فناوریهای شناسایی و ردیابی

بارکد ، RFID ، شناسایی با امواج رادیویی ، ردیابی ، ردگیری، ردیابی ماهواره ای ، GPS ، بینایی ماشین ، بیومتریک ، کارت هوشمند، سنسور

فناوریهای شناسایی و ردیابی

بارکد ، RFID ، شناسایی با امواج رادیویی ، ردیابی ، ردگیری، ردیابی ماهواره ای ، GPS ، بینایی ماشین ، بیومتریک ، کارت هوشمند، سنسور

مقدمه‌ای بر کارت‌های هوشمند(قسمت اول)

مقدمه‌ای بر کارت‌های هوشمند(قسمت اول)

نویسنده: امیر رحیقی 

 

قسمت اول: معرفی، ساختار

 کارت هوشمند معمولا کارتی از جنس PVC با ابعادی در حدود 5/5 در 5/8  سانتی‌متر است که بر روی آن یا در بین لایه‌های آن، تراشه‌های حافظه و ریز‌پردازنده برای ذخیره‌سازی داده‌ها و پردازش آنها قرارداده شده است. یک کارت هوشمند کامپیوتر کوچکی است که بر روی یک کارت پلاستیکی نصب شده است. قرار دادن یک تراشه در کارت به جای نوار مغناطیسی، آن را تبدیل به یک کارت هوشمند با کاربردهای گوناگون می‌نماید. این کارت‌ها به دلیل دارا بودن تراشه، قابلیت کنترل عملکرد را داشته و علاوه بر نگهداری اطلاعات شخصی و تجاری کاربر، امکان پردازش را نیز فراهم می‌نماید.

اختراع کارت هوشمند را برای اولین بار فردی فرانسوی با نام رولاند مورنو در سال 1974 به ثبت رساند. از آن زمان به بعد،‌ شرکت‌هایی نظیر Bull‌،‌ Honeywell،Motorola  دراین زمینه به فعالیت پرداختند و در نتیجة فعالیت‌های آنها، در سال 1979 اولین کارت هوشمند ریز‌پردازنده‌ای ساخته شد. اولین استاندارد برای کارت هوشمند در سال 1986 و با عنوان ISO 789116/1 مطرح شد. استفاده از کارت هوشمند در سطح ملی برای نخستین بار در فرانسه در سال 1986 و برای کارت‌های اعتباری تلفن انجام گرفت. پس از آن، از اوایل دهة 90 میلادی، استفاده از کارت‌های هوشمند درکشور‌های مختلف رواج پیدا کرد و به تدریج کاربرد‌های جدیدی برای آن پیدا شد.

بررسی ساختار و انواع

کارت‌هوشمند کارتی است که از یک ریزپردازنده و چیپ حافظه و یا فقط چیپ حافظه (بدون منطق برنامه‌پذیر) تشکیل شده است. کارت دارای ریزپردازنده می‌تواند اطلاعات روی کارت را اضافه، تغییر، حذف و مدیریت نماید، درحالیکه کارت فقط دارای حافظه (مانند کارت‌های اعتباری تلفن)، می‌تواند فقط یک عملیات از پیش تعریف شده را قبول کند.

کارت‌های هوشمند برخلاف کارت‌های نوار مغناطیسی، می‌توانند کلیه توابع عملیاتی و اطلاعات مربوطه را در خود داشته باشند، بنابراین در زمان انجام تراکنش نیاز به ارتباط با بانک اطلاعاتی نخواهد داشت. در حال حاضر سه گروه (بر اساس نوع تراشه بکار رفته در آن، حافظه و ریزپردازنده) از کارت‌های هوشمند در کاربردهای مختلف در دنیا و به صورت گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرند:

-          کارت‌های دارای ریزپردازنده مدار مجتمع(Integrate Circuit (IC) Microprocessor Cards): کارت‌های ریزپردازنده (همچنین عموما در صنعت بنام chip card نامبرده می‌شود) حافظه ذخیره‌سازی و امنیت بیشتر ی را نسبت به کارت‌های نوار مغناطیسی فعلی ارائه می‌کند. این نوع کارت‌ها همچنین می‌توانند داده روی کارت را پردازش نمایند. نسل فعلی و تجاری این کارت‌ها دارای پردازنده 8 بیتی، 16 کیلوبایت حافظه فقط-خواندنی و 512 بایت حافظه دسترسی تصادفی (RAM) می‌باشند، که به آن‌ها قابلیت پردازشی معادل کامپیوترهای IBM-XT (البته با حافظه کمتر) را می‌دهد.

