فناوریهای شناسایی و ردیابی

بارکد ، RFID ، شناسایی با امواج رادیویی ، ردیابی ، ردگیری، ردیابی ماهواره ای ، GPS ، بینایی ماشین ، بیومتریک ، کارت هوشمند، سنسور

فناوریهای شناسایی و ردیابی

بارکد ، RFID ، شناسایی با امواج رادیویی ، ردیابی ، ردگیری، ردیابی ماهواره ای ، GPS ، بینایی ماشین ، بیومتریک ، کارت هوشمند، سنسور

کارکرد تکنولوژی RFID در ردیابی واگن‌های شبکه

بیش از ۳۰ کشور دنیا از چنین سیستمی برای واگن‌ها استفاده می کنند.

مسأله اصلی که در شبکه‌های ریلی وجود دارد، یکی ناپدید شدن واگن‌ها در شبکه از دید مدیر سیستم و دیگری، اشتباهات اپراتو‌رها در ثبت اطلاعات واگن و ورود اطلاعات به نرم‌افزار می‌باشد.

به دلیل تعداد زیاد واگن، همیشه تعدادی از آنها در محل نامعلومی از شبکه ریلی قرار دارند که از این مسأله به ناپدید شدن تعبییر میکنیم.

بدیهی است که مدیر سیستم نمی‌تواند واگن‌های نا پدید را در برنامه‌ریزی حمل بار در نظر بگیرد. بنابراین، راندمان کاری کاهش می‌یابد.

استفاده از سیستم RFID برای ردیابی واگن، منجر به ردیابی دقیق واگن ها در شبکه و حذف خطای عامل انسانی ، در ثبت اطلاعات واگن‌ها می شود.

این مسأله باعث افزایش راندمان شرکت‌های حمل و نقل ریلی می گردد که بازگشت سرمایه قابل قبولی به دنبال دارد.

منفعت دیگر سیستم ردیابی با RFID برای واگن‌ها، در مسأله تعمیرات و نگهداری است. بدین ترتیب که سیستم نرم‌افزاری، سابقه تعمیرات و نگهداری واگن و سررسید تعمیرات اساسی ونیمه اساسی آن را ثبت و اعلام می کند. بدین ترتیب، صدمات ناشی از تأخیر در تغییرات دوره‌ای به حداقل می رسد.

سیستم‌های ردیابی واگن، عموماً به کمک تکنولوژی RFID پسیو برد متوسط و نیمه اکتیو اجراء می شوند

مقایسه دو تکنولوژیRFID و NFC

Radio Frequency Identification- RFID یک تکنولوژی برچسب گذاری است که به علت مزایای بسیارش- که آن را با تکنولوژی‌های برچسب گذاری امروزی مانند بارکد، متمایز می‌کند- توجه گسترده‌ای به آن شده است.

ارتباط نزدیک میدانی(Near Field Communication) یا همان NFC یک زیر مجموعه از RFID است که گستره‌ای از ارتباطات را در ۱۰ سانتی متر یا ۴ اینچ محدود می‌کند.

به گزارش ایتنا، تکنولوژی RFID از امواج فرکانسی فعال یا غیر‌فعال یا ترکیبی از هر دو استفاده می‌کند، برچسب‌های فعال RFID دارای یک منبع نیرو هستند که به گسترش دامنه آنها (حتی بیشتر از دستگاه‌های غیرفعال متکی به انرژی) کمک می‌کند.

از جمله مزایای استفاده از RFID ، ‌اندازه بسیار کوچک tagهایی است که استفاده از این تکنولوژی در محصولات کوچک ممکن می‌سازد. یکی دیگر از مزایای فوق العاده آن ، این است که نیازی به یک خط مستقیم دید برای اطلاعات ندارد و این ویژگی برای برنامه‌های ردیابی وسایل که در آنها سرعت ،ضروری می باشد بسیار مطلوب است.

