گذرنامه‌های بیومتریک در تاجیکستان صادر شد

دوشنبه گذرنامه‌های بیومتریک از روز دوشنبه (اول فوریه برابر ‪ ۱۲‬بهمن ) در تاجیکستان صادر شد.

به گزارش ایرنا، همراه خان ظریفی وزیر امور خارجه تاجیکستان و آزاده رحمان معاون وی امروز در یک نشست مطبوعاتی این گذرنامه را که دارای اعتبار است در معرض دید خبرنگاران تاجیک و خارجی گذاشتند.

رحمان به خبرنگاران گفت: تصمیم به صدور این گذرنامه‌ها به خواست سازمانهای بین‌المللی انجام شده است.

سازمان جهانی هواپیمایی (ایکائو) با توجه به حمله‌های تروریستی در هواپیماهای مسافربر در سال ‪ ۲۰۰۲‬میلادی از کشورهای جهان درخواست کرد: برای تشخیص دقیق مسافران هواپیما گذرنامه‌های بیومتریک صادر کنند.

معاون وزیر امور خارجه تاجیکستان افزود: در حال حاضر پنج مرکز مخصوص صدور گذرنامه‌های بیومتریک، شامل دو مرکز در دوشنبه پایتخت و سه مرکز در شهرهای خجند، قرغان تپه و خاروغ کار صدور این گذرنامه‌ها را انجام می دهند.

به گفته وی، افراد بالای ‪ ۱۶‬سال ‪ ۳۳۰‬سامانی (‪ ۷۵‬دلار) برای صدور گذرنامه های عادی بیومتریک پرداخت خواهند کرد و این مبلغ برای نوجوانان زیر ‪۱۶‬ سال ‪ ۲۵‬دلار و برای گذرنامه‌های دیپلماتیک ‪ ۱۲۵‬دلار است.

در گذرنامه‌های بیومتریک علاوه بر اطلاعات شناسنامه ای، مشخصات فیزیکی فرد چون اثر انگشت و رنگ چشم بطور الکترونیکی ثبت می‌شود.

قزاقستان و ترکمنستان از کشورهای آسیای مرکزی نیز پیشتر چنین گذرنامه هایی را صادر کردند.

ایران کد هزینه تولید واحدهای تولیدی را تا30 درصد کاهش می دهد

خبرگزاری فارس: عضو کمیسیون اقتصادی گفت: ایران‌‌کد با تدوین اطلاعات کالاها و خدمات امکان شناسایی موجودیت‌ها و ظرفیتهای زنجیره تأمین را فراهم آورده و هزینه هایی چون انبارداری، حمل ونقل، بازاریابی و فروش در واحدهای تولیدی را تا 30 درصد کاهش می دهد.

به گزارش خبرگزاری فارس به نقل از ایران کد، دلق پوش با اشاره به این که نظام ملی شماره گذاری کالا و خدمات ایران (ایران کد) برای کالاهای ایرانی شناسنامه ایجاد می کند، گفت: این نظام با ایجاد اطلاعاتی مناسب برای محصولات تولیدی کشور، به این کالاها هویت می دهد.
دلق پوش با اشاره به این که ایران کد چارچوب‌هایی برای استانداردسازی کالاها در سطح ملی ارائه می‌دهد، افزود: ایران‌‌کد با تدوین اطلاعات کالاها و خدمات امکان شناسایی موجودیت‌ها و ظرفیتهای زنجیره تأمین را فراهم آورده،جریان اطلاعات در زنجیره را تسهیل و بدین سان هزینه هایی چون انبارداری، حمل ونقل، بازاریابی و فروش در واحدهای تولیدی را تا 30 درصد کاهش می دهد.
وی با بیان این که نظام یاد شده زبان مشترک میان عرضه‌کنندگان کالا و خدمات، مشتریان و به طور کلی تمام عوامل درگیر در حوزه کالا و خدمات در سطح ملی ایجاد می کند، یادآور شد: ایران‌کد با تولید اطلاعات،ابزارها و تسهیلاتی در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد تا بتوانند هزینه های خود را کاهش داده و همچنین بهره وری خودرا افزایش دهند، چراکه در تولید و تجارت امروز فن آوری اطلاعات یکی از عوامل بدیهی ایجاد بهره وری از طریق حذف عوامل زائد و هزینه بر در فرآیند تولید است.
نماینده مردم آستارا در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: همچنین با توجه به این که بسیاری از کالاهای تولید کشور از کیفیت مطلوب و در برخی از موارد بهتر از کالای مشابه خارجی برخوردارند، با بهره مندی از ایران کد می توانند جایگاه واقعی خود در بازار های داخلی و خارجی به دست آورند.
دلق پوش ادامه داد: از سوی دیگر با شرایطی که اعطای ایران کد در بازار ایجاد می کند، می توان از معامله اجناس قاچاق و تقلبی و ورود آنها به بازار جلوگیری کرد، مثلا درباره قاچاق تلفن همراه به کشور که این روزها شدت یافته این مسئله قابل مشاهده است.
وی با اشاره به اینکه برخی فعالان اقتصادی در برابر ایران کد مقاومت می کنند، اظهار داشت: بعضی از تولید کنندگان تمایل دارند کالاهای تولیدی خود با هر کیفیتی عرضه کنند و بازار هم بپذیرد، در صورتی که ایران کد می تواند با انتشار اطلاعات و به اشتراک گذاری آن با مردم آنها را از ماهیت واقعی کالایی که می خرند آگاه کرده و این امر عین رعایت حقوق مصرف کننده است. نمونه این امکان انتشار اطلاعات راه اندازی خدمات دیتا ماتریس یا امکان مشاهده اطلاعات کالا بر روی تلفن همراه است.
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس تأکید کرد: دستگاه های نظارتی کشور باید برای اعمال استانداردهایی از قبیل ایران کد که با مقاومت هایی مواجه می شود، آمادگی داشته باشند و با اقتدار سیاست های خود را به مرحله اجرا در آورند.
وی بیان کرد: ایران کد از دو بخش مجزا تشکیل شده؛ بخش نخست یک کد شانزده رقمی است که تمامی اطلاعات پایه کالا بر اساس استاندارد واحد داخل آن ضبط و روی کالاها نصب می شود و بخش دوم پرتال ملی کالاست که همه کالاها و خدمات کشور در قالب گروه های تخصصی در آن قابل مشاهده است.
وی یادآوری کرد: پرتال یاد شده در واقع ویترین کالاهای ایرانی است که پیش نیاز و زیر ساخت ضروری تجارت الکترونیک کشور است، لذا از هر نظری که به این نظام ملی نگاه می کنیم مزایای متعددی را در آن می بینیم و لذا مجلس بر آن است تا در برنامه پنجم نقش خوبی برای آن در نظر بگیرد.

مایکروسافت، بارکد را دوباره اختراع کرد

بزرگترین شرکت نرم افزارنویسی جهان قصد دارد با استفاده از اسکنر های دیجیتال، روش جدیدی برای تولید بارکد های آینده ابداع کند. مدیران مایکروسافت معتقدند این بارکدهای رنگی از ظرفیت و توان بیشتری برخوردارند

کد خبر : 03379 تاریخ انتشار : ۱۶ بهمن ۱۳۸۸

آیا CueCat را به یاد می‌آورید، همان بارکدخوانی که قرار بود خوانندگان مجلات و روزنامه‌ها را با اسناد دیجیتال پیوند دهد.

درست است که CueCat رفته رفته به فراموشی سپرده شده، اما ظاهرا مایکروسافت قرار است کار مشابهی را انجام دهد، چرا که تصور می‌کند این ایده که با استفاده از اسکنرهای دیجیتال اسناد چاپ شده را به محتوای آنلاین تبدیل کنیم، منطقی و قابل اجرا است.

به گزارش سی.نت، شما می‌توانید برچسب‌های مایکروسافت را مانند cuecat 2.0 تصور کنید که در این زمان احتیاج به تجهیزات خاصی ندارد. به جای آن برچسب‌ها، مایکروسافت از یک دوربین تلفن همراه برای اسکن کردن بارکد استفاده می‌کند و سپس، محتوای دیجیتال روی تلفن همراه نمایش داده می‌شود.

در طول سال گذشته برچسب‌های مایکروسافت روی جلد مجلات و روزنامه‌ها ظاهر شده‌اند. این برچسب‌ها هم‌چنین می‌توانند روی کارت‌های تجاری ، محصولات و حتی روی علائم خارج از خانه نیز ظاهر شوند.

مارجا کوپمانس، مدیر بازاریابی واحد start-up accelerator مایکروسافت در این باره گفت: "این برچسب‌ها ابرلینک‌های دنیای فیزیکی به حساب می‌آیند".

برچسب‌ها می‌توانند هرچیزی را از یک صفحه وب به یک بروشور آنلاین یا یک کارت تجاری الکترونیکی ارتباط دهند. برای مثال، مجله Golf Digest از این برچسب‌ها استفاده می‌کند تا مستقیما به ویدیوهای یوتیوب مرتبط شود و مستقیما توسط گوشی‌های هوشمندی چون آی‌فون مشاهده شوند.

این روش به مجلات امکان می‌دهد نه تنها مطالب خود را بنویسند، بلکه بتوانند ویدیوهای آموزشی را نیز نشریات خود بگنجانند.

برای خواندن این برچسب‌ها، کاربر کافی است یک نرم‌افزار کوچک را روی تلفن همراه خود دانلود کند. مایکروسافت نیز تلاش کرده است دسته گسترده‌ای از تلفن‌های همراه را پشتیبانی کند؛ از تلفن‌های جاوایی گرفته تا گوشی‌های هوشمند مانند ابزارهای ویندوزموبایل ، بلک‌بری و حتی آی‌فون.

استفاده از این برچسب‌ها چند سال پیش در آزمایشگاه‌های مایکروسافت آغاز شد و اکنون به یک واحد شروع منتقل شده تا به یکی از جدیدترین محصولات تجاری این شرکت تبدیل شود. از آن‌جا که شرکت‌ها و ناشران خودشان می‌توانند برچسب‌های خود را نصب و راه‌اندازی کنند، گروه برچسب‌گذاری مایکروسافت به طور باورنکردنی کوچک است.

کوپمانس در حین یک مصاحبه در این باره گفت: "با وجود آن‌که منابع زیادی برای استفاده فروشنده‌ها از استفاده از برچسب‌ها اختصاص داده شده، مایکروسافت این فناوری را رایگان در دسترس همگان قرار داده و مردم را تشویق می‌کند از این فناوری استفاده کنند. البته جنبه منفی این موضوع آن است که به این ترتیب مایکروسافت نمی‌داند چه کسی و چگونه از این برچسب‌ها استفاده می‌کند".

مدل تجاری آن نیز تا حدی ناواضح است .مایکروسافت هیچ هزینه‌ای از خوانندگان یا شرکت‌هایی که می‌خواهند این برچسب‌ها را تولید کنند، نمی‌گیرد.

کوپمانس گفت: " شما فقط به 50 درصد از این پروژه نگاه می‌کنید. این برچسب‌ها در هر زمینه‌ای، از مجله‌ها گرفته تا نشریات زرد ایتالیایی در ایستگاه‌های تراموای ایتالیا مورد استفاده قرار گرفته‌اند. ما معتقدیم سرویس پایه‌ای که هم‌اکنون ارائه می‌دهیم، رایگان خواهد بود، البته مایکروسافت ممکن است برای بعضی از سرویس‌های پیشرفته‌تر از کاربرانش هزینه دریافت کند".

اجزاى سیستم RFID؛ بررسى و کنترل کننده

سیستم هاى RFID از فناورى مبادله اطلاعات بى سیم براى شناسایى انحصارى اشیاء، انسان و حیوانات استفاده مى نمایند. توانمندى این گونه سیستم ها مدیون بکارگیرى سه عنصر اساسى زیر است.
تگ (که به آن فرستنده خودکار و یا Transponder نیز گفته مى شود)، شامل یک تراشه نیمه هادى، یک آنتن و در برخى موارد یک باطرى است.
بررسى کننده (که به آن کدخوان و یا دستگاه نوشتن و خواندن نیز گفته مى شود)، شامل یک آنتن، یک ماژول الکترونیکى RF و یک ماژول کنترلى است.
کنترل کننده (که به آن هاست نیز گفته مى شود)، اغلب یک کامپیوتر شخصى و یا ایستگاه کارى است که بر روى آن بانک اطلاعاتى و نرم افزار کنترلى اجراء شده است.
در ادامه با بررسى کننده و کنترل کننده بیشتر آشنا مى شویم.
بررسى کننده RFID
بررسى کننده RFID را مى توان به منزله کامپیوترهاى کوچکى در نظر گرفت که از سه بخش اساسى زیر تشکیل مى گردد:
یک آنتن
یک ماژول الکترونیک RF که مسئول برقرارى ارتباط با تگ RFID است.
یک ماژول کنترل کننده الکترونیکى که مسئولیت ارتباط با کنترل کننده را برعهده دارد.
یک بررسى کننده RFID به عنوان یک پل بین تگ RFID و کنترل کننده عمل مى نماید و داراى وظایف زیر است:
خواندن محتویات داده یک تگ RFID
نوشتن داده در تگ (در خصوص تگ هاى هوشمند)
رله و یا باز انتشار داده براى کنترل کننده و بالعکس
تامین انرژى مورد نیاز تگ (در خصوص تگ هاى غیرفعال)
علاوه بر انجام عملیات فوق، بررسى کننده هاى پیچیده تر RFID قادر به انجام سه عملیات مهم دیگر نیز مى باشند.
مقابله با تصادم: حصول اطمینان از ارتباطات همزمان با چندین تگ
تائید تگ ها: پیشگیرى از سوء استفاده احتمالى و دستیابى غیرمجاز به سیستم
رمزنگارى: حصول اطمینان از یکپارچگى داده
مقابله با تصادم
هدف از پیاده سازى الگوریتم هاى ضد تصادمى، حصول اطمینان از توانائى بررسى کننده جهت برقرارى ارتباط همزمان با چندین تگ مى باشد.
فرض کنید در محدوده تحت پوشش یک بررسى کننده صدها تگ وجود داشته باشد و تمامى آنان بخواهند در یک لحظه اطلاعات خود را ارسال نمایند. بدیهى است به منظور پیشگیرى از بروز تصادم، مى بایست ازالگوریتم هائى خاص استفاده گردد.
براى پیاده سازى الگوریتم هاى ضد تصادمى در بررسى کننده ها از سه روش مختلف استفاده مى گردد:
سه بعدى، فرکانسى، زمانى
از تمامى روش هاى اشاره شده به منظور برقرارى یک سلسله مراتب و یا سنجش تصادفى و با هدف پیشگیرى از بروز تصادم در زمان ارسال اطلاعات استفاده مى گردد.
تائید تگ ها
در سیستم هائى که نیازمند یک سطح خاص از امنیت مى باشند، بررسى کننده مى بایست با استفاده از مکانیزم هائى خاص، هویت کاربران سیستم را تائید نماید.
در چنین سیستم هائى فرآیند تائید کاربران در دو سطح و یا لایه مجزا پیاده سازى مى گردد. بخشى از فرآیند بر روى کنترل کننده و بخش دیگر، بر روى بررسى کننده انجام
مى شود.
براى تائید کاربران از دو روش عمده استفاده مى گردد.
متقارن، مشتق از کلید
در روش هاى فوق، یک تگ RFID یک کد کلید را در اختیار بررسى کننده قرار مى دهد تا در ادامه در اختیار یک الگوریتم گذاشته شود.در صورت تائید (بر اساس خروجى الگوریتم)، امکان ارسال داده در اختیار تگ RFID گذاشته مى شود.
رمزنگارى و رمزگشایى داده
رمزنگارى داده یکى دیگر از اقدامات امنیتى است که مى بایست به منظور پیشگیرى از تهاجم خارجى به سیستم، پیاده سازى گردد. به منظور حفاظت از یکپارچگى داده ارسالى و پیشگیرى از رهگیرى و استراق سمع داده از رمزنگارى استفاده مى گردد. بررسى کننده رمزنگارى و رمزگشائى را پیاده سازى مى نماید.
مکان استقرار و اندازه بررسى کننده
در سیستم هاى RFID، لازم نیست که تگ ها در معرض دید دستگاه هاى کد خوان قرار بگیرند (بر خلاف سیستم هاى کد میله اى).
مهمترین مزیت ویژگى فوق، آزادى عمل طراحان براى اتخاذ تصمیم در خصوص مکان استقرار بررسى کننده است.
برخى از بررسى کننده ها را مى توان بطور ثابت به درب ها متصل نمود، برخى دیگر را مى توان از سقف آویزان کرد و در بررسى کننده هاى کوچکتر قابل حمل دستى، این امکان در اختیار کاربر گذاشته مى شود تا با استقرار در یک مکان راه دور، اقدام به خواندن اطلاعات نماید (در مکان هائى که امکان نصب بررسى کننده ثابت وجود ندارد).
در اغلب موارد مى توان اینگونه دستگاه هاى بررسى کننده قابل حمل را به کامپیوتر به صورت بى سیم و یا باسیم متصل نمود.
کنترل کننده RFID
کنترل کننده هاى RFID به منزله مغز متفکر یک سیستم RFID عمل مى نمایند. از این دستگاه ها به منظور اتصال شبکه اى چندین بررسى کننده و تمرکز در پردازش اطلاعات استفاده مى گردد.
کنترل کننده در هر شبکه، اغلب یک کامپیوتر شخصى و یا یک ایستگاه کارى است که بر روى آن بانک اطلاعاتى و یا سیستم نرم افزارى اجراء شده است (و یا شبکه اى از این ماشین ها).
کنترل کننده بر اساس اطلاعات دریافتى قادر به انجام عملیات مختلفى با توجه به نوع سیستم RFID مى باشد:
نگهدارى و بهنگام سازى موجودى کالا و اعلام اتوماتیک به واحد تدارکات (در مواردى که موجودى یک کالا از سقف تعیین شده کاهش پیدا مى نماید).
ردیابى جابجائى اشیاء در یک سیستم و حتى تغییر مسیر آنان (نظیر سیستم تسمه نقاله در یک برنامه صنعتى)
بررسى هویت و اعطاء مجوزها
به روز رسانى حساب کاربران