این کارت‌ها برای کاربردهای بسیار گوناگونی استفاده می‌شوند، بخصوص کاربردهایی که در خود رمزنگاری داشته و نیاز به مدیریت و محاسبات روی اعداد بزرگ را دارند. بنابراین چیپ کارت‌ها زیرساخت کارت‌هایی که ابزار شناسایی دیجیتال و امن را در خود دارند، می‌باشند (شکل 1). برخی از کاربردهای این نوع کارت‌ها عبارتند از:

o         کارت‌های اعتباری و حاوی اطلاعات مالی

o         کارت‌های امنیتی و دسترسی شبکه

o         کارت‌های تلفن‌های سلولار (SIM Cards)

SecurityLogic.JPG

o         ROM: نگهداری سیستم‌عامل کارت هوشمند

o         RAM: نگهداری موقت داده‌ها

o         EEPROM: نگهداری برنامة کاربردی و داده‌های مرتبط با آن

o         Security Logic: مهمترین قسمت‌های آن پردازنده امنیتی(Random Generator) و تولید کننده اعداد تصادفی(Random Generator)است.

 

واحد واسطة (Interface) این کارت ممکن است به یکی از صورت‌های تماسی، غیرتماسی و یا ترکیبی باشد که وظیفة برقراری ارتباط با محیط خارج از کارت را برعهده دارد. در شکل (2) نحوة ارتباط یک واحد واسطة تماسی با CPU و واحد‌های حافظه نمایش داده شده است:

cpu.JPG

-          کارت‌های دارای حافظه مدار مجتمع(Integrate Circuit (IC) Memory Cards): کارت‌های حافظه مدار مجتمع می‌توانند 1 تا 4 کیلو بایت از داده را درخود نگه‌دارند، ولی هیچ پردازنده‌ای روی کارت برای عملیات روی داده ندارند. بنابراین این نوع کارت‌ها برای انجام پردازش وابسته به کارت‌خوان (که همچنین دستگاه گیرنده کارت نیز نامیده می‌شود) می‌باشند و برای کاربردهایی که در آن کارت یک عملیات ثابتی را انجام می‌دهد مناسب می‌باشند.

 SecurityLogic-3.JPG

-          کارت‌های دارای حافظه نوری(Optical Memory Cards): این نوع کارت‌ها شبیح یک دیسک فشرده است که در بالای کارت چسبانده شده است. کارت‌های حافظه نوری می‌توانند تا 4MB اطلاعات ذخیره کنند، ولی یکبار قابل نوشتن می‌باشند و داده قابل ویرایش یا حذف نمی‌باشد. این نوع کارت‌ها برای کاربردهایی که نیاز به ثبت سوابق است بسیار مناسب می‌باشند، مانند پرونده‌های پزشکی، کارت‌های رانندگی و یا سوابق مسافرتی. در حال حاضر این نوع کارت‌ها هیچ پردازنده‌ای ندارند (هرچند که بزودی انواع دارای حافظه نیز عرضه خواهد شد). با وجود اینکه این نوع کارت‌ها از نظر قیمت با کارت‌های تراشه قابل رقابت می‌باشد، اما کارت‌خوان‌‌ها از پروتکل‌های غیر استاندارد استفاده می‌کنند و گران می‌باشند.