امواج RF برای انتقال اطلاعات در فواصل بسیار طولانی استفاده می‌شود و RFID نیز از این قضیه مستثنا نیست. امواج RF می‌توانند به مسافت‌های بسیار طولانی برسند، به ویژه هنگامی که تقویت شوند.

این نوع محدوده در برنامه‌های کاربردی خاص مانند ردیابی حیوانات بسیار مطلوب است چرا که هنگامی که حیوانی ردیابی می‌شود ممکن است چندین کیلومتر حرکت کند.

اما این محدوده برای برنامه‌های کاربردیی مانند کارت‌های نقدی یا گذرنامه‌ها مناسب نمی‌باشند. افراد سودجو می‌توانند به اطلاعات شما دسترسی پیدا کرده و آن را به تگ دیگری انتقال داده و آن را برای خود مورد استفاده قرار دهند، اینجاست که NFC وارد می‌شود.

اشیایی که با تکنولوژی NFC برچسب گذاری می‌شوند معمولا از نوع passive یا غیرفعال هستند زیرا نیاز به دامنه وسیعی ندارند، برخی از آنها حتی دارای محافظی هستند که احتمال دسترسی افراد به اطلاعات درون تگ‌ها را کاهش می‌دهد. ضرورت این محافظ زمانی ملموس‌تر می‌گردد که حتی تگ‌های بدون نیرو همچنان قابل خواندن از فواصل بیش از ۱۰ متر با تجهیزات تخصصی هستند. در حال حاضر، برخی تلفن‌های همراه به تکنولوژی NFC مجهز شده‌اند به طوری که می توان آن‌ها را به عنوان کارت نقدی مورد استفاده قرار داد.

فناوری NFC در نوکیا N۹

به گزارش ایتنا، بعد از انتشار خبر معرفی نوکیا N۹ در هفته گذشته، به این نتیجه رسیدیم تا قابلیت‌های بی‌نظیر این گوشی را بیشتر مورد بررسی قرار دهیم.

نوکیا N۹ با گوشی‌های دیگر مجموعه نوکیا بسیار متفاوت است. در این مطلب به بررسی فناوری NFC می‌پردازیم.

اما آیا می‌دانید این فناوری در نوکیا N۹ واقعاً چگونه کار می‌کند؟

فناوری NFC یا Near Field Communication به انتقال اطلاعات در فاصلهٔ ۴ سانتی‌متری و کمتر کمک می‌کند.

بنابراین، منظور ما لمس دو گوشی با هم و دریافت فایل است. خیلی‌ها این عملکرد جالب را دوست دارند.

نوکیا N۹ به فناوری NFC مجهز است.

البته این اولین گوشی مدرن نوکیا نیست که چنین قابلیتی دارد. نوکیا C۷ نیز سخت‌افزار لازم برای انجام این کار را دارد.

نوکیا N۹ می‌تواند با دستگاه‌های NFC دیگر مانند هدست بلوتوث استریو نوکیا BH-۵۰۵ یا قاب عکس‌های NFC دیگر متصل شود.

توسط این قابلیت می‌توانید با دیگر گوشی‌های گوشی NFC برندهای مختلف باز هم به راحتی با لمس دو گوشی با هم، مخاطبان خود را منتقل کنید.

اگر هم وقت اضافه دارید می‌توانید Angry Birds Free with Magic را بازی کنید.

این راه بهترین روش برای پر کردن اوقات فراغت است که نوکیا N۹ از پس آن برمی‌آید.

ارسال تصاویر از گوشی نوکیا N۹ مانند به اشتراک گذاشتن مخاطبان است، اگرچه تنها تصاویر ویدئویی که با نوکیا N۹ گرفته می‌شود امکان به اشتراک گذاشتن را دارد.

به این معنی که هر فایل ویدئویی دیگری که دارید، باید با استفاده از روش‌های مشابه منتقل شود.

