، ساختار و عملکرد طرح شبنم را تشریح کنیم.
بارکدها به دلیل سرعت، دقت و فواید زیاد خود، در کشورهای توسعه یافته بسیار پرکاربرد شده‌‌اند. کاهش خطا در ورود اطلاعات و تقسیم بندی آنها، سرعت بالای پردازش، دسترسی آسان و سریع به جزئیات و اطلاعات و رهگیری و پیگیری کالا در سطح عرضه از مهمترین فواید بارکد دوبعدی است.
در سال 1994 یک شرکت ژاپنی بارکد دوبعدی معروف به QR را طراحی و ارائه کرد، بارکدهای QR متشکل از ماتریکس‌های دوبعدی هستند. این دو حرف مخفف عبارت «Quick Response» به معنی پاسخ سریع است که به دلیل رمزگشایی سریعی است که کدهای آن فراهم میکنند. در حال حاضر این بارکد در بیشتر کشورهای توسعه یافته مانند ژاپن، آمریکا، کانادا و ... استفاده می‌شود و کاربردهای متنوعی نیز یافته است.
بارکدهای QR امروز جای خود را در صفحات و لینک‌های مرتبط با خبر نشریات و روزنامه‌ها، کارت‌های ویزیت، اطلاعات مربوط به آثار فرهنگی و تاریخی، بیلبوردها و بنرهای تبلیغاتی، اتوبوس‌ها، فروشگاه‌ها و حتی قطعات تولیدی شرکت‌ها پیدا کرده‌اند. ردیابی کالاها، ارائه اطلاعات به مشتریان، ارباب رجوع و گردشگران، تبدیل متن و پیامک‌های نوشتاری سایت‌ها و انتقال آسان آنها، پیگیری آسان و سریع در موضوعات مختلف بوسیله استفاده کنندگان تلفن همراه، هدایت به پایگاه‌های اطلاع رسانی استفاده کنندگان تلفن همراه، استفاده به عنوان ابزار تبلیغاتی در مکان‌های مختلف و موارد مختلف، استفاده در امور پزشکی و نجات بیماران، پیگیری درخواست‌های تجاری و بازرگانی، اطلاع‌رسانی خلاقانه و .... نیز بخش دیگری از کاربردهای این بارکدها است.
طرح شبنم نیز با الهام از این بارکد دوبعدی در کشورمان اجرا شده و می‌تواند برای بسیاری از مشکلات لاینحل گره‌گشا باشد. مهمترین هدف طرح شبنم شامل موارد ذیل است:
- تقویت امکان سیاست‌گذاری و کنترل دولت در بخش کالا و خدمات
- تسهیل در اجرایی شدن سیاست‌های ویژه دولت در کنترل بازار
- اطمینان مردم از نقش موثرتر دولت در حوزه کالاها و خدمات
- افزایش امنیت و جلوگیری از توزیع کالای قاچاق
- جلوگیری از تولید و توزیع کالای جعلی
مهمترین هدف طرح شبنم، نظارت مردمی بر شبکه توزیع کالاها در سطح عرضه و در سراسر کشور است، این بارکد دوبعدی می‌تواند این امکان را فراهم کند تا همه مردم ایران به عنوان بازرس بر روند توزیع کالا و خدمات در کشور نظارت کنند و در نتیجه، جایی برای کالای قاچاق و تقلبی در کشور وجود نخواهد داشت.
سیر عملکرد سامانه شبنم:
1- تولید کنندگان و واردکنندگان با مراجعه به سامانه شبنم، برای هر محصول خود بارکد دوبعدی دریافت میکنند. این بار کد برای هر قلم کالا شخصی‌سازی شده و می‌توانند آن را بر روی کالا نصب کنند.
به این ترتیب با استفاده از این بارکد می‌توان به اطلاعاتی دقیق و مناسب در باره هر قلم کالا دست یافت.
2- نرم افزار شبنم بر روی پایگاه www.shabnam.ir در دسترس همگان قرار گرفته است و هر فرد می‌تواند به راحتی آن را بر روی گوشی تلفن همراه خود نصب کند.
3- مشتری می‌تواند با استفاده از نرم افزار شبنم، بارکد دوبعدی موجود بر روی کالا را از سامانه استعلام کرده و اطلاعات کالا را بر روی تلفن همراه خود مشاهده کند.
4- در صورت مغایرت اطلاعات بارکد، موضوع برای بررسی به نهاد نظارتی ارجاع می‌شود.
5- نهاد نظارتی در کوتاه‌ترین زمان ممکن موضوع را بررسی نموده و نتیجه به سامانه و مشتری ارائه می‌شود.
چگونگی استعلام کالا و گزارش تخلفات
مردم می‌توانند برای اطمینان خاطر خودشان هر کالای داری بارکدی را استعلام نموده و از اصیل بودن آن مطمئن شوند. علاوه بر آن می‌توانند تخلفات مربوط به کالاهایی که بارکد آن مخدوش است یا بارکد ندارد را گزارش کنند.
طرح شبنم در حقیقت ایجاد سامانه‌ای را دنبال می‌کند که در آن همه مردم می‌توانند تنها با داشتن یک گوشی تلفن همراه با استفاده از دوربین موبایل و نرم‌افزاری که در اختیارشان قرار گرفته است و یا پیامک کردن کد 16 رقمی مندرج در برچسب شبنم به شماره 3000392 یا 6008221111، علاوه بر اطمینان از اصالت کالای خریداری شده، باعث شناسایی عوامل توزیع کالای قاچاق و جعلی شوند.
تلفن گویای 88969296 و درگاه اینترنتی شبنم به نشانی www.shabnam.ir ، از دیگر امکاناتی است که برای استعلام بارکد دوبعدی الصاق شده به کالاهای وارداتی، در اختیار خریداران قرار دارد.
در صورتیکه تعداد معینی از تخلفات توسط یک فرد گزارش شود و این گزارش‌ها با بررسی بازرسان نهادهای نظارتی تایید شود، فرد گزارش‌دهنده مورد تشویق قرار خواهد گرفت.
در گزارش‌های بعدی، به جزییات بیشتری از طرح شبنم خواهیم پرداخت و با صاحب‌نظران و دست اندرکاران این پروژه ملی گفت‌وگو خواهیم کرد.
طرح شبنم
کنترل پدیده قاچاق در مرزهای کشور به دلیل گستردگی آن تاکنون اثربخشی مطلوبی نداشته است. لذا استفاده از ظرفیت مردمی برای کنترل قاچاق در سطح عرضه راهکاری است که در قالب طرح شبنم مطرح شده است. پدیده قاچاق کالا سالیان متمادی ذهن مسئولان ارشد اقتصادی را به خود مشغول داشته و عمدتاً روشهایی برای کنترل آن استفاده می شده است که نه تنها کمکی به حل این معضل نکرده، بلکه فرآیند های واردات کالا را مشکل تر کرده است. قاچاق کالا به کشور به نوبه خود به صورت زنجیروار مشکلات دیگری را کلید می زند، به عنوان نمونه، قاچاق کالا باعث ورشکستی بنگاه های تولیدی شده و به تبع آن، نرخ بیکاری افزایش می یابد. اینکه کالایی بدون توجه به قوانین حاکم در بازار کشور به فروش برسد، از جنبه های مختلف اقتصادی، اجتماعی، سلامتی، امنیت ملی و فرهنگی زیانبار خواهد بود.
از اینرو وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان متولی اصلی بخش تجارت و شبکه توزیع کالا، برای مبارزه توزیع کالای قاچاق و جعلی، اقدام به ایجاد سامانه شبکه بازرسی و نظارت مردمی نموده است.
طرح شبکه بازرسی نظارت مردمی در حقیقت ایجاد سامانه‌ای را دنبال می‌کند که در آن همه مردم می‌توانند، تنها با داشتن یک گوشی تلفن همراه دارای دوربین، و با استفاده از نرم‌افزاری که در اختیار ایشان قرار گرفته است، علاوه بر اطمینان از اصالت کالای خریداری شده و یاری دولت در شناسایی عوامل توزیع کالای قاچاق و جعلی، از مشوق‌های اعتباری نیز برخوردار گردند. در واقع این طرح ضریب نفوذ بازرسی و کنترل کالاهای قاچاق و غیر مجاز را گسترش می‌دهد.
اهداف و مزایای طرح
- امکان سیاست‌گذاری دولت در کنترل بازار و تسهیل در اجرای آن
- اطمینان مردم از نقش موثر دولت در حوزه توزیع کالا
- افزایش امنیت بازار و جلوگیری از تولید و توزیع کالای جعلی و قاچاق
- افزایش اطمینان مردم نسبت به اصالت و کیفیت کالا
- امکان راستی‌آزمایی اصل بودن کالا در هنگام خرید توسط مردم
- حمایت از تولید داخل و واردکنندگان قانونی
- استفاده از فناوریهای نوین برای برخورد دقیق‌تر و سریع‌تر با متخلفین
- شناسایی کالاهای غیرمجاز تولید شده یا وارد شده
- رهگیری کلیه کالاهای وارداتی و تولیدات داخل از تولید تا مصرف
نقش مردم
همانگونه که اشاره شد، یکی از اساسی‌ترین اهداف مورد نظر این طرح افزایش تعداد بازرسین است. به عبارت دیگر در حال حاضر تعداد زیادی بازرس رسمی و افتخاری با سرزدن و بررسی کالاهای غیرمجاز و قاچاق تخلفات را ثبت نموده و در اختیار مراجع نظارتی و قضایی قرار می‌دهند.مشخص است که تعداد این بازرسان هرچه قدر هم که افزایش یابد (با توجه به بودجه در دسترس) از یک حد معینی فراتر نمی‌رود این در حالی است که شبکه توزیع کالا بسیار گسترده و زیاد است و بین این دو تناسب مطلوبی وجود ندارد. بنابراین در این طرح این امکان برای تک‌تک مردم فراهم شده است که بتوانند به عنوان بازرس عمل نمایند و در نتیجه گستره شبکه بازرسین از شبکه توزیع فراتر خواهد بود.
چگونگی استعلام کالا و گزارش تخلفات
برچسب شبنم دارای یک بارکد دوبعدی منحصر به فرد است که روی هر قلم کالا درج می‌شود و حاوی اطلاعات کامل درباره کالا بوده و قابلیت استعلام اصالت کالا از طریق گوشی تلفن همراه دوربین‌دار و نرم افزار مربوطه، تلفن گویای 88969296 ، ارسال پیامک به 3000392 و همچنین استعلام ازسامانه شبنم به آدرس www.shabnam.ir را دارد.
مردم می‌توانند برای اطمینان خاطر خودشان هر کالای دارای بارکدی را استعلام نموده و از اصیل بودن آن مطمئن شوند. علاوه بر آن می‌توانند تخلفات مربوط به کالاهایی که بارکد آن مخدوش است یا بارکد ندارد را گزارش نمایند. در صورتیکه تعداد معینی از تخلفات توسط یک فرد گزارش شود و این گزارش‌ها با بررسی بازرسان نهادهای نظارتی تایید شود، مورد تشویق قرار خواهد گرفت.
| مشتری گرامی با سپاس از انتخاب نرم افزار بارکد خوان شبنم برای آزمون اصالت کالا ، نرم افزار فوق از لینک زیر قابل دانلود می باشد.
|  | |||||||||||
نکته مهم: نرم‌افزارهای عمومی مخصوص بارکدهای دوبعدی (مانند نرم‌افزارهایی که بر روی بعضی از گوشی‌ها یا در وب‌سایت شرکت سازنده موجود است) نیز قابلیت استفاده در این سامانه را دارند. لینک برخی از نرم‌افزارهای عمومی بارکدخوان عبارتند از: |