 

کارت‌های هوشمند همچنین بر اساس نحوه ارتباط با کارت‌خوان به صورت زیر دسته‌بندی شده است:

 

کارت‌های هوشمند تماسی(Contact Smart Card): برای استفاده از این قبیل کارت‌ها، باید اتصال فیزیکی بین کارت و دستگاه کارت‌خوان برقرار گردد. داده‌های موجود برروی کارت به صورت سریال به کارت‌خوان ارسال می‌شود و پس از پردازش، اطلاعات جدید از طریق همان پورت به روی کارت منتقل می‌شود. به عنوان نمونه، کارت‌های تلفن‌ عمومی جزو این دسته محسوب می‌شوند. مشکل اصلی این قبیل کارت‌ها،‌ خراب شدن کنتاکت‌های فلزی (محل‌های تماس) بر اثر عوامل خارجی نظیر ضربه و شرایط فیزیکی محیط است.

card-RFID.JPG

 

 

درشکل (4) قسمت‌های موجود در کنتاکت‌های فلزی این نوع کارت نمایش داده شده است.

 

 

 

Contact Smart Card.JPG

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

-          کارت‌های هوشمند غیرتماسی(Contactless Smart Card): در این نوع کارت ‌هوشمند، ارتباط بین کارت و کارت‌خوان به‌صورت فیزیکی بر قرار نمی‌شود؛ بلکه از طریق میدان‌های الکترومغناطیسی و یا امواج RF صورت می‌گیرد. برای برقرای ارتباط،‌ آنتن مخصوصی بین تراشه‌های کارت قرار داده شده است که در فاصله‌های کم، تا حدود 50 سانتیمتر، می‌تواند ارتباط ایجاد کند. کاربرد اصلی این قبیل کارت‌ها در مواردی است که عملیات مورد نظر باید سریع انجام گیرد، به عنوان نمونه می‌توان به کارت‌های مترو اشاره کرد. مزیت اصلی این قبیل کارت‌ها علاوه بر سهولت استفاده، عمر طولانی‌تر و ضریب ایمنی بالاتر آن است؛ زیرا در این نوع کارت، تراشه به همراه آنتن در میان لایه‌های تشکیل‌دهندة کارت قرار می‌گیرد.

Contactless Smart Card.JPG

-          کارت‌های هوشمند ترکیبی(Dual-Interface Smart Card): این نوع کارت ترکیبی از کارت‌های هوشمند تماسی و غیرتماسی است که با هر دو نوع دستگاه‌های کارت‌خوان سازگار است. از این نوع کارت‌ها برای ساخت کارت‌های چندمنظوره استفاده می شود.

card-RFID-2.JPG


بررسی کارت‌های هوشمند الکترونیکی E-cards

اهمیت کارت اعتباری
با افزایش روزافزون گردش‌های مالی و انجام تجارت‌های بین‌المللی، هزینه تولید ، نگهداری و تبدیلات ارزی برای کشورها بار گزافی را در پی داشت.
برای همین در کنار روند رو به رشد فناوری، تشکیل مفهومی در بر گیرنده پول مجازی، با استفاده از ابزار الکترونیکی، باعث پیدایش تحولی در صنعت بانکداری و گرایشی با عنوان تجارت الکترونیکی گردید. در این ارتباط استفاده از ابزاری جهت بهره‌برداری از این خدمات نظیر کارت‌های خرید، ترمینال‌های خرید، دستگاه‌های خودپرداز و کیوسک‌های اطلاع رسانی متداول شد و مفاهیم نوینی مرتبط با آنها گسترش یافت.

کارت و انواع آن

نخستین ابزاری که جهت استفاده در پرداخت‌های الکترونیکی در اختیار افراد متقاضی قرار می‌گیرد کارت‌های پرداخت است. جنس این کارت‌ها معمولاً از پی‌وی‌سی است که مقاومت خوبی دارد.

در دیدگاه اول، کارت‌ها از لحاظ پذیرش در دستگاه کارت‌خوان به دو دسته تماسی  و غیرتماسی تقسیم می‌شوند، در کارت‌های تماسی برای برقراری ارتباط کارت با دستگاه کارت‌خوان، قسمتی از کارت که حاوی اطلاعات است لزوماً باید درون دستگاه کارت‌خوان قرار بگیرد و Head دستگاه کارت‌خوان با آن در تماس فیزیکی باشد.

در صورتی‌که در کارت‌های غیرتماسی این ارتباط از طریق امواج رادیویی صورت گرفته و با توجه به نوع کارت و کارت‌خوان انتخاب شده، کارت می‌تواند با فواصل مختلف از کارت‌خوان قرار بگیرد. اخیراً نوع دیگری از کارت‌ها نیز مورد توجه قرار گرفته که به کارت‌های هیبرید مشهورند.

این کارت‌ها در حقیقت ماهیت جدیدی نداشته و تنها از ترکیب چند تکنولوژی ساخته شده‌اند. به عنوان نمونه در یک نوع از کارت‌های هیبریدی، کارت علاوه بر داشتن قابلیت غیرتماسی، چیپ هم دارد و توانایی استفاده در سیستم‌های تماسی نیز دارد.

کارت‌های تماسی

همان‌طور که گفته شد، کارت‌های تماسی به‌طور مستقیم با کارت‌خوان در تماس بوده و اطلاعات از طریق Head کارت‌خوان به آنها منتقل می‌شود ، لذا به‌طور نسبی امنیت بیشتری نسبت به کارت‌های غیرتماسی دارند و اکثر کارت‌های بانکی و مالی را شامل می‌شوند.

از انواع این کارت‌ها می‌توان به کارت‌های مغناطیسی و کارت‌های چیپ‌دار اشاره کرد که طیف وسیعی از کارت‌های امروزی را پوشش می‌دهند. در کارت‌های مغناطیسی اطلاعات بر روی نوار سیاه رنگی که بر روی کارت است، به‌صورت مغناطیسی نوشته و خوانده می‌شود، این نوار خود شامل سه تراک است که بر روی هر کدام از آنها اطلاعات خاصی نوشته می‌شود.

در طرف مقابل، کارت‌های چیپ‌دار از یک چیپ مدار مجتمع (IC) تشکیل شده که این چیپ می‌تواند شامل یک حافظه تنها و یا یک حافظه به همراه یک میکروپروسسور باشد.

کارت‌هایی که تنها از یک حافظه تشکیل شده باشند، کارت‌های حافظه نام دارند که معمولاً برای نگهداری اطلاعات از آنها استفاده می‌شود و امنیت بیشتری نسبت به کارت‌های مغناطیسی دارند، در سویی دیگر کارت‌های پردازنده‌دار (هوشمند) قرار دارند که به‌جز حافظه یاد شده از مزایای یک میکروپروسسور نیز سود می‌جویند و بدین ترتیب از لحاظ امنیتی ضریب بسیار بالاتری را دارند و طبیعتاً از قیمت بالاتری نیز برخوردارند.

کارت‌های مغناطیسی

اولین کارت‌هایی که به‌طور گسترده در زمینه تجارت الکترونیک و به عنوان کارت‌های بانکی مورد استفاده قرار گرفت کارت‌های مغناطیسی بودند. این کارت‌ها که با قرارگرفتن یک نوار مغناطیسی بر روی کارت‌های  پی‌وی‌سی ایجاد می‌شوند، به علت محدودیت‌های فیزیکی موجود حجم اطلاعاتی زیادی را شامل نمی‌شوند.

نوار مغناطیسی روی این کارت‌ها بنا به «استاندارد ایزو 7811» از سه تراک تشکیل شده  است که اطلاعات ویژه‌ای بر روی هر تراک  ثبت می‌شود. تراک 1 کارت معمولاً شامل اطلاعاتی از قبیل نام دارنده و شماره حساب شخص است و سایر اطلاعات کنترلی نیز بر روی تراک‌های دیگر قرار دارد.

در برخی از خودپردازهای بانک‌ها نوشتن بر روی تراک‌ها نیز ممکن است. این کارت‌ها به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: HiCo و LoCo. کارت‌های HiCo از کیفیت بهتری نسبت به کارت‌های LoCo برخوردار بوده و تأثیرات کمتری در استفاده مداوم، همجواری با کارت‌های دیگر و میدان‌های مغناطیسی می‌پذیرند. همچنین بر اساس آزمایشات انجام شده، درصد صحیح خوانده شدن اطلاعات در نوع HiCo بسیار بیشتر از نوع دیگر بوده و با وجود هزینه بیشتر آن ، به صرفه‌تر هستند.

به علت امنیت پایین‌تر این کارت‌ها نسبت به کارت‌های هوشمند و سهولت خواندن تراک‌‌های موجود بر روی آنها و توانایی کپی کردن اطلاعات آنها روی کارت دیگر (کپی کردن کارت) ، غالباً از این کارت‌ها در ارتباطات آنلاین و یا به عنوان کارت‌های شناسایی روزمره  استفاده می‌گردد.

کارت‌های حافظه

کارت‌های حافظه (Memory Cards) در حقیقت کارت‌های چیپ داری هستند که تنها از یک حافظه تشکیل شده‌اند، که این حافظه می‌تواند غیر قابل شارژ یا با قابلیت شارژ نیز باشد.

به علت عدم وجود پردازنده کنترلی امنیت این کارت‌ها کمتر از کارت‌های هوشمند بوده ولی همچنان با تمهیدات در نظر گرفته شده امنیت بیشتری نسبت به کارت‌های مغناطیسی دارند. این کارت‌ها برای استفاده در تلفن های عمومی و پارکومترها مصرف می‌شوند.

کارت‌های هوشمند

یکی دیگر از انواع کارت‌های چیپ‌دار، کارت‌های هوشمند است که معمولا متشکل از پردازنده‌ای جهت انجام امور کنترلی، حافظه‌ای فقط خواندنی شامل سیستم عامل کارت (ماسک) و حافظه‌ای تا 64 کیلوبایت جهت استفاده هستند. به علت وجود برنامه‌های کنترلی موجود و ساختار موجود در آنها ضریب امنیتی این کارت‌ها بسیار فراتر از کارت‌های مغناطیسی است.

کارت‌های هوشمند از لحاظ ساختار داده‌ای موجود در آنها به دو دسته Data Card و Application Card تقسیم می‌شوند. در دسته اول تنها فایل‌های داده‌ای ایجاد و قابلیت ذخیره‌سازی دارند، در صورتی‌ که در نوع دوم کارت قابلیت ذخیره سازی یک برنامه کاربردی ، اجرا و ذخیره سازی نتایج آن را دارد.

در دسته‌بندی دیگری، کارت‌های هوشمند را می‌توان به دو دسته کارت‌های کاربردی و کارت‌های SAM تقسیم کرد که کارت‌های کاربردی برای استفاده پس از آماده سازی در اختیار مشتری قرار می‌گیرد، در صورتی‌که کارت‌های SAM به علت وجود الگوریتم‌های پیچیده امنیتی برای نگهداری کلیدهای لازم درون دستگاه کارت‌خوان قرار می‌گیرد و مسلماً قیمت بیشتری دارند.

کارت‌های غیرتماسی

در کارت‌های غیرتماسی انتقال اطلاعات و تمامی ولتاژهای مورد نیاز به‌صورت بی‌سیم از طریق سیگنال‌های RF (فرکانس‌های رادیویی) و روش‌های تزویج القایی صورت می‌گیرد. سیستم‌های RFID ( Radio Frequency Identification ) در ابتدا برای مسیریابی، تشخیص موقعیت اجسام و مکان سنجی استفاده گردید و بر حسب مسافت و برد لازم دو نوع Passive و Active به‌وجود آمد که تفاوت اصلی در این موارد وجود باتری (منبع تغذیه) در نوع Active برای افزایش طول برد بود.

در حال حاضر در دنیای کارت‌های غیرتماسی، با توجه به استفاده‌های مکرر، ابعاد کارت‌ها و عدم نیاز به برد و مسافت بالا از نوع Passive این سیستم‌ها استفاده می‌شود و لذا محدودیت‌هایی بر اساس فرکانس کاری و طول موج در این سیستم‌ها ایجاد می‌شود.