قابلیت‌های NFC نیز با به‌روزرسانی نرم‌افزاری پیشرفت می‌کند.

با به‌روزرسانی نرم‌افزاری می‌توانید انواع اسناد و آدرس‌های وب را از گوشی خود به دیگر گوشی‌ها ارسال کنید.

NFC و کاربردهایش

ممکن است تا کنون با شیوه‌های مختلفی از پرداخت‌های الکترونیکی کار کرده باشید. پرداخت اینترنتی، پرداخت با کارت‌های اعتباری و عضو شتاب، پرداخت از طریق کارت‌های هوشمند بدون تماس مانند کارت‌های مترو و همچنین پرداخت‌هایی از طریق دستگاه موبایل خود که به صورت‌های مختلفی همچون پیامکی، اینترنت موبایل و... در دسترس هستند.

اما چند وقتی هست که می‌توان تکنولوژی ارتباط میدان نزدیک (NFC) را نیز به این روش‌های پرداخت افزود.

به گزارش ایتنا به نقل از وبلاگینا، این فناوری مدتی است که در محافل و نمایشگاه‌های معتبر سرتاسر دنیا علاقه کاربران را به خود جلب کرده است و در این مقاله سعی داریم برخی از قابلیت‌ها و توانایی‌های آن را به شما معرفی نماییم.

فناوری NFC دقیقا چیست؟
فناوری NFC یک ارتباط رمزگذاری شدهٔ بی‌سیم با برد کوتاه در فاصلهٔ ۴ سانتی‌متر و کمتر است که در باند فرکانسی ۱۳. ۵۶MHz توانایی تبادل اطلاعات با سرعت ۴۲۴Kb/s (به صورت میانگین) را دارد. NFC قادر است با کارت‌های هوشمند غیر تماسی ISO/IEC ۱۴۴۳ موجود و همچنین سایر دستگاه‌های مجهز به NFC ارتباط برقرار کرده و به راحتی به تبادل اطلاعات با آن‌ها بپردازد. از همین رو این فناوری با زیرساخت‌های موجود پرداخت غیر تماسی مورد استفاده در سامانه حمل و نقل عمومی و پرداخت‌های خرد سازگار می‌باشد.

فناوری NFC در چه زمینه‌هایی کاربرد دارد؟
NFC به طور اختصاصی برای کار در گوشی‌های تلفن همراه طراحی شده است و دارای سه ویژگی کلی می‌باشد که روند توسعهٔ آن را شفاف می‌نماید. در ویژگی اول، این فناوری قابلیت استفاده به جای کارت‌های غیر تماسی موجود را داراست به‌طوری که می‌توانید از آن‌ها دقیقا همانند کارت‌های موجود برای پرداخت‌های خرد استفاده کنید. در ویژگی دوم، می‌توانید از این فناوری در به عنوان یک قرائت‌گر برچسب‌های غیر فعال RFID استفاده کرده و از آن در تعامل تبلیغاتی و... استفاده نمایید. ویژگی سوم این فناوری نیز این قابلیت را به شما می‌دهد که هم به عنوان خواننده و هم به عنوان فرستنده از این قابلیت استفاده کرده و در حالت شخص به شخص برای تبادل اطلاعات بین دو دستگاه مجهز به NFC از آن بهره ببرید.

پرداخت با کارت‌های غیر تماسی
همان‌طور که پیش‌تر گفته شد، این فناوری توانایی ارتباط تا حداکثر فاصلهٔ ۴ سانتی‌متر را داراست که می‌تواند محیط امنی برای انتقال اطلاعات محرمانه بین موبایل شما و دستگاه قرائت کننده باشد و از دسترسی‌های احتمالی به اطلاعات جلوگیری نماید. از این فناوری می‌توانید به راحتی به عنوان کارت‌های غیر تماسی موجود در پایانه‌های حمل و نقل، ایستگاه‌ها و همچنین مراکز پرداخت خرد استفاده کنید. برای خرید با موبایلتان فقط کافی‌است که گوشی موبایل خود را نزدیک دستگاه مجهز به قرائت‌کننده کرده و در‌‌ همان لحظه با صدای بوق دستگاه می‌توانید مطمئن باشید که پرداخت شما به درستی انجام گردیده است. این روش مزیت‌هایی نسبت به پرداخت از طریق پیامک و Wap دارد که از جملهٔ آن‌ها می‌توان به سرعت بسیار بالا در تبادل اطلاعات و سادگی آن اشاره کرد. در سرویس پیامکی شما مجبور هستید پیامکی حاوی اطلاعات حساب و مبلغ را به صورت دستی ارسال کرده و منتظر پاسخگویی از طرف مرکز سرویس باشید که در برخی مواقع ممکن است این کار ساعت‌ها به طول بی‌انجامد و یا حتی پیامک شما به دلیل اشکالات شبکه از بین برود. در روش اینترنتی نیز شما باید مراحلی را برای پرداخت طی کنید اما در استفاده از NFC نیازی به این کار‌ها نیست و تنها کاری که شما باید انجام بدهید نزدیک کردن گوشی موبایلتان به دستگاه قرائت کننده می‌باشد.

هماهنگی کامل با Bluetooth‌ گوشی همراه شما
این فناوری به طور کامل با بلوتوث و wifi گوشی شما هماهنگ می‌باشد به طوری که می‌توانید ارتباط بین دو دستگاه را از فاصله‌ای دور‌تر می‌سر نمایید. ممکن است در نگاه اول این ارتباط کمی ناامن به نظر برسد چون اطلاعات شما در سطح وسیع‌تری منتشر خواهد شد اما سازندگان NFC روش‌های بسیار امنی را برای انتقال داده در این حالات در نظر گرفته‌اند ولی برای امنیت بیشتر کاربران، دلیلی ندارد برای پرداخت‌هایشان از این حالت استفاده کنند و این کار بیشتر زمانی کاربرد دارد که ما قصد تبادل اطلاعات با یک شخص یا دستگاه دیگر را داریم.

سادگی استفاده از NFC
در صورت فعال‌سازی NFC روی تلفن همراه خود به راحتی قادر خواهید بود خیلی از کارهای روزمره را به صورت خیلی خیلی ساده به انجام برسانید. به عنوان مثلا می‌توانید فقط با نزدیک کردن گوشی همراه خود به پرین‌تر، تصاویر را منتقل کرده و چاپ کنید. یا این‌که ممکن است شما و دوستتان بخواهید با یکدیگر در زمینه‌های مختلف تبادل اطلاعات داشته باشید (یا حتی انجام بازی‌های تحت شبکه) به راحتی می‌توانید از این فناوری استفاده کنید.

استفاده‌های روزمره
همانطور که پیش‌تر گفته شد فناوری NFC می‌تواند همانند کارت‌های غیرتماسی عمل کرده و دقیقا مسئولیت آن‌ها را به دوش بکشد. یعنی اطلاعاتی را به قرائت‌کننده این گونه کارت‌ها ارسال نماید اما از طرفی دیگر NFC به خودی خود می‌تواند یک قرائت‌کننده نیز محسوب شود که یکی از کاربردهای آن را می‌توان خواندن برچسب‌های دیجیتالی دارای چیپ مخصوص RFID برشمرد. برچسب‌های دیجیتال به برچسب‌هایی گفته می‌شود که حاوی اطلاعات دیجیتالی می‌باشند و با یک دستگاه قرائت‌کننده می‌توان اطلاعات کاملی از محصول یا وسیله‌ای که در حال استفاده از آن هستیم به‌دست آورد. این اطلاعات می‌تواند حاوی متن‌ها و لینک‌ها باشد که به راحتی قابل ذخیره شدن در گوشی موبایل شما هستند. از این برچسب‌ها در تبلیغات و معرفی محصولات، کارت‌های ویزیت و فروشگاه‌ها استفاده می‌شود.

از این فناوری در جاهای دیگری همچون مدارس و شرکت‌ها نیز می‌توان استفاده کرد. به عنوان مثال در مدارس می‌توان اطلاعات دقیق از فعالیت‌های دانش‌آموزان را با تگ‌های اطلاعاتی که در برچسب‌ها قرار می‌گیرند ثبت کرده و حتی زمان ورود و خروج، تکالیف، نمره‌ها و... را در یک برچسب تحویل خانواده‌ها نمایند.

همچنین شما می‌توانید اطلاعات تماس یا شغلی خود را در تصویری از خودتان قرار داده و فقط یک تصویر را به عنوان رزومه کاریتان برای شرکت یا حتی سایت‌های که از NFC پشتیبانی می‌کنند ارسال کنید. البته این برچسب‌ها و یا تصاویر، دارای یک چیپ RFID اختصاصی می‌باشند که با نزدیک کردن دستگاه به آن‌ها فقط می‌توان آن‌ها را خواند.

نتیجه‌گیری
با توجه به مباحث مطرح شده ممکن است فناوری ارتباط میدان نزدیک (NFC) از نظر کاربران چیز خیلی جذاب و نوآورانه‌ای نباشد و فقط یک توسعهٔ کوچک از سیستم پرداخت غیرتماسی RFID تلقی شود اما چیزی که مشهود است تاثیر این فناوری بر تسریع فعالیت‌های مالی کوچک و روزمره می‌باشد و می‌توان انتظار داشت در آینده‌ای نه‌چندان دور جایگزین مناسبی برای کارت‌های غیرتماسی موجود و همچنین روشی برای انتقال اطلاعات کاربری در قالب یک برچسب شود.

پیش بینی ها و موقعیتهای RFID از سال 2011 تا سال 2021

ارزش تمام شده بازار RFID شامل تگها،کارتخوانها،نرم افزار و سرویسها، برچسبها و دیگر عاملهای موثر در سال 2010 به میزان 5.63 بیلیون دلار خواهد رسید. ارزش این مقدار در سال 2009 برابر با 5.03 بیلیون دلار بوده است. 3.27 بیلیون دلار از مجموع این 5.63 بیلیون دلار مربوط به بخش غیر ماشینی سیستم یعنی تگها و کارتهای RFID می باشد.(و نه کارتخوانها و تجهیزات آنها)

در خورده فروشی سیستم RFID پیشرفت چشمگیری پیدا کرده. بیش از 300 میلیون برچسب RFID در این زمینه در سال 2010 استفاده می شود. همچنین RFID در شکل بلیط های حمل و نقل به میزان 380 میلیون تگ تقاضا خواهد داشت. تگ گذاری حیوانات (مانند خوک،گوسفند و حیوانات خانگی) نیز در اکثر مناطق به یک نیاز ضروری تبدیل شده که به میزان 178 میلیون تگ در این بخش استفاده خواهد شد. این اتفاقات در مناطقی چون چین و استرالیا انجام می شود. در مجموع، 2.31 بیلیون تگ در سال 2010 در مقایسه با 1.98 بیلیون تگ در سال 2009 به فروش خواهد رفت. بیشترین رشد در بخش برچسبهای پسیو UHF RFID می باشد. برای تگهای پسیو UHF بزرگترین مجموعه مربوط به ردیابی اموال می باشد. چنین کاربردی در حدود دهها هزار تگ و حتی بیشتر نیاز خواهد داشت. برگشت سرمایه چنین کاربردهایی بسیار قوی خواهد بود ولی تعداد تگها در هر مورد کوچک خواهد بود. در سال 2009، 550 میلیون تگ پسیو بفروش رفت که در سال 2010 این میزان به 800 میلیون می رسد. به همین دلیل بعضی از کمپانیهای تