بیومتریک و تجهیزات مربوطه

برای صدور اجازه ورود برای یک فرد  نیاز داریم وی را شناسایی و هویت وی را تایید کنیم و مورد نظر

ما انجام بررسیهایی است که بصورت خودکار توسط یک سیستم صورت بگیرد.

    در اصل تمام روشهای شناسایی با سه مورد زیر ارتباط دارد:

۱- آنچه که شما میدانید (یک کلمه عبور یا PIN)

۲- آنجه که شما دارید (یک کارت یا نشانه های دیگر)

۳- آنچه که شما هستید (مشخصات فیزیکی یا رفتاری)

مورد آخر به نام زیست سنجی (Biometrics) نیز شناخته میشود.

هرکدام از این موارد مزایا و معایبی دارد: کلمات عبور ممکن است حدس زده شوند یا از دست داده شوند اما به کاربر اجازه میدهند که قدرت خود را در اختیار کس دیگر قرار دهد. بسیاری از افراد براحتی کلمات عبور را فراموش میکنند، مخصوصا اگر بندرت از آنها استفاده کنند. نشانه ها میتوانند گم یا دزدیده شوند اما میتوانند در صورت لزوم به کس دیگر منتقل یا قرض داده شوند. مشخصات فیزیکی انعطاف ندارند. برای مثال، نمیتوان آنها را از طریق خطوط تلفن به کس یا جای دیگر منتقل کرد. طراحان سیستمهای امنیتی باید این پرسش را مطرح کنند که آیا کاربران باید توانایی انتقال اختیارشان را به دیگران داشته باشند یا خیر. پاسخ این پرسش در انتخاب روش و ابزار شناسایی و تعیین هویت موثر است.

روشهای شناسایی میتوانند بصورت ترکیبی مورد استفاده قرار گیرند: یک کارت و یک کلمه عبور یا کارت و زیست سنجی معمول هستند. این ترکیب میتواند مطابق با نیازها متفاوت باشد. برای مثال، ممکن است فقط از یک کارت برای ورود به ساختمان استفاده کنیم، از یک کارت و یک PIN برای ورود به اتاق کامپیوتر، اما از یک کارت و اثرانگشت برای عملیات انتقال پول در سیستمهای کامپیوتری.

۱ Behavioral and Physiometric (خصوصیات رفتاری و فیزیکی)

بررسیهای زیست سنجی به دو گروه تقسیم میشود:

تکنیکهای رفتاری  که طرز انجام کاری توسط کاربر را مانند امضا کردن یا بیان کردن یک عبارت میسنجند

سنجش اعضاء که یک خصوصیت فیزیکی را مانند اثرانگشت یا شکل یک دست میسنجند.

رفتار با زمان و حال شخص تغییر میکند. تکنیکهای سنجش رفتاری هنگامی به بهترین نحو عمل میکنند که مرتبا استفاده شوند، و به این ترتیب سطوح تغییرات هر فرد مورد توجه قرار گیرد. مدلهای سنجشهای رفتاری باید این تغییرات را لحاظ کنند. از طرف دیگر، سنجشهای مشخصات فیزیکی به ابزار سنجش بزرگتر و نرم افزارپیچیده تری احتیاج دارند. به عنوان مثال، آنها مجبورند موقعیت دست را با الگو تطبیق دهند.

باید میان سیستمهایی که برای تشخیص فرد طراحی شده اند ( آیا یک فرد تشخیص داده شده است و اگر اینگونه است، چه کسی را؟) و آنهایی که باید فقط هویت یک فرد را تایید کنند ( آیا این فرد همانی است که خودش ادعا میکند؟) تفاوت قائل شویم. عمل دوم بسیار آسانتر است و پارامترهای تایید هویت میتوانند بر پایه همان شخص تنظیم گردند.  این روش حالت طبیعی برای سیستمهای کارت هوشمند است که الگوی مرجع ( که template نامیده میشود) در کارت یا یک سیستم مرکزی نگه داری میشود.

یک تست زیست سنجی شامل سه مرحله است. ثبت مشخصات، استفاده و بروز رسانی.

کاربران با سنجشهای اولیه در سیستم ثبت نام میشوند. این عمل معمولا سه مرتبه یا بیشتر برای ثبت اطلاعات دقیقتر انجام میگیرد. مدت زمان انجام این عمل در این مرحله بیشتر از زمانی است که سیستم برای تشخیص کاربر مورد استفاده قرار میگیرد.

وقتی که سنجش انجام گرفت هنگام استفاده ،نمونه با الگوی مرجع مقایسه میشود. در اینجا تعیین سطوح مناسب تفاوت مجاز (tolerance) مخصوصا برای سنجشهای رفتاری مهم است.

بیشتر سیستمهای زیست سنجی مخصوصا آنهایی که از مشخصات رفتاری استفاده میکنند، باید برای    بروز رسانی الگوی مرجع تدارک دیده شده باشند. در حالت تشخیص صدا و امضا، معمولا یک فانکشن تطبیقی استفاده میشود که با هر بار سنجش توسط سیستم، بروز رسانی الگوی مرجع انجام میگیرد. برای مشخصاتی که تغییر کندتر است، سیستم میتواند درصد تطبیق یا تعداد دفعاتی که یک شخص پذیرفته نمیشود را اعلام کند و در مواقعی که لازم است، عمل ثبت مجددا انجام گیرد. ثبت تراکنش اغلب یک ویژگی مفید است و میتواند براحتی در یک سیستم بر پایه کارت هوشمند ایجاد گردد.

یک سیستم زیست سنجی شامل موارد زیر است:

·           یک ابزار اندازه گیری ، که واسط کاربر را تشکیل میدهد. راحتی استفاده یک فاکتور مهم دیگر برای زیست سنجی است: ابزار باید مطابق با غریزه باشد و فضای کمی برای خطا ایجاد کند. و باید قابل استفاده برای دامنه وسیعی از مردم و بخصوص افراد ناتوان باشد.

·           نرم افزار عامل، که شامل الگوریتمهای ریاضی است که پارامترهای سنجش شده را با الگوی مرجع مقایسه میکنند. جدیدترین الگوریتمها وابستگی کمی به مدلسازی آماری دارند و بیشتر بر پایه برنامه ریزی دینامیک، شبکه های عصبی و منطق فازی هستند که انعطاف پذیری را افزایش میدهد. لذا احتمال اینکه مثلا شخصی بخاطر لکه یا کثیفی جزیی پذیرفته نشود، کم است البته چنانچه بقیه الگو تطبیق دقیقی داشته باشند.

·           سخت افزار و سیستمهای بیرونی: قابلیت استفاده، قابلیت اطمینان و هزینه سیستم اغلب  حداقل به همان اندازه که به ابزار سنجش بستگی دارد، به سخت افزار بستگی دارد. بعضی سیستمها ( مانند تست اثرانگشت) فی نفسه برای استفاده در سیستمهای توزیع شده مناسب هستند، در حالیکه بقیه (مانند تشخیص صدا) برای سیستمهای متمرکز مناسب هستند.

هزینه ابزار زیست سنجی بسرعت در حال کاهش است. اکنون، برای ATMها و ابزار کنترل دسترسی مخصوصی مناسب هستند. هنوز یک افت هزینه دیگری لازم است تا اینکه زیست سنجی ها در خرید و فروش های خودکار و محیط های کنترل دسترسی مورد استفاده قرار بگیرد.

۱ Behavioral (خصوصیات رفتاری)

چندین تکنیک رفتاری برای تایید هویت وجود دارد که به اختصار به اهم آنها اشاره می کنیم.

۱-۱ تایید امضا

بررسی خودکار امضاء تعمیمی از یک پروسه آشناست. در حالیکه اپراتور انسانی شکل نهایی امضاء را بررسی میکند، بیشتر شکلهای خودکار تایید امضاء، تاکید بیشتری روی حرکتهای پروسه امضا کردن دارند. سرعت نسبی که خطها کشیده میشوند و فشار وارده،  سیستم را قادر میسازد که سنجشهای انجام شده را بین امضاها حتی جایی که محیط کاملا متفاوت است, مقایسه کند و بیشتر تلاشها برای جعل امضا را با شکست مواجه کند.

الگوی مرجع امضا معمولا ۱ کیلو بایت است که این حجم کم دیتا این تکنیک را برای استفاده آنلاین یا بهمراه کارت هوشمند مناسب میسازد. یک فایده جانبی بیشتر سیستمهای تایید امضا این است که با ثبت امضاء بعنوان اثبات تراکنش صورت گرفته، باعث کم شدن سیستمهای برپایه کاغذ میشود و احتیاج به مستندسازی کاغذی را مرتفع میکند.

۲-۱ الگو و دینامیک تایپ کلید

روشی که یک نفر با صفحه کلید تایپ میکند با امضا کردن تشابهاتی دارد. تایپیستهای ماهر تقریبا خیلی زود از الگوهای تایپ کردنشان تشخیص داده میشوند. پیاده سازی های فعلی بدلیل مشکلات یکسان نبودن صفحه کلیدها و تاخیرهای نرم افزار سیستم به آزمایشگاه محدود هستند. از طرف دیگر، هزینه اضافی پایین و عملیات شفاف, این روش را به یک تکنیک بسیارجذاب برای کاربردهایی مثل محافظت کردن ازتعداد کمی از کاربرهای با الویت بالا در سیستم کامپیوتری، تبدیل میکند. 

۳-۱ تشخیص صدا

سیستمهای تشخیص صدا به راحتی توسط مشتریها پذیرفته میشوند، اما متاسفانه هنوز به سطح کارایی که مورد نیاز بیشتر محیطهای تجاری هستند، نرسیده اند. استفاده از تشخیص صدا اجازه بررسی بیش از یک مورد را میدهد: سیستم میتواند تست کند که چه چیز گفته میشود بعلاوه اینکه چگونه گفته میشود. در بعضی از محیطها پیاده سازی این سیستم هزینه خیلی کمی دارد.  تشخیص صدا شاخه ای از تکنولوژی پردازش صوت است که کاربردهای بسیار وسیعتری در زمینه های دیگر، بخصوص در سیستمهای تلفنی دیجیتالی و کنفرانس تصویری دارد. نکته جالب توجه اینست که مشخصاتی از صدا که توسط این سیستمها سنجیده میشود با آنهایی که یک انسان شنونده توجه میکند، تفاوت دارند، در حالیکه شخصی که با تقلید صدا میخواهد خود را جای  شخص دیگر جا بزند، روی  مشخصات انسانی تمرکز میکند.

کاربردهای بیومتریک

- شناسایی مجرمان
شناسایی مجرمان با استفاده از بیومتریکهای مختلف جهت تعیین یا تأیید هویت افراد مظنون یا بازداشت شده می باشد. تعداد کمی از فناوریها می توانند در این عرصه مؤثر باشند. اثرانگشت و چهره  نگاری از جمله این بیومتریکها هستند. درحال حاضر بانک اطلاعاتی AFIS جامع FBI که به IFIS مشهور است دارای 40 میلیون ثبت10 انگشتی است. چهره  نگاری دومین بیومتریک پرکاربرد در این زمینه می  باشد. اولین کاربرد عمومی این سامانه‌ها در Newham انگلستان با استفاده از 144 دوربین تلویزیونی مدار بسته بود که به منظور ثبت همه فعالیتها در خیابانهای ناامن ایجاد شد. فرودگاه پیرسون درOntario کانادا هم دارای یک سامانه نظارتی مشابه است که به بانک اطلاعاتی پلیس متصل است. دفاتر پلیس کالیفرنیا و میشیگان هم به سامانه  تشخیص چهره مجهز هستند. در زندانهای پنسیلوانیا، نیویورک و فلوریدا از عنبیه نگاری به منظور اطمینان از هویت افرادی که از زندان خارج می  شوند استفاده می  شود. انتظار می رود در آینده نزدیک DNA سهم عمده ای از این بازار را به خود اختصاص دهد.

- خرده فروشی/ خودپردازها/ پایانه  های فروش
تعیین یا تأیید هویت افراد هنگام انجام تراکنشهای مالی، کاربرد بیومتریکها در این عرصه را رقم می زند. این کاربرد که در سالهای اخیر توسعه یافته است جهت تکمیل یا جایگزینی فرایند ورود به سامانه‌های مالی الکترونیکی به روشی آسانتر و البته مطمئن تر مورد استفاده قرار می  گیرد. بانکها و مؤسسات مالی بزرگی در سراسر جهان به استفاده از سامانه‌های بیومتریکی در این حوزه روی آورده اند. طیف وسیعی از بیومتریکها در این حوزه مورد استفاده قرار می گیرند. انگشت نگاری، عنبیه نگاری، چهره نگاری و اسکن الگوی رگهای دست[1] از جمله این فناوریها می باشند. فناوری بیومتریکی دربخش بانکداری وخدمات مالی رشد چشمگیری داشته  است. این فناوری نه تنها امنیت و ارائه خدمات را افزایش می دهد بلکه امکانات ارزشمند جدیدی از جمله خدمات از راه دور را به ارمغان آورده است. نهایی شدن استانداردهای فرمت داده های بیومتریکی و رمز گشایی آنها شامل BioAPI,BAPI,CBEFF و X9.84 باعث پذیرش بیشتر آن در صنعت شده است. البته هنوز بعلت محافظه کاری بسیاری از مؤسسات و ترس از رخنه افراد سودجو، امکانات بالقوه بسیاری برای توسعه وجود دارد که هنوز توسعه نیافته اند. از اوایل سال2001 استفاده از فناوریهای مختلف بیومتریکی کاربردهای موفقیت آمیزی در این بخش داشته اند. از مهمترین کاربردها در این بخش می توان به موارد زیر اشاره کرد:
 
1- دسترسی به حسابها
یک مثال خوب در این زمینه ”وسترن بانک“ پورتوریکو است که از اواسط سال2000 تمامی37 شعبه خود را به سامانه تشخیصی اثر انگشت و اسکن امضا مجهز کرد و مشتریان بانک می توانستند از روشهای قبلی و یا یکی از دو بیومتریک نامبرده استفاده کنند. آمارها نشان می دهد در همان ابتدا10 تا 15 درصد از300 هزار مشتری بانک از سامانه بیومتریکی استفاده کردند. هزینه تقریبی راه اندازی این سامانه3میلیون دلار برآورد شد.
بزرگترین بانک بخش خصوصی برزیل[2] هم از فناوری صوت نگاری برای اجازه دسترسی تلفنی مشتریان خود به حساب هایشان استفاده کرده است.
2- خودپردازها
برای بعضی تراکنشها، بیومتریکها می توانند یک گزینه مناسب در خودپردازها باشند. درسال1997 یک موسسه مالی و اعتباری در سوئد و انگلیس طرح آزمایشی Cordless بر پایه سامانه عنبیه نگاری در خودپردازهایش را به اجرا گذاشت. نتیجه موفقیت آمیز این طرح استفاده بیش از 94 درصد از مشتریان و ترجیح این فناوری نسبت به سامانه PIN بود. پروژه  های مشابهی در امریکا، هند، آلمان و... اجرا شده که با استقبال فراوانی مواجه شده  اند.
بانکهای بزرگ جهان از جمله امپریال کانادا با استفاده از فناوری عنبیه  نگاری و میتسوبیشی ژاپن با استفاده از فناوری رگ  نگاری کف دست از پیشتازان استفاده از خودپردازهای بیومتریکی در دنیا می باشند.
بانکداری الکترونیک وبلادرنگ، تراکنشهای تلفنی، دسترسی بهPC  و شبکه های کامپیوتری و دسترسی فیزیکی به منابع از موارد دیگر در این زمینه هستند که در امریکا، آلمان، کانادا، مالزی
و... بیشترین استفاده مشاهده شده است. با توجه به پروژه های بزرگی که هم اکنون در بخش بانکداری کشور در حال اجراست (از جمله پروژه شتاب) توجه ویژه به قابلیتهای بیومتریکی
می  تواند حایز اهمیت باشد.

 - تجارت الکترونیک / تلفنی
کاربردهای این حوزه بیشتر مربوط به تراکنشهای از راه دور (خصوصاً تلفنی یا اینترنتی) می باشد. در اینجا هم بیومتریکها به  منظور تکمیل یا جایگزینی فرایند ورود به سامانه مورد استفاده قرار می  گیرند. یکی از مهمترین مزایای استفاده از سامانه بیومتریکی در این فرایندها عدم نیاز به سرپرست یا ناظر ورود و تصدیق هویت افراد می باشد. صوت نگاری از جمله بیومتریکها پرکاربرد در این حوزه می  باشد.

 - دسترسی به رایانه/ شبکه
تفاوت این کاربرد با کاربرد بیومتریکها در حوزه تجارت الکترونیکی و تلفنی این است که در اینجا تراکنشی انجام نمی گیرد و شناسایی افراد به  منظور دسترسی به منابع اطلاعاتی صورت
می  گیرد. انگشت نگاری و تایپ نگاری از جمله بیومتریکهای پرکاربرد در این عرصه می باشند. در1999 در Oceanside کالیفرنیا پس از طرح آزمایشی که در50 ایستگاه کاری از1700 شبکه دولتی انجام شد، 1500 ایستگاه کاری به سخت افزار و نرم افزار تشخیصی اثرانگشت جهت دسترسی به شبکه مجهزشدند. طرح مشابهی در گلندیل کالیفرنیا برای2100 کارمند شهر اجرا شد که پیامد آن صرفه جویی 50 هزار دلاری سالانه در هزینه های مدیریتی- بعلت افزایش کارایی و راحتی دسترسی به شبکه بود. برنامه GSA امریکا هم از همین دست می  باشد.
حفاظت از اطلاعات بیماران در شبکه های داخلی کلینیکها و مراکز درمانی و افزایش اهمیت این موضوع علت اصلی ورود بیومتریکها در این عرصه است. کاربردهای بیومتریک در این زمینه بیشتر از نوع کارمند محور است و انتظار می رود کاربردهای مشتری محور از قبیل دسترسی به اطلاعات شخصی و تأیید یا تعیین هویت افراد مرتبط با درمان هم جایگاه خود را پیدا کنند.
از سال1998 دفتر سلامت روانی نیویورک به 6000 واحد انگشت نگاری جهت تأمین امنیت شبکه خود مجهز شده است. بیمارستان وینسنت و مراکز مراقبتهای بهداشتی در مارس2001 اقدام به استفاده از فناوری بیومتریکی جهت افزایش امنیت شبکه 5000 کاربره خود نموده  اند. اسپانیا و هند هم جزو کشورهای استفاده کننده از سامانه‌های بیومتریکی در بخش بهداشت خود می  باشند.
 
- دسترسی فیزیکی/ زمانی و کنترل حضور و غیاب
دسترسی به اماکن حفاظت شده و کنترل تردد و ورود و خروج افراد، کاربرد دیگر بیومتریکها می باشد. بسته به سطح امنیت مورد نیاز بیومتریکهای مختلفی به این منظور مورد استفاده قرار می  گیرند. شبکیه نگاری، دست نگاری و انگشت نگاری از جمله این بیومتریکها می  باشند.
موارد زیر از جمله کاربردهای بیومتریکها در این بخش می باشد:
·      اطاق های ویژه
·      اماکن و ساختمانهای حساس
·      شبکه داخلی یا سازمانی 
·      گاوصندوق های امن 
·      صندوق امانات
·      اتومبیل شخصی و وسایل نقلیه
·      سلاح و کیف حمل اسلحه
·      تلفن همراه
·      دسترسی به اطلاعات طبقه بندی شده 
 
- شناسایی شهروندان
شناسایی شهروندان در تعامل با نهادهای دولتی کاربرد دیگر بیومتریکها می باشد. این حوزه طیف وسیعی از کاربردها از کارتهای شناسایی بیومتریکی و دسترسی به خدمات و امکانات عمومی تا رأی  گیری بیومتریکی را شامل می شود. انگشت نگاری و چهره  نگاری از جمله بیومتریکهای پرکاربرد این حوزه می باشند.
1- شناسایی ملی
تعامل با بدنه دولت جزء زندگی روزمره افراد است. استفاده از بیومتریکها در بخش دولتی امروزه شیوع بسیار زیادی داشته  است. برنامه های شناسایی ملی و صدور کارتهای شناسایی با فناوریهای اثر انگشت، چهره نگاری و عنبیه نگاری همراه شده   است که البته فعلاً مراحل ابتدایی خود را طی می  کند.
ارائه خدماتی جزیی تر در قالب دولت الکترونیک هم بخشی از کاربردهای بیومتریک
می  باشد که موارد زیر مثالهایی از این دست می  باشد:
·      آموزش از راه دور در دانشگاههای مجازی
·      کنترل و مدیریت حضور و غیاب کارمندان، دانشجویان و دانش آموزان
·      خدمات هوشمند کتابخانه ای، آزمایشگاهی و سلف سرویس
·      سامانه های خدماتی کارکنان
·      کارتها و بلیط های اعتباری مصرفی
2- مدیریت بحرانهای بزرگ شهری
موارد زیر گوشه ای از خدمات قابل دستیابی به کمک فناوری بیومتریک هنگام بروز بحرانهای بزرگ و غیر مترقبه می  باشد:
·      تایید هویت بازماندگان و آمارگیری سریع و دقیق
·      تعیین هویت مجروحان و آمارگیری سریع و دقیق
·      تعیین هویت متوفیان و آمارگیری سریع و دقیق
·      ارایه بهینه خدمات توزیع اقلام و کالاهای امدادی
·      تایید هویت دقیق مسؤولان و پرسنل فاقد کارت شناسایی و فعال در حین بحران
·      تعیین هویت دقیق افراد سابقه دار و مجرمان تحت پیگرد، حاضر در محل بحران
·      تشکیل بانک اطلاعاتی اولیه جهت مظنونین افراد فاقد هویت ثبت شده
3- رأی گیری
در امر رای گیری تا بحال در چند کشور دنیا از جمله مکزیک (ژولای 2000 با استفاده از چهره  نگاری) پرو (انتخابات سال1997 با استفاده از اثر  انگشت) ایتالیا، برزیل، دومنیکن، کاستاریکا، پاناما (استفاده از اثر انگشت) انتخابات بیومتریکی داشته  اند.
همچنین از 1999 کنگره مکزیک، 1997 مجلس ونزوئلا، و اخیراً مجلس ترکیه از فناوری اثر انگشت برای کنترل رأی گیری داخلی استفاده می  کنند.
4- گواهینامه رانندگی
هم چهره نگاری و هم انگشت نگاری کاربرد موفقیت آمیزی در برنامه های صدور گواهینامه رانندگی داشته است. که هم در زمینه شناسایی 1:N و هم 1:1 استفاده می شود. ایلیون، ویرجینیای غربی، جورجیا، کلورادو و تگزاس جزو این دسته از ایالات آمریکا می  باشند. در دهلی نو و گجرات هند هم گواهینامه ها مجهز به اثرانگشت در کارتهای هوشمند می باشند.
5- توزیع امکانات عمومی
پروژه TASS اسپانیا که ازسال 1994 آغاز شده که هدف آن تهیه کارتهای هوشمند دریافت خدمات درمانی و مراقبتهای بهداشتی، تأمین اجتماعی و ... است. در این طرح کارتها به الگوی اثرانگشت افراد مجهزشده اند البته این سامانه فاقد بانک اطلاعاتی است و قادر به شناسایی 1:N نیست. هدف پروژه، دستیابی شهروندان به خدمات در کنار امنیت اطلاعات شخصی و جلوگیری از سوء استفاده از کارتهاست. در فیلیپین، افریقای جنوبی و ایالات متحده هم از سامانه‌های مشابه استفاده می  شود.
 
- نظارت
نظارت بر حضور افراد در محیطهای ویژه از جمله قابلیتهای کاربری بیومتریکها می باشد. چهره نگاری مهمترین بیومتریک در سامانه‌های نظارتی می باشد.
ذکر این نکته ضروری است که از 7 کاربرد ذکر شده، شناسایی مجرمان و شناسایی شهروندان جزء کاربردهای بالغ فناوریهای بیومتریک می باشد و دیگر کاربردها هنوز نوظهور به شمار می  روند.
با توجه به زمینه کاربردی، مجموعه های فعال در زمینه های زیر مخاطبان فناوری بیومتریک را تشکیل می دهند:
§        صدور کارت شناسایی ایمن (ملی، پرسنلی، بهداشتی، گواهینامه، خدمات شهروندی و...)
§        بانکداری الکترونیک
§        کنترل دسترسی فیزیکی و اطلاعاتی (منطقی)
§        امنیت مرزی
§        صدور مدارک مسافرتی و اقامتی
§        امنیت ملی و شناسایی مجرمان
§        بحران های ملی و حوادث غیرمترقبه
§        امنیت شبکه های اطلاعاتی و رایانه ای

پورتال ملی بیومتریک

اجرای مطالعات مقدماتی در سال 1384 و برگزاری اولین نشست راهبردی فناوری بیومتریک کشور در خردادماه سال 1385 با هدف آشناسازی نمایندگان دستگاه های مختلف کشوری با این فناوری و به اشتراک گذاری دستاوردهای مطالعات انجام شده در طول فاز مطالعات مقدماتی نخستین گام در راستای توسعه همه جانبه این فناوری در کشور و شناخت مختصات داخلی و جهانی آن به شمار می رود.

با توجه به حجم بالای دغدغه ها و مشکلات روزمره در بسیاری از دستگاه هایی که در آینده از نقش آفرینان و یا مخاطبین و کاربران فناوری بیومتریک محسوب می شوند، در داخل این دستگاه ها امکان تمرکز مطالعاتی معطوف به آینده کمتر فراهم می شود. از سوی دیگر الزاماً این فناوری برای همه این نهادها از اولویت یکسانی برخوردار نبوده اساساً نوع رویکرد آنها نیز با عنایت به تفاوت های آنها نمی تواند یکسان باشد.

شناسایی جامعه ذینفعان و مخاطبان این فناوری و تعامل با این جامعه بصورت یک ارتباط شبکه وار جهت رهیافت گزینی با بهره گیری از خرد جمعی و ایجاد عزم در میان عناصر کلیدی این شبکه، گام بعدی تدوین رهیافت مواجهه با این فناوری را تشکیل می دهد.

بر همین اساس مشارکت صاحب نظران و فعالان حوزه بیومتریک در امر تدوین راهبرد و طراحی پلتفرم ملی بیومتریک، برقراری تعاملات متنوع با نمایندگانی از بخش های مختلف شبکه نقش‌آفرینان بیومتریک شامل برنامه ریزان و سیاستگذاران(دولتی و ملی)، کاربران عمده، متخصصان و فعالان حوزه R&D (دانشگاهی و تحقیقاتی)، تأمین کنندگان سیستم (بخش خصوصی و صنعت) در این مرحله مدنظر قرار گرفته است.

مهمترین اهداف شناسایی و تعامل با این شبکه به شرح زیر می باشد:

•  مشارکت در تدوین راهبرد و طراحی پلتفرم
•  کمک به تدوین پیش نویس اسناد یا برنامه های توسعه در نهادهای متناظر
•  تشکیل کارگروه های تخصصی
• تعیین و تعریف پروژه های مطالعاتی، استانداردسازی، امکان سنجی، بازارسنجی، پیاده سازی و... به نهادهای متولی
•  برنامه ریزی جهت فعال سازی تعامل هدفمند و مؤثر با نهاده ها و تشکل های بین المللی

اقدامات پیش‌بینی ‌شده این پروژه عبارت است از:

• انتشار کتاب در حوزه فناوری بیومتریک
• راه‌اندازی پورتال فناوری بیومتریک

از آنجا که شبکه های ارتباطی و در رأس آنها اینترنت بستر ارتباطی امروز فعالان جوامع مختلف به شمار می آید، استفاده از این ابزار کارآمد و بهره گیری بهینه از امکانات قابل حصول آن می تواند به حمایت و هدایت بخشی تلاش‌های گروه‌های فعال در عرصه بیومتریک منجر شود. در این راستا طرح پورتال ملی فناوری بیومتریک بعنوان یک ابزار چندمنظوره شبکه توسعه بیومتریک (اطلاع رسانی، آموزش، ترویج و توسعه) ارائه می شود.

• طراحی و تکمیل بانک اطلاعات شبکه نخبگان بیومتریک

داده‌های این بانک موارد زیر را  شامل می‌گردد:

• متخصصان

• شرکت های داخلی فعال

• پایان نامه های دانشجویی

• دانشکده ها و مراکز فعال تحقیقاتی

• پروژه‌های اجرا شده یا در حال اجرا

• برگزاری کارگاه های آموزشی

این دوره ها در چهار محور با موضوعات زیر اجرا می‌گردد:

-         آشنایی با بیومتریک

-         بانکداری الکترونیک

-         کارت شناسایی شهروندی و پرسنلی

-         کنترل و مدیریت دسترسی

• فعال‌سازی تعاملات شبکه نقش آفرینان بیومتریک

در این راستا اقدامات زیر مد نظر است :

·        برگزاری جلسات ماهانه با حضور صاحبنظران، ذینفعان و مخاطبان جهت

o       تأمین مقدمات برگزاری نخستین کنفرانس ملی بیومتریک در سال آتی و تهیه و طرح و برنامه آن

o       تعریف پروژه‌های کاربردی در نهادهای عضو شبکه

·        برگزاری جلسات کارشناسی با نهادهای علاقمند به مشارکت جدی در فرایند شبکه سازی

·        برقراری و فعال‌سازی ارتباط با مجموعه های معتبر جهانی و بین المللی با استفاده از توان ارتباطی دفتر همکاری ها در خارج از کشور

·        پیشنهاد مدل ملی بهره گیری و توسعه فراگیر فناوری بیومتریک (سند ملی توسعه بیومتریک)

• طرح و برنامه برگزاری اولین کنفرانس ملی فناوری بیومتریک

برگزاری اولین کنفرانس بیومتریک کشور فرصتی مناسب برای شناسایی شبکه پژوهشگران، برنامه ریزان و کاربران بالفعل و بالقوه این عرصه است. همچنین آگاهی از دستاوردهای نوین جهانی در کنار تعمیق ارتباط بین نهادها و سازمان‌های مؤثر در آینده این فناوری به ساماندهی فعالیت‌های پراکنده و هم افزایی بیشتر در جهت کارآمدی بیشتر ملی در این عرصه منجر خواهد شد و می تواند زمینه ساز تشکیل کارگروه‌های هماهنگی و برنامه ریزی ملی شود و می  تواند شکل دهنده یک حرکت اولیه هماهنگ از سوی نهادهای موثر در فناوری بیومتریک و زمینه ساز شکل گیری برنامه ریزی متناسب برای گا‌م‌های بعدی باشد. 

http://irbiometric.ir

تشخیص انسانها با استفاده از شکل دست

سیستم های بیومتریک برای تشخیص انسانها از کارایی و امنیت بیشتری نسبت به سیستم های معمولی(مانند استفاده از کارت) برخوردارند. یکی از سیستم هایی که از خواص منحصر بفرد انسانها استفاده می کند تشخیص با استفاده از شکل دست و انگشتان است.

هر شخص دارای دست ها و انگشتانی متفاوت از بقیه است. البته این تفاوت به اندازه اثر انگشت یا عنبیه نیست. به همین دلیل هم از این روش تشخیص در مواردی مانند مدرسه ها و شرکت های معمولی استفاده می شود نه مراکز با اهمیت بالا.

هر چند یک سیستم بیومتریک هم می تواند برای تشخیص صحت شخص(Authenticate) مورد استفاده قرار گیرد هم برای شناسایی یک شخص از بین افراد مختلف(Identify). ولی معمولا از شکل دست و انگشتان برای تشخیص صحت شخص استفاده می شود نه برای شناسایی آن از بین افراد مختلف. در تشخیص صحت شخص، اطلاعات ورودی با اطلاعاتی که راجع به آن شخص داریم مقایسه شده و نتیجه مثبت یا منفی است. این کار یک مقایسه یک - به- یک است ولی در شناسایی شخص اطلاعات ورودی باید با اطلاعات تمام افرادی که در سیستم وجود دارند مقایسه شود که مقایسه ای یک - به- چند است.

سیستمی که شکل دست و انگشتان را تشخیص می دهد از یک دوربین استفاده می کند. برای استفاده از این سیستم باید دست را روی یک صفحه صاف قرار داد و انگشتان را از هم باز کرد و در مقابل محل های تعیین شده قرار داد تا سیستم بتواند کارش را بهتر انجام دهد. سپس سیستم یک یا چند تصویر از دست می گیرد. پس از این کار طول، عرض، ضخامت و دیگر مشخصات ظاهری دست و انگشتان محاسبه می شود. در نهایت این اطلاعات تبدیل به کد شده و ذخیره می شود تا در آینده بتوان آن را با اطلاعات دریافتی مقایسه کرد.

یکی از مشکلات چنین سیستمی تغییر شکل دست افراد در اثر گذشت زمان و عواملی مانند افزایش یا کاهش وزن افراد است. به این ترتیب اطلاعات موجود در سیستم باید مرتبا بروز شوند. مگر اینکه این سیستم برای شناسایی افراد در یک بازه زمانی کوتاه( مثلا یک کنفرانس چند روزه) مورد استفاده قرار گیرد.

برگرفته از : روزنامه جام جم – هفته نامه کلیک – شماره  85

تشخیص انسان ها با استفاده از شکل رگ ها

روشهای بیومتریک مختلفی بر اساس خصوصیت های منحصر بفرد انسان ها وجود دارد هر کدام از این روش ها دارای نقاط قوت و ضعف هستند. یکی از روش هایی که کمتر از موارد فوق شناخته شده است استفاده از شکل رگ هاست.

همانند اثر انگشت و عنبیه، شکل رگ های انسان هم کاملا منحصر به فرد است و با دیگران متفاوت است. حتی شکل رگ های دو طرف بدن هم یکسان نیست و شکل رگ های طرف چپ و راست بدن متفاوت است.

بسیاری از رگ ها از روی پوست مشخص نیستند. به همین دلیل هم امکان تقلب و جعل در چنین روشی بسیار کم و مشکل است. همچنین شکل رگ ها با تغییر سن انسان ها بسیار کم تغییر می کند. به همین دلیل هم چنین خصوصیتی برای تشخیص انسان ها از یکدیگر بسیار مناسب است.

برای استفاده از سیستم تشخیص رگ ها باید انگشتان، مچ دست، کف دست یا پشت دست را روی اسکنر مخصوص سیستم گذاشت. یک عکس توسط دوربین با نوری نزدیک به نور مادون قرمز گرفته می شود.

هموگلوبین های موجود در خون این نور را جذب می کنند و رگ ها به شکل سیاه در تصویر مشخص می شوند. همانند دیگر سیستم های بیومتریک این تصویر بر اساس شکل و محل ساختاری رگ ها تبدیل به یک کد می شود. به این ترتیب برای استفاده های بعدی از سیستم، کد محاسبه شده جدید با کد ذخیره شده مقایسه می گردد.

اسکنر هایی که در سیستم تشخیص رگ ها بکار می روند با ابزارهایی که در بیمارستان ها مورد استفاده قرار می گیرند متفاوت اند. اسکنر هایی که برای اهداف پزشکی به کار می روند عمدتا از ذرات رادیواکتیو استفاده می کنند در حالی که در سیستم های تشخیص هویت بیومتریک، فقط از نوری که تقریبا شبیه به آنچه که از کنترل کننده های از راه دور ساطع می شود، استفاده می شود.

برگرفته از : روزنامه جام جم – هفته نامه کلیک – شماره  88

تشخیص افراد با استفاده از صدا

تشخیص هویت از روی دستخط

سیستم های تشخیص هویت ۲

برای آنکه با سیستم های تشخیص هویت بیشتر آشنا شویم ضروری است تا طرز کار آنها را بدانیم :

یک سیستم بیومتریک از یک پویشگر(Scanner) یا قرائت گر(Reader)، نرم افزار تبدیل کننده اطلاعات به فرم دیجیتال و یک پایگاه داده که داده های بیومتریک را در خود ذخیره نموده و قابلیت مقایسه آنها با یکدیگر را دارد تشکیل شده است. هنگامی که یک داده ورودی از طریق یک پویشگر یا قرائتگر به نرم افزار داده می شود تا آن را به اطلاعات دیجیتالی تبدیل کند. نرم افزار با استفاده از الگوریتمهای ویژه ای( که قابلیت تکامل دارند) ویژگی های اصلی و اساسی آن را که می تواند با دیگر داده های موجود تفاوت عمده ایجاد کند شناسایی نموده سپس نسبت به ضبط این ویژگی ها اقدام می نماید.

عمده این روشها با بهره گیری از مشخصه های یکتایی است که خداوند به بشر اعطا نموده است. یکتایی در نقش انگشت ها، الگوی تقسیم سیاهرگها، دایره های رنگی عنبیه، الگوی رگهای موجود در شبکیه و DNA تنها تعدادی از این ویژگی ها هستند.

در حال حاضر شرکتهای متعددی از سیستمهای حساس به اثر انگشت برای کنترل ورود و خروج در محیط های مهم و با امنیت بالا استفاده می کنند. قطعا در آینده هم تعداد این مشخصه ها و سیستمهای تشخیص هویت مبتنی بر آنها بیشتر خواهد شد، هم سرعت و هم دقت آنها افزایش خواهد یافت. امروزه در دنیا بسیاری از مشکلات امنیتی بواسطه عدم وجود اطلاعات کافی از افراد جامعه است. بی تردید در آینده ای نه چندان دور با وقوع هر حادثه ای می توان با سرعتی بالا عاملان یا قربانیان حادثه را شناسایی نمود.

برگرفته از : روزنامه جام جم – هفته نامه کلیک – شماره 63

سیستم های تشخیص هویت

دسته کلیدی که گم نمی شود