اضافه شدن 9 ماهواره دیگر به سیستم ردیابی گلوناس روسیه(مشابه GPS)

مسکو، 14 بهمن، خبرگزاری «ریا نووستی»/ "یوری اورلیچیچ" مدیر عامل و طراح ارشد کورپوراسیون تجهیزات موشکی-فضایی و سیستم های اطلاعاتی روز چهارشنبه اعلام کرد که گروه ماهواره های سیستم ردیابی "گلوناس" روسیه (مشابه "جی پی اس" آمریکا) در سال 2010 با 9 دستگاه ماهواره جدید تکمیل خواهد شد.

وی در کنفرانس "تروریست و امنیت در حمل ونقل" که در چارچوب همایش "فناوری های امنیتی" برگزار شد، یادآوری کرد که در حال حاضر گروه ماهواره های سیستم ردیابی روسیه از 22 دستگاه تشکیل شده که 19 ماهواره آن در حال حاضر فعال هستند.

این کارشناس تاکید کرد: امسال سه پرتاب دیگر انجام خواهد شد که توسط هر موشک سه ماهواره به فضا منتقل می شود. 

امنیت در پارس جنوبی با تکنولوژی RFID

گروه پیشگامان کویر یزد با نصب سیستم های امنیتی مبتنی بر تکنولوژی RFID در شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی برای اولین بار در ایران با استفاده از چنین فناوری نوینی مدیریت امنیتی این مجتمع بزرگ را بر عهده گرفت.

به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا) – منطقه یزد، امیر حاتمی نسب قائم مقام شرکت پیشگامان عصر ارتباطات به عنوان مجری اجرای این طرح، اظهار نمود: از سال گذشته مذاکرات با مسئولان شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی در خصوص اجرای این طرح آغاز شد که پس از جلسات و بازدیدهای مکرر بین مسئولین و کارشناسان گروه پیشگامان کویر با مقامات و کارشناسان شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی سرانجام این مذاکرات نهایی شد و هم اکنون علاوه بر اجرای این طرح در برخی فازهای مجتمع، طرح آن نیز برای اجرای نهایی در تمام مجتمع در حال تدوین است.

وی در خصوص جزییات این طرح نیز گفت: در حال حاضر با تکنولوژی نوین RFID که متاسفانه در کشور همچنان مهجور مانده است، برخی قسمت های امنیتی فازهای یک، دو و سه مجتمع گاز پارس جنوبی به صورت پایلوت تحت پوشش قرار گرفته است.

حاتمی نسب افزود: در فاز یک مجتمع، کنترل ورود خروج افراد در ساختمان اداری و مدیریت با تحت پوشش قراردادن بیش از یکصد نفر از پرسنل در حال انجام است که علاوه بر ورود و خروج مباحث استفاده از بخش های مختلف مجتمع توسط کارت های صادر شده RFID مدیریت می شود.

وی راجع به روند اجرای این طرح در فاز دوم شرکت مجتمع گاز پارس جنوبی، گفت: در این فاز با توجه به پایلوت بودن طرح، مدیریت امنیت ورود و خروج اتومبیل ها مد نظر قرار گرفته است. بدین معنی که در گذشته هرگونه ورود خروج از گیت های بازرسی در صورتی که مراجعه کننده کارت شناسایی داشت منوط به فعالیت همزمان دو نفر پرسنل و انجام تشریفات خاص بود و مدت زمان 5 دقیقه ای نیز صرف شناسایی و تطبیق مدارک می شد، ولی با نصب فناوری RFID این زمان به کمتر از یک دقیقه کاهش یافته و عملیات شناسایی، پردازش اطلاعات و امور ثبت عبور و مرور و سرانجام اجازه انجام عملیات بدون حضور نیروی انسانی نیز با درصد بالای امنیت قابل اجراست.

قائم مقام شرکت پیشگامان عصر ارتباطات اضافه کرد: در این طرح بیش از 160 دستگاه اتومبیل مجتمع به تگ های RFID مجهز شده اند که به محض ورود به منطقه ورودی مجتمع توسط امواج الکترونیکی شناسایی و با تطبیق هویت افراد اجازه ورود و خروج توسط سیستم داده می شود.

 وی در خصوص طرح امکان سنجی فاز یک مجتمع اذعان نمود: در این طرح کلیه بایدها و نبایدها، جزییات، شرایط و نحوه اجرای سیستم RFID در فاز یک، مورد بررسی دقیق کارشناسان فنی شرکت قرار خواهد گرفت و نحوه استقرار کامل سیستم های هوشمند به صورت یک طرح جامع جهت اخذ تصمیم نهایی به مدیران مجتمع ارائه می گردد که در صورت تایید، طرح به مناقصه گذاشته خواهد شد. حاتمی نسب خاطر نشان کرد: در تهیه طرح امکان سنجی فاز یک از کارشناس فنی خارجی نیز استفاده می شود.

وی با تاکید بر این که چنین طرحی برای اولین بار در کشور در پالایشگاه ها اجرا می شود، گفت: اجرای چنین طرحی از لحاظ حجم کاری و وسعت عملیات برای نخسیتن بار در کشور صورت می گیرد و نکته مهم این است که مجتمع پارس جنوبی برای نخستین بار یک مجموعه ایرانی را در رقابت با رقبای اروپایی انتخاب کرده است.

قائم مقام شرکت پیشگامان عصر ارتباطات در پایان ابراز امیدواری کرد: سازمانهای دیگر نیز به شرکت های ایرانی اعتماد داشته باشند چرا که در برخی موارد عملکرد متخصصان ایرانی از رقبای خارجی در سطح بالاتری قرار دارد.

مغز انسان به یک ردیاب ماهواره‌ای مجهز است

دانشمند‌ان می‌گویند مغز انسان برای نشان دادن فضا از یک شبکه استفاده می‌کند.

ایسنا نوشت:

 سلول‌های شبکه‌یی که مانند یک نقشه فضایی در مغز عمل می‌کنند، برای اولین بار در مغز انسان شناسایی شده‌اند. این شبکه توسط دانشمند‌ان دانشگاه کالج لندن کشف شده که به تشریح چگونگی توانایی انسان در خلق نقشه‌های داخلی از فضاهای جدید کمک می‌کند.

در این پژوهش از سیستم تصویربرداری مغزی و تکنیک‌های واقعی ــ مجازی استفاده شده تا سلول‌های شبکه‌یی در مغز انسان شناسایی شوند. این نورون‌های خاص احتمالا در شکل گیری حافظه فضایی نقش دارند و پیش از این در مغز موش‌ها شناسایی شده بود، اما تاکنون شواهد علمی مبنی بر وجود آنها در مغز انسان وجود نداشت.

سلول‌های شبکه‌یی که درست مثل داشتن یک ماهواره ردیاب در مغز است نشان می‌دهند که یک موجود در فضای اطراف خود در کجا قرار دارد.

اولین بار این سلول‌ها در یک آزمایشگاه نروژی در سال 2005 شناسایی شد. به گفته محققان، سلول‌های شبکه‌یی می‌توانند به ما کمک کنند که مسیر خود را به سمت یک موقعیت صحیح و همچنین راه خود را در محیط اطرافمان پیدا کنیم.

جابین، من اینجام، بدون GPS!

بسیاری از شهروندان تهرانی به‌دلیل آگاهی نداشتن از موقعیت مکانی یک اداره یا مؤسسه، پارکینگ، پارک و بانک یا نداشتن شماره تماس یک سازمان با مشکلات زیادی از قبیل اتلاف وقت، سرگردانی در خیابان‌ها و پیدا نکردن محل مورد نظر وسرگردانی مواجه شده‌اند.

هیچ شهروندی نتوانسته از این مشکل در امان بماند و گاهی ساعت‌ها وقت مفیدش را صرف پیدا کردن یک مرکز خاص کرده است.

افزایش ترافیک شهری، مصرف سوخت و آلودگی هوا نیز از پیامد‌های نبود یک مجموعه اطلاعات جامع شهری بوده است اما خوشبختانه شهرداری تهران با همکاری یک مؤسسه خصوصی اقدام به تهیه یک نرم‌افزار جامع اطلاع‌رسانی شهر تهران – جابین - قابل نصب روی تلفن همراه کرده است که به‌صورت رایگان در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد تا این مشکل به‌تدریج حل و باعث کم شدن مسافرت‌های درون‌شهری غیرضروری، کاهش ترافیک، مصرف سوخت و آلودگی هوا شود.

این نرم‌افزار نخستین بار در سومین نمایشگاه رسانه‌های دیجیتال ارائه شده است.

احسان یعقوبی، مدیرعامل مؤسسه تهیه‌کننده و مجری پروژه نرم‌افزار جابین درخصوص دلیل انجام چنین پروژه‌ای به همشهری می‌گوید: این پروژه در حوزه اطلاع‌رسانی شهری است. یکی از مشکلات شهر بزرگی مانند تهران این است که دسترسی به اطلاعات شهری بسیار محدود است و بانک‌های اطلاعاتی موجود به‌خاطر نوع مدیا و دیتابیسی که دارند (که یا چاپی است و یا در سی‌دی گنجانده شده است) اطلاعات‌شان را دیر به دیر و سالانه آپدیت می‌کنند.

تاخیر یکساله در به‌روزرسانی اطلاعات سبب می‌شود شهروندان نتوانند استفاده مناسب و بهینه‌ای از این داده‌ها داشته باشند. به همین دلیل سازمان فناوری اطلاعات شهرداری تهران که یکی از اهدافش کمک به شهروندان از طریق فناوری‌های روز است، طرح ارائه شده جابین را از سوی مؤسسه پذیرفته و با اعلام همکاری، کمک بسیار بزرگی در تهیه این نرم‌افزار کرد.

این نرم‌افزار دارای بخش‌های مختلفی مانند نقشه، من اینجام، اطلاعات فرهنگی ورزشی، اطلاعات عمومی شهری، مراکز بهداشتی درمانی و بانک‌ها و مؤسسات اعتباری است.

به‌روز‌ترین نقشه تهران

احسان یعقوبی با بیان این بخش‌ها می‌افزاید: یکی از بخش‌های جابین نقشه است، که از سوی سازمان جغرافیایی شهرداری تهران ارائه شده و به‌روز‌ترین نقشه تهران است چون اطلاعات آن زود به زود آپدیت می‌شود.

نقشه مناطق 22 گانه نیز در آن تعبیه شده است. علاوه بر این بخشی به‌نام اطلاعات شهر داریم که در آن به‌صورت دسته‌بندی و طبقه‌بندی شده اطلاعات فرهنگی و ورزشی شهر اطلاعات عمومی مثل مساجد، اماکن مذهبی، دفاتر مختلف خدماتی حتی پارکینگ‌ها و فضاهای سبز در آن هست.

بخش دیگر مراکز بهداشتی - درمانی مانند بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها، داروخانه‌ها و آزمایشگاه‌ها را در بر می‌گیرد، اطلاعات مربوط به بانک‌ها و مؤسسات مالی اعتباری در بخش دیگر طبقه‌بندی شده است.

اطلاعات معابر نیز در یک بخش جداگانه موجود است.همچنین برای جست‌وجوی نام یک بانک می‌توانیم در بخش بانک‌ها - که اسم و مشخصات بانک‌ها در آن موجود است - یک بانک را انتخاب کنیم، نام شعبه ‌اش را بنویسیم و گزینه جست‌وجو را انتخاب کنیم، این نرم‌افزار در دیتابیس خود جست‌وجو می‌کند بعد تمام اطلاعات مربوط به آن بانک مثل شماره تلفن، فکس و کد شعبه روی صفحه نمایش داده می‌شود.

در ضمن این امکان وجود دارد که با انتخاب یک بانک و انتخاب نقشه، تمام شعب  این بانک بخصوص را روی نقشه ببینیم. ما می‌توانیم بدون اینکه از نرم‌افزار خارج شویم با تلفن آن بانک تماس بگیریم ضمن اینکه اطلاعات بانک و محل آن را روی نقشه به ما نشان می‌دهد.

به‌طور کلی اطلاعات مربوط به هر مکان، سازمان یا اداره‌ای که شهروند در تهران به آن نیاز پیدا می‌کند در این نرم‌افزار وجود دارد. بنابر این از مسافرت‌های درون‌شهری غیرضروری و اتلاف وقت و ایجاد استرس‌ها و ناراحتی‌های روانی برای پیدا کردن یک مکان خاص می‌کاهد و متعاقبا کاهش مصرف سوخت، آلودگی هوا و ترافیک را نیز در برخواهد داشت.

وی در مورد زمان شروع پروژه می‌گوید: از یک سال و نیم پیش با یک تیم برنامه‌نویسی و یک تیم جمع‌آوری اطلاعات و نقطه‌گذاری مکان‌ها این پروژه شروع شده و تا‌کنون که نسخه آزمایشی آن آماده بهره برداری است، به طول انجامیده است ولی کار تمام نشده چون ما هم آن را به روز رسانی می‌کنیم و هم اطلاعات آن را کامل‌تر می‌نماییم.مدیرعامل مؤسسه تهیه‌کننده جابین ادامه می‌دهد: نسخه آزمایشی و بتای ما بیشتر اطلاعات شهری را دارد و دارای 13 هزار اطلاعات عمومی و حدود 40 هزار اطلاعات معابر است و ما همیشه در حال آپدیت کردن آن هستیم.

ما در غرفه از شهروندان ثبت نام می‌کنیم، ای‌میل و شماره تلفن آنها را می‌گیریم تا وقتی نسخه‌های جدید آماده بهره‌برداری می‌شود یا تغییری در اطلاعات موجود در جابین صورت می‌گیرد به آنها اطلاع دهیم یا فایل‌ها را از طریق ای‌میل برای آنها بفرستیم.

این نرم‌افزار به‌صورت رایگان در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد و از سایت www.mobile.tehran.ir هم قابل دانلود است همچنین در جشنواره رسانه‌های دیجیتال به‌صورت بلوتوث یا کپی در فلش مموری در اختیارشهروندان  قرار گرفت.

بعد از نمایشگاه هم مناطق و مراکز پر جمعیت مانند ایستگاه‌های مترو، باجه‌ها یا کیوسک‌هایی را فراهم خواهیم کرد تا نسخه‌های جدید و به روز شده را در اختیار شهروندان قرار بدهیم ضمن اینکه اطلاعات شهری را از مؤسسات بگیریم تا وارد نرم‌افزار شود.

جانمایی روی نقشه

هادی شیرازی، رئیس روابط عمومی مؤسسه مذکور نیز به همشهری می‌گوید: برای اینکه با کاربران در ارتباط باشیم فرمی را در اختیارشان قرار می‌دهیم و شماره همراه و ای‌میل آنها را دریافت می‌کنیم تا با پیامک از طریق سازمان فناوری اطلاعات شهرداری تهران آنها را از آخرین به روزرسانی‌ها آگاه‌سازیم.

این غرفه یکی از غرفه‌های شلوغ و پرازدحام نمایشگاه بود که مدیر روابط عمومی مؤسسه مجری و تهیه‌کننده جابین دلیل آن را، اطلاع رسانی وسیع شهرداری تهران عنوان می‌کند و در توضیح دیگری درباره امکانات جابین می‌افزاید: در بخش من اینجام، کاربر بدون جی‌پی‌اس می‌تواند موقعیت خود را روی نقشه پیدا و جانمایی کند و آن را برای مخاطب خود که همین نرم‌افزار را در گوشی خود دارد بفرستد و فرد مخاطب در Inbox خود می‌تواند موقعیت آن فرد را روی نقشه تهران دقیقا ببیند.

احسان یعقوبی در پاسخ به این سؤال که چرا از نویگتور در این نرم‌افزار استفاده نکرده‌اید؟ پاسخ می‌دهد: ما تمام سرویس‌ها را یکجا نمی‌توانیم ارائه کنیم باید به‌تدریج باشد تا درصورت بروز اشکال آن را رفع کنیم ولی باید یاد آور شوم که ما این قصد را داریم و به همین منظور، در حال حاضر مکاتباتی را با بانک‌های اطلاعاتی و شرکت‌های مربوطه آغاز کرده‌ایم.

این نرم‌افزار روی چه گوشی‌هایی قابل نصب است؟ یعقوبی در این مورد می‌گوید: حجم این نرم‌افزار 7 مگابایت است و روی بیش از 70 درصد گوشی‌ها که جاوا را پشتیبانی می‌کنند و امکان دریافت بلوتوث دارند، قابل نصب است. بقیه گوشی‌ها هم از طریق جی‌پی‌آراس می‌توانند به سایت مذکور متصل شوند و نسخه آنلاین ما را ببینند.

نوشته: طاهره ساعدی
منبع: همشهری 

دانلود نرم افزار در ادامه مطلب

تبیین ریاضی کارکرد GPS

همانطور که گفته شد موقعیت گیرنده GPS  از طریق تعیین فاصله گیرنده زمینی تا ماهواره های GPS با استفاده از تعیین تاخیر زمانی دریافت سیگنالهای ارسالی از ماهواره تا گیرنده GPS  انجام می پذیرد.

این محاسبه همان محاسبه تعیین مسافت با استفاده از زمان و سرعت که در دوران دبیرستان خواندیم انجام می گیرد.

بخاطر آورید که اگر خودروئی با سرعت 60کیلومتر در ساعت و بمدت 2 ساعت حرکت کند، مسافت طی شده برابر بود با:

در خصوص GPS از آنجائی که در این معادله سرعت امواج رادیوئی ارسالی از ماهواره ها محاسبه میشود لذا سرعت این امواج همان سرعت نور که تقریبا برابر 300000 کیلومتر در ثانیه یا 186000 مایل در ثاتیه است می با شد. تنها چیزی که لازم است بدانیم تنها زمان طی مسافت یک موج رادیوئی از ماهواره تا زمین است.

موضوع زمان یک موضوع بسیار مهم و تعیین کننده در کارکرد GPS محسوب میشود. تصور کنید اگر ماهواره دقیقا در بالای سر گیرنده GPS قرار داشته باشد، 0.06 ثانیه طول میکشد تا یک موج ارسالی از ماهواره به زمین برسد. از این رو برای تعیین دقیق زمان طی مسافت موج ارسالی، نیاز به داشتن ساعت بسیار دقیق است.

حال باز هم  تصور نمایید که ساعت بسیار دقیق نیز در اختیار داریم، اما چگونه زمان طی مسافت موج ارسالی را تعیین می نماییم؟

تصور نمایید که راهی وجود می داشت تا می توانستیم صدائی را هم در ماهواره و هم در گیرنده GPS همزمان  در ساعت 12 ایجاد کنیم. اگر در محل گیرنده GPS  قرار داشته باشیم دو صدا خواهیم شنید که اولی از گیرنده GPS و دیگری که با تاخیر شنیده خواهد شد از ماهواره خواهد بود. طی مسافت موج ارسالی در حدود 11000 مایل درفضا  علت این تاخیرهر چند کوچک است. حال برای اینکه زمان تاخیر را که برابر با زمان طی شده خواهد بود را محاسبه نماییم کافی است تا زمان ارسال صدا از گیرنده GPS را آنقدر به تاخیر بیاندازیم تا این دو صدا همزمان شنیده شوند. این تفاوت زمان تاخیر برابر با زمان طی شده است.

حال با ضرب این عدد در سرعت نور مسافت بین ماهواره و گیرنده GPS بدست می آید.

تمام مکانیزم کارکرد سیستم GPS بر اساس این محاسبه ساده استوار است!

تنها تفاوت تصور بالا با آنچه واقعا روی میدهد، آن است که بجای صدا از کدهای مجازی تصادفی رادیویی
 "Pseudo Random Code" یا PRC استفاده میشود. بطور فیزیکی PRC عبارت است از کدهای دودوئی پیچیده یا به عبارت دیگر تناوب پیچیده ای از روشن وخاموش ها یا پالسهای on  و off همانند شکل زیر:

این سیگنالها چنان پیچیده اند که به پارازیتهای الکتریکی تصادفی شباهت دارند. از این روست که به آن کدهای مجازی تصادفی رادیویی گفته می شود.

برای تصادفی بودن این امواج چند دلیل منطقی وجود دارد:

اولا، پیچیده و تصادفی بودن به ما کمک می نماید تا احتمال اینکه گیرنده GPS تصادفا با موج دیگری همزمان Synchron شود برابر صفر گردد. ثانیا، الگوی کد های ارسالی چنان پیچیده است که کاملا غیر ممکن است که دو  دامنه از کدها دارای شکل یکسان باشند.

از طرف دیگر چون هر ماهواره  PRC خود را تولید می نماید. با توجه به پیچیده بودن کدهای ارسالی، بسیار بعید خواهد بود که دامنه امواج ارسالی یک ماهواره بطور همزمان همانند ماهواره دیگر گردد. از این رو گیرنده GPS بین ماهواره های متفاوت اشتباه نمی کند. از این رو ماهواره های متفاوت می توانند از امواج با فرکانس یکسان بدون اینکه با یکدیگر اشتباه شوند استفاده نماید. همچنین احتمال تداخل در ارسال امواج توسط نیروهای دشمن غیر ممکن میشود. در واقع PRC به DoD (وزارت دفاع امریکا) امکان دسترسی به سیستم را می دهد. دلیل دیگری نیز برای راندم بودن کدهای ارسالی وجود دارد که باعث اقتصادی شدن سیستم GPS می شود، راندم بودن کدهای ارسالی این امکان را میدهد تا با استفاده از تئوری اطلاعات information theory سیگنالهای GPS را تشدید(amplify) کرد. از این روست که برای دریافت امواج توسط GPS نیاز به آنتن های بزرگ نیست.

در مثال قبلی فرض نمودیم که هم ماهواره ها و هم گیرنده GPS بتوانند دقیقا بطور همزمان به ایجاد سیگنال بپردازند.

اما سوال این است که چگونه این همزمانی کامل ارسال سیگنال تحقق می یابد؟

تشریح سیگنالهای GPS

ناقل ها Carriers

ماهواره های  GPS دو نوع فرکانس ناقل تولید مینمایند. ناقل نوع L1 که دارای تناوب 1575.42 مگا هرتز(MHz) بوده که هم کدهای مجازی تصادفی وهم اطلاعات مربوط به وضعیت ماهواره را حمل مینماید. ناقل نوع L2 که دارای تناوب 1227.60 مگا هرتز(MHz) بوده که برای ارسال کدهای مجازی تصادفی بسیار دقیق برای کاربرد نظامی استفاده  می شود.

کدهای مجازی تصادفی Pseudo-Random Codes

دو نوع کد مجازی تصادفی وجود دارد. اولین نوع کد نادقیق یا C/A (Coarse Acquisition code) است که توسط ناقل L1 ارسال میشود. این کد هر 1023 بیت تکرار شده و با نرخ 1 مگا هرتز(MHz) مدوله میشود. هر ماهواره دارای C/A منحصر بفرد خود است. کد C/A مبنای کاربرد غیر نظامی GPS است.

دومین نوع کد به کد دقیق یا P (Precise code) مشهور است. این کد برای مقاصد نظامی ارسال شده و قابل خواندن توسط GPS های معمولی نیست. از این رو گیرنده های نظامی ابتدا در مد C/A کار نموده و سپس به مد P تغییر حالت میدهند.

پیغامهای ناوبری  Navigation Message

همچنین سیگنالهای با فرکانس پایین نیز به کد های L1 اضافه می شود که اطلاعاتی در مورد مدار ماهواره، تصحیحات ساعت و وضعیت سیستم ماهواره را حمل مینماید

GPS های رمز گذاری شده Encrypted GPS

توسعه GPS مقدمتا برای مقاصد نظامی انجام گردید. اگر چه هم اکنون میزان استفاده غیر نظامی آن 10 برابر کاربرد نظامی آن است، اهمیت نظامی آن همچنان محفوظ مانده است. از این رو انحصار نظامی آن بر کد های P-code همچنان باقی است. دقت کد های P-code 10 برابر کد C/A code است. برای همین منظور این کد معمولا رمز گذاری شده که به آن کد Y-code گویند که تنها توسط گیرند های نظامی قابل رمز گشایی است. و چون این کدها در دو ناقل مدو له میشوند، امکان انجام ترفندهای مختلف بمنظور حذف خطاهای موجود که در اثر عبور از جو بر روی این امواج ایجاد میگردد قابل انجام است.

کدهای مجازی تصادفی به عنوان تقویت کننده

استفاده از کدهای مجازی تصادفی در GPS یکی از هوشمندانه ترین ایده هاست. این کدها علاوه برایجاد امکان محاسبه زمان، ما را قادر می سازد تا امواج بسیار ضعیف ارسالی از ماهواره را نیز تقویت نماییم.

در زیر نحوه تقویت امواج ارسالی از ماهواره تشریح می گردد.

جهان پیرامون ما مملو از امواج مزاحم تصادفی است. اگر گیرنده خود را با فرکانس GPS تنظیم نماییم و نمودار امواجی را که دریافت میشود ترسیم کنیم، مجموعه ای از خطوط راندم را مشاهده خواهیم کرد که شامل امواج ناخواسته پس زمینه که از پدیده های اطراف ارسال میشود را نیز در بر دارد که سیگنالهای ارسالی  GPS درون آن مدفون شده است.

کدهای مجازی تصادفی در GPS بسیار شبیه امواج ناخواسته پس زمینه که از پدیده های اطراف ارسال میشوند هستند اما با یک تفاوت عمده که ما الگوی تناوب آن را میدانیم.

اگر بخشی از PRC حاصل ازگیرنده خود را با امواج در یافتی مقایسه نماییم در خواهیم یافت که قسمتهائی از این دو موج رفتار مشابه دارند. حال می توان سیگنالها را به دورهای زمانی مشخصی تقسیم نمود که به این عمل بطور تحت الفظی خلال  کردن سیگنال chipping the signal گویند. حال میتوان کلیه دورهای زمانی را که با یکدیگر مطابقت دارند را علامت گذاری کرد(هر جا که هم سیگنال زمینه و هم سیگنال PRC بالا است).

شکل زیر نحوه انجام این تطابق را نشان میدهد.

از آنجائیکه هر دو سیگنال دارای الگوی تصادفی هستند، قانون احتمالات میگوید که شانس اینکه الگوی رفتاری  این دو سیگنال با یکدیگر مطابقت داشته باشد نصف شانسی است که الگوی رفتاری  این دو سیگنال با یکدیگر مطابقت نداشته باشد.

اگر یک سیستم نمره دهی برقرار نماییم که هرجا الگوی رفتاری  این دو سیگنال با یکدیگر مطابقت داشته باشد به آن نمره 1 داده و هر جا که این الگوی رفتاری  با یکدیگر مطابقت نداشته باشد 1- دهیم در یک بازه (دوره) زمانی طولانی جمع این اعداد، طبق آنچه در باره قانون احتمالات ذکر شد، برابر صفر خواهد شد.

حال اگر یک ماهواره GPS اقدام به ارسال سیگنالهائی  با الگوئی مطابق کدهای PRC دستگاه گیرنده ما نماید، این سیگنالها، علارغم ضعیف بودن سیگنالهای دریافتی از ماهواره، منجر به تقویت سیگنالهای امواج ناخواسته پس زمینه با همان الگوئی خواهد شد که ما برای مقایسه خود استفاده کردیم.

سیگنالهای تصادفی زمینه که در حاشیه با PRC دستگاه گیرنده مطابقت داشته باشند نمره 1 گرفته از این محل به بعد شاهد مطابقت بیشتر دو سیگنال خواهیم بود و نمره دهی ما با هر مطابقت یک نمره افزایش می یابد

 حتی اگر بازای هر 100 پالس زمینه در طول این خط 1مطابقت مشاهده شود، با ادامه مقایسه در طول زمان میتوانیم این نمره (Score ) راتا هر مقدار که لازم باشد افزایش دهیم. مثلا میتوان در طول 10000 دوره زمانی این عدد را از 1 به 100 افزایش داد.

اگر کدهای PRC را با سیگنالهای کاملا تصادفی  در طول هزار دوره زمانی مقایسه نماییم نمره ما هنوز برابر صفر خواهد. بنابر این همانطور که مشاهده شد در صورت وجود سیگنالهای با الگوی مشخص ارسالی از ماهواره در بین سیگنالهای کاملا تصادفی  زمینه، نمره مذکور برابر 10 خواهد بود و این به معنای تقویت سیگنال ماهواره بدون داشتن سیگنال قوی و یا بدون داشتن آنتن بزرگ خواهد بود.

لازم به ذکر است که در اینجا توضیح حاضر تاحد ممکن ساده بیان گردید. اما مفهوم اساسی ایده فوق بسیار مهم و پیچیده است. شاید این ایده به ذهن شما متبادر شود که چرا تلویزیونهای ماهواره ای از این مفهوم برای به حداقل رساندن بزرگی آنتن استفاده نمی نمایند. جواب آن در تفاوت سرعت قرائت مورد نیاز این دو سیستم است.

سیگنالهای GPS حامل اطلاعات بسیار جزئی هستند که این اطلاعات اساسا چیزی جز پالسهای زمانی تکرار شونده نیستند.

از این رو میتوان این سیگنالها را در طول بازه های(Period) زمانی زیادی مقایسه نمود. در حالیکه سیگنالهای تلویزیونی، حاوی اطلاعات بیشماری بوده و بسرعت تغییر مینمایند. لذا سیستم مقایسه کننده برای کشف و جدا سازی سیگنالهای اطلاعات از نویز بسیار کند عمل خواهد نمود. در حالیکه تصاویر تلویزیونی باید بسرعت جایگزین شوند تا تصویری واضح ایجاد نمایند.

مروری بر آنچه در باره اندازه گیری مسافت بیان شد:

1-      تعیین فاصله تا ماهواره از طریق اندازه گیری زمانی که طول می کشد تا یک سیگنال رادیوئی به گیرنده برسد انجام می پذیرد.

2-      برای اندازه گیری زمان فرض مینماییم که ماهواره و گیرنده هردو کدهای مجازی تصادفی PRC مشابهی  را در زمان یکسان ایجاد می نمایند.

3-       با مقایسه زمان دریافت کدهای مجازی تصادفی PRC ماهواره با  زمان ایجاد کدهای مجازی تصادفی PRC گیرنده، تاخیر زمانی بین ایندو برابر زمانی است که طول می کشد تا PRC ماهواره به زمین برسد

4-      حاصل ضرب این زمان در سرعت نور،  فاصله ماهواره تا گیرنده را نشان میدهد.

همانطور که ملاحظه میشود اندازه گیری زمان  تاخیر، هسته کلیدی کارکرد GPS است. از این رو دقت ساعت مورد استفاده هنگامی معلوم میشود که بدانیم اگر در محاسبه زمان تاخیر تنها یک هزارم ثانیه! اشتباه کنیم حاصل ضرب این مقدار ناچیز در سرعت نور خطای محاسبه مسافتی برابر 200 مایل را ایجاد می نماید!

در خصوص ساعت موجود در ماهواره مشکلی وجود ندارد چرا که در ماهواره از ساعت اتمی استفاده میشود. اما موضوع ایجاد چنان دقتی در ساعت گیرنده GPS چه خواهد شد؟

بخاطر داشته باشید که باید هم ماهواره و هم گیرنده GPS همزمان به ایجاد کدهای PRC اقدام نمایند ودقت در این همزمانی بسیار مهم است.

اگر قرار بود که گیرنده GPS نیز همانند ماهواره دارای ساعت اتمی باشند قیمت هر گیرنده GPS بالغ بر 50000 تا100000دلار امریکا میشد.

خوشبختانه طراحان گیرنده های GPS به ترفند هوشمندانه ای دست یافتند که بدون نیاز به ساعت گران قیمت دقتی برابر ساعت اتمی ایجاد نمایند. این ترفند یکی از عناصر اصلی کارکرد گیرنده های GPS تلقی می شود.

راز دقت اندازه گیری زمان، درافزایش یک اندازه گیری اضافی  در مثلث بندی فاصله گیرنده GPS با ماهواره است.

همانطور که بیان شد با اندازه گیری 3 فاصله گیرنده GPS تا ماهواره میتوان به نقطه مورد نظر رسید. و اندازه گیری فاصله گیرنده GPS با ماهواره چهارم نقش خود را در افزایش دقت اندازه گیری زمان نیز ایفا مینماید. از این روست که برای تعیین دقیق موقعیت مکانی گیرنده GPS حداقل نیاز به اندازه گیری فاصله با چهار ماهواره می باشد.

ساعت اتمی چگونه کار میکند؟

ساعت اتمی برخلاف تصور عامه کاری با اتم و انرژی اتمی ندارد. این نام از آنجا وارد این قضیه شده است که برای زمان شمار دستگاه (metronome) خود از تناوب یک اتم خاص استفاده میشود. چنین روش محاسبه زمان یکی از دقیق ترین شیوه های اندازه گیری زمان است که بشرتا کنون ابداع نموده است.

اختلاف GPS  های با کارکرد مبنتنی بر دوره_کد با GPS  های با کارکرد مبنتنی بر دوره_ناقل Code-Phase GPS vs. Carrier-Phase GPS

واژه های " دوره_کد(Code-Phase)" و "دوره_ناقل (Carrier-Phase)" ما را به یاد وازهای پیچیده الکترونیک انداخته که کمی مرعوب کننده است. در حالی که هر دو مشتمل بر سیگنالل ویژه ای هسنتند که برای اندازه گیری زمان مورد استفاده واقع می شوند.

استفاده از مفهوم فرکانس دوره_ناقل (Carrier-Phase)" در GPS بطور چشمگیری دقت کار آن را افزایش داده است.

مبانی فرکانس دوره_ناقل (Carrier-Phase)" ساده بوده اما برای درک آن لازم است مروری بر چند اصل اساسی GPS داشته باشیم

بخاطر بیاورید که یک گیرنده GPS برای تعیین زمانی که طول می کشد تا یک سیگنال از ماهواره به گیرنده برسد از مفهوم "کد مجازی تصادفی PRC " استفاده مینماید. به عبارت دیگر گیرنده GPS همان سیگنالی را تولید مینماید که ماهواره ایجاد میکند.

گیرنده GPS آنقدر کد ارسالی خود را درطول زمان جابجا مینماید تا دقیقا با کد سیگنال ارسالی از ماهواره همزمان شود(synchron) شود. مدت زمانی که این جابجائی طول میکشد تا بهترین تطابق صورت گیرد برابر زمان طی شده برای سیگنال است تا از ماهواره به زمین برسد.

مشکل اینجاست که یک بیت(سیکل) از کد PRC چنان پهن است که حتی اگر این دو سیگنال(گیرنده GPS و سیگنال ارسالی از ماهواره) با یکدیگر همزمان شوند، باز هم مقداری جابجائی دیده میشود.

شکل زیر را در نظر بگیرید:

هنگامی که لبه یک ازدو سیگنال PRC   در بین سیگنال دیگر قرار گیرد ایندو یک شده فرض میشوند.

اما علارغم جور شدن سیگنالهای PRC  هنوز دامنه آنها با یکدیگر تطابق کامل ندارد.

این مشکلی است که سیگنالهای PRC با آن مواجه هستند. وگیرنده هایی که با سیگنالهای PRC با مطابقت دادن کدهائی کار میکنند که دارای دامنه ای حدود 1 میکرو ثانیه هستند. در سرعت نور، 1 میکرو ثانیه  خطای محاسبه مسافتی معادل 300 متر ایجاد مینماید!

لازم به ذکر است گیرنده های GPS ی که با سیگنالهای PRC کار میکنند آن مقداری که ذکر شد بد عمل نمیکنند. چرا که دانشمندان راههائی را ابداع کره اند که بتوانند تطابق نسبتا کاملی را بین سیگنالهای PRC ایجاد کنند. اما هنوز این گیرنده ها خطائی معادل 3-6 متر ایجاد میکنند.

استفاده از مفهوم فرکانس دوره_ناقل (Carrier-Phase) در گیرنده های GPS به این صورت عمل مینماید که سیستم ابتدا شروع به ارسال سیگنالهای PRC مینماید و برای اندازه گیری و تطابق کدها از فرکانس دوره_ناقل استفاده مینماید.

فرکانس سیگنالهای دوره_ناقل (Carrier-Phase) بسیار بیشتر از فرکانس  کد های PRC است. و ضربانهای آن(PULS) بسیار نزدیک تر به یکدیگرند و در نتیجه برای تطابق از دقت بیشتری برخوردارند.

اگر این مفهوم را خوب در نیافته اید، رادیوی خود را تصور نمایید که بر روی فرکانس 94.7 تنظیم شده است. در این حالت در واقع شما رادیو خود را بر روی سیگنال دوره_ناقل (Carrier-Phase)با فرکانس 94.7 مگا هرتز تنظیم کرده اید. بدیهی است که صدائی را که دارای فرکانس 94.7 میلیون هرتز است را نمی توان شنید. در واقع وقتی کلمه الف را از رادیو میشنویم، فرکانس سیگنال دوره_ناقل 94.7 مگا هرتزرا که با تناوب 440 سیکل تغییر مینماید میشنویم. سیستم GPS هم همانند آنچه گفته شد عمل مینماید.  کدهای PRC دارای دامنه بیت (bit rate) ی حدود 1مگا هرتز است درحالیکه سیگنال دوره_ناقل دارای دامنه بیتی حدود جیگا هرتز هستند( با سرعتی معادل هزار برابر! بیشتر ازPRC).

در سرعت نور، سیگنال با فرکانس 1.57جیگا هرتز (GHZ) دارای طول موجی معادل 20 سانتی متر خواهد بود. از این رو استفاده از  سیگنال دوره_ناقل به همراه کدهای PRC با دقت بسیار بالاتری در مقایسه با کدهای PRC  به تنهائی عمل مینمایند. حال اگر از این طریق به دقت تطابقی برابر 1 درصد حالتی که کدهای PRC مطابقت می یافتند نیز برسیم استفاده از سیگنال دوره_ناقل ما را به دقت تطابقی برابر 3 تا 4 میلیمتر! دقت می رساند.

انتخاب طول موج مناسب

در واقع این روش بااتکا بر شمارش دقیق تعداد سیکل های سیگنالهای ارسالی ازماهواره و گیرنده عمل مینماید.

مشکلی که وجود دارد این اشت که سیکلهای  سیگنال دوره_ناقل کاملا شبیه هم و یکسان بوده و نمی توان بین آنها تمایزی قائل شد تا بتوان آنها را شمرد. در حالیکه کدهای PRC تصادفی و عامدا پیچیده بوده تا بتوان سیکلی که در حال جستجوی آن هستیم را بیابیم.

برای حل این مشکل از همان مفهوم تطابق دو PRC ایجاد شده توسط ماهواره و گیرنده برای سیکلهای  سیگنال دوره_ناقل استفاده میشود. اگربا کاربرد تطابق دو PRC به دقتی در حدود متر برسیم فقط کافسیت چند طول موج  سیگنال را در دامنه کد PRC با استفاده از سیگنالهای دوره_ناقل با یکدیگر مطابقت دهیم. برای اینکار تنها تلاش برای یافتن چند سیکل اول طول موج است تا لبه کد را با سیگنالهای دوره_ناقل مطابقت داده و علامت گذاری کنیم.

تردد بدون GPS ممنوع

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی پلیس ‘ سرهنگ غلامرضا سیّری رئیس پلیس راه استان گیلان با بیان مطلب فوق افزود: در تاریخ 30 مهر سال جاری کار گروه توسعه حمل ونقل و مدیریت مصرف سوخت که وزرای محترم کشور ، راه و ترابری ، بهداشت و درمان و آموزش پزشکی ، صنایع و معادن ، ارتباطات و فناوری اطلاعات ، امور اقتصادی و دارایی و جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران در آن عضویت دارند ضمن بررسی دقیق آمارها و اطلاعات موجود مصوب نمودند که از تاریخ مشخص نصب و استفاده از سرعت نگار لحظه ای GPS برای تمامی خودروهای حمل و نقل بار الزامی گردد.

سرهنگ سیّری گفت: با توجه به تجربه موفق اجرای این طرح در ناوگان مسافربری اتوبوسهای بین شهری و سواری های کرایه و کاهش چشمگیر تصادفات و تخلفات این گونه وسایل نقلیه پلیس راهنمایی و رانندگی بر آن شد که با پشتیبانی این تجربه موفق عملیات نصب و استفاده از GPS را در ناوگان حمل و نقل باری اجرایی نماید که با تصویب این امر در کار گروه توسعه حمل و نقل این امر محقق شد.

رئیس پلیس راه گیلان افزود: برابر این مصوبه از تاریخ 20 دی ماه سال88 تردد کلیه کامیون ها و تریلی های حامل مصنوعات فلزی ، غلات ، مواد پروتئینی ، بهداشتی ، حمل سیمان و میکسرهای بتن ، تریلی های هوو ، تریلیهای خودروبر ؛ بدون نصب و استفاده از GPS در کلیه راه های اصلی و فرعی کشور ممنوع می باشد.

سرهنگ سیّری رئیس پلیس راه گیلان در پایان خاطر نشان ساخت : پلیس راه گیلان نیز در راستای اجرای این مصوبه ، از تاریخ مذکور از تردد کلیه خودروهای اشاره شده فوق در جاده های اصلی و فرعی استان جلوگیری بعمل خواهد آورد لذا بمنظور پیشگیری از توقف خودروهای فاقد GPS از کلیه دارندگان این گونه خودروها و اتحادیه های باربری در خواست می کنیم که اگرتاکنون نسبت به نصب GPS اقدام ننموده اند در فرصت باقی مانده با مراجعه به واحدهای نصب GPS نسبت به تجهیز وسیله نقلیه باربری به دستگاه سرعت نگار لحظه ای اقدام نمائید.

این گزارش می افزاید تعداد سه واحد نصب GPS در استان فعالیت می نمایند که راننده گان می توانند با مراجعه به این مراکز نسبت به نصب این دستگاه اقدام نمایند .1- جاده رشت لاهیجان روبروی پاسگاه پلیس راه رشت – لاهیجان 2- رشت جنب فرودگاه بین المللی سردار جنگل3- شهر آستارا