شخصی‌سازی کارت‌ها

با افزایش استفاده روزمره از کارت‌ها ، شخصی‌سازی آنها نیز دچار تحولات شگرفی شده ‌است. امروزه ثبت لوگوهای زیبا و جذاب در کنار موضوعات تبلیغاتی نقش بزرگی در جذب مشتری و چرخه کارت ایفا می‌کند.

عملیات و مراحل تبدیل یک کارت خام سفید که از شرکت تولید کننده کارت تحویل گرفته می‌شود به کارتی که در دسترس افراد استفاده کننده قرار می‌گیرد و مشخصات فردی دارنده کارت و شرکت صادر کننده را در بر دارد، شخصی‌سازی کارت می‌گویند. طبیعی است که شخصی سازی از فازهای گوناگون تشکیل یافته و از مراحل بسیار مهم در صدور کارت است.

یکی از جدیدترین تکنولوژی‌هایی که امروزه برای شخصی‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرد، ثبت متن و یا لوگوی خاصی که معمولاً نشان دهنده شرکت صادر کننده کارت است بر روی قسمت مرکزی کارت با لیزر است. به علت شرایط ویژه و هزینه بالای این تکنولوژی تعداد دستگاه‌های شخصی‌سازی محدودی از آن سود می‌جویند که می‌توان از DataCard به عنوان مهم‌ترین آنها یاد کرد.

چاپ بر روی کارت

یکی از متداول‌ترین مراحل شخصی‌سازی کارت، چاپ لوگوی شرکت صادر کننده، نام فرد استفاده کننده، عکس فرد استفاده کننده، تبلیغات و سایر اطلاعات درخواست شده بر روی کارت است که به علت مواد تشکیل دهنده کارت‌ها (پی‌وی‌سی) از چاپگرهای مخصوص کارت با ریبون‌های متفاوت استفاده می‌شود.

امروزه چاپگرهای جدید امکان بارگذاری دسته‌ای کارت‌ها، دریافت دسته‌ای اطلاعات لازم و حتی چاپ همزمان دو روی کارت را دارند. بدیهی است که هم‌زمان با خواندن اطلاعات چاپی از فایل یا پایگاه داده موجود و چاپ کارت‌ها، گزارشی نیز از مراحل انجام گرفته در نرم افزار لازمه تولید و نگهداری می‌شود.

همچنین این چاپگرها به علت وجود چیپ و نوار مغناطیسی روی کارت‌ها ، قابلیت تعریف و چاپ بر روی قسمت‌های خاصی از کارت بدون لطمه زدن به سایر قسمت‌ها را دارد و معمولاً چاپ آنها به‌صورت حرارتی و با ترکیب رنگ‌های اصلی صورت می‌گیرد.

پس از اتمام چاپ رنگی کارت نیز در صورت نیاز برخی از چاپگرها قابلیت چاپ هولوگرام و یا یک لایه محافظ (لامینیت) طرح‌دار بر روی کارت برای جلوگیری از فرسایش رنگ چاپ شده بر اثر استفاده روزمره را دارند.

چاپ برجسته (Embossing )

از این تکنولوژی معمولاً برای درج برجسته نام مشتری، شماره حساب مشتری و تاریخ انقضای کارت مشتری بر روی کارت استفاده می‌شود. در دستگاه‌های جدید علاوه بر قابلیت تعریف اندازه قلم (Font)، توانایی تعریف قلم‌های گوناگون نیز تعبیه شده ‌است، به‌ صورتی‌که دستگاه‌های حاضر توانایی پشتیبانی از قلم‌های فارسی را نیز دارند. در ارتباط با محل درج برجسته بر روی کارت نیز استانداردهایی موجود می‌باشند ولی در حالت عادی به جز محل خواندن Head محدودیتی برای محل درج وجود ندارد.

رمزنگاری چیپ/مغناطیس

پس از انجام کلیه مراحل چاپی در نهایت عمل رمزنگاری چیپ/مغناطیس صورت می‌گیرد. در این مرحله اطلاعات لازم مورد نیاز از طریق دستگاه به حافظه کارت انتقال ‌یافته و کارت برای استفاده آماده می‌گردد.

در کارت‌های هوشمند از آنجا که رمزهای تولید شده و سایر کلیدها نیز در این مرحله بر روی کارت منتقل می‌شوند، از الگوریتم‌ها و تمهیدات ویژه‌ای برای بالا بردن ضریب امنیتی استفاده می‌گردد.

در این قسمت رمز اولیه اختصاص داده شده به مشتری بر روی کاغذهای مخصوص چاپ و با پوششی مناسب پوشانده می‌شود. چون که رمزها جداگانه و مستقلاً در این ماجول استفاده می‌شوند، معمولاً بین محل نگهداری رمزها و این قسمت از سخت افزارهای امنیتی ویژه نظیر HSM استفاده می‌شود. بدیهی است که پس از چاپ رمزها به هیچ وجه رمزها نگهداری نشده و قابلیت دسترسی به آنها وجود ندارد.

پوشش کارت

پس از انجام کلیه مراحل و اطمینان از صحت آنها، کارت‌ها توسط این ماجول به‌طور اتوماتیک درون پاکت‌های مخصوص از قبل چاپ شده قرار گرفته که حاوی نام صاحب کارت، مشخصات، آدرس و بروشرهای لازم جهت استفاده است.

کارت هوشمند خودرو

گروه صنعتی ایران‌خودرو برای افزایش رضایت و جلب اعتماد مشتریان پرشمارِ خود که سالانه حداقل نیم میلیون نفر در ایران و تعداد روزافزونی در سایر کشورهای جهان بر تعداد آنها افزوده می‌شود، به‌کارگیری فناوری‌های روز جهان را در دستور کار خود قرار داده است. یکی از این فناوری‌ها، کارت هوشمند خودرو است. به این منظور، در سال 1384 از همکاری گروه صنعتی ایران‌خودرو و بانک سامان، شرکات کارت ایران‌خودرو تأسیس شد. این شرکت با همکاری تعدادی از شرکت‌های تخصصی داخلی و جمعی از کارشناسان خبرة دانشگاهی فعالیت‌های خود را آغاز کرده است و تا پایان سال 1386 کلیة خودروهای سواریِ تولیدشده در ایران‌خودرو را زیر پوششِ خدمات کارت هوشمند قرار خواهد داد. مهم‌ترین کاربردهایی که به‌تدریج در کارت هوشمند ایران‌خودرو فعال می‌شوند، عبارتند از کاربردهای بانکی (از قبیل کارت نقدی و اعتباری) و کاربردهای خودرویی (مانند گارانتی، نقل و انتقال خودرو، سوابق تعمیراتی، بیمه، لیزینگ و ...)

امروزه فناوری کارت هوشمند دارای کاربردهای وسیعی در صنایع روز دنیا می‌باشد. این فناوری علاوه بر توانایی ذخیره اطلاعات، قادر به پیاده‌سازی الگوریتم‌های مختلف رمزنگاری جهت امنیت بیشتر می‌باشد. توانایی استفاده از نشانه‌گذاری‌های امنیتی مانند استفاده از مشخصات بیومتریک‌، برجسته‌سازی، حکاکی لیزری و ...، درجه امنیت بالایی را برای کاربردهایی که در آنها امنیت از اهمیت بالایی برخوردار است، فراهم می‌کند. همچنین استفاده از این فناوری سبب کاهش هزینه‌های مالی و نیروی انسانی، کنترل دسترسی برای کارکردها یا ابزار (با استفاده از فرآیند تصدیق صحت)، تسهیل تبادلات مالی و فعالیت‌های تجاری، جابجایی آسان و امن اطلاعات و داده‌های مختلف و سوق یافتن به سوی جامعه‌ای بدون پول نقد می‌شود.

کارت هوشمند، کارتی پلاستیکی در اندازه کارت اعتباری است که در آن یک یا چند تراشه مدار مجتمع قرار گرفته و می‌تواند از یک یا چند تکنولوژی قابل تشخیص توسط ماشین یعنی نوار مغناطیسی، بارکد، اطلاعات بیومتریک یا شناسایی تصویر استفاده کند. تلفیق یک کارت پلاستیکی معمولی و یک میکروپروسسور اجازه می‌دهد که مقدار زیادی اطلاعات بصورت online یا offline ذخیره، پردازش و قابل دسترس شود. کارت‌های هوشمند می‌توانند چند صد بار بیشتر از یک کارت معمولی (نوار مغناطیسی) داده ذخیره کنند و با ذخیره الگوریتم‌های رمزنگاری امنیت تبادلات را بهبود بخشند. اطلاعات ذخیره شده در تراشه IC از طریق یک ماجول الکترونیکی که به یک ترمینال یا یک دستگاه خواننده کارت متصل است و یا از طریق یک میدان مغناطیسی انتقال می یابد. از توانائی‌های عمده کارت هوشمند می توان به امکان پیاده سازی چندین کاربرد در یک کارت اشاره کرد. بعضی از این کاربردها عبارتند از : شناسایی، ذخیره داده، خرید الکترونیکی، تصدیق صحت و انطباق دارنده کارت و کارت، دسترسی فیزیکی و منطقی به سیستم های اطلاعاتی، نرم افزارهای کاربردی، پایگاه های داده و اماکن مخصوص که برای ورود نیاز به تایید و تشخیص هویت دارند.

کارت‌های هوشمند را می‌توان براساس نوع تراشه، نوع سطح تماسی و نوع سیستم عامل به سه دسته تقسیم بندی کرد. این تقسیم بندی در شکل زیر نمایش داده شده است.

تعدادی از کاربردهای کارت هوشمند خودرو در راستای اهداف شرکت بدین شرح می‌باشد : 

  کارت خودرو (شناسنامه خودرو): ثبت اطلاعات خودرو بصورتی کاملاًَ امن و غیر قابل خدشه

  • کارت طلایی: ارائه خدمات کارت طلایی و کارت عادی امداد خودرو با استفاده از کارت هوشمند
  • کارت بانکی شتاب: ارائه خدمات مالی (کارت اعتباری، کارت نقدی و کیف پول الکترونیکی) و ابزاری مطمئن برای پرداخت هزینه‌ها در نمایندگی‌های مجاز، تعمیرگاه‌ها و فروشگاه‌ها
  • ...
     

اقدامات انجام شده تا فاز پایلوت

  • تاسیس شرکت و تعیین اهداف و ماموریتهای آن
  • شکل دهی به ساختار داخلی شرکت و جذب 20 نفر نیروی انسانی
  • اخذ موافقت اصولی PSP از بانک مرکزی
  • برنامه‌ریزی و فازبندی فعالیت‌های پروژه
  • مطالعه و تحلیل فرایندهای فاز پایلوت
  • ایجاد زیرساخت فنی مورد نیاز کارت هوشمند
  • ایجاد امکان پرداخت مبلغ خرید خودرو با ”کارت‌های بانکی شتاب“
  • ارائه خدمات ”سرویس دوره‌ای“ کارت طلایی امداد خودرو بوسیلة کارت هوشمند
  • هماهنگی با شرکت امدادخودرو، واحدهای مختلف سازمان فروش، مدیریت مالی و ...
  • تهیة فرایندها، دستورالعمل‌ها و فرم‌های مرتبط با عملیات کارت هوشمند
  • طراحی شبکه فاز پایلوت و خرید تجهیزات
  • خرید دستگاه صدور کارت (Personalizer)
  • طراحی و سفارش کارت هوشمند خودرو
  • شروع نصب ترمینالها (POS) در نمایندگی‌ها
  • صدور کارت اعتباری ده میلیون ریالی برای مدیران نمایندگی‌ها
  • برگزاری همایش آشنایی با کارت هوشمند خودرو برای 120 نمایندگی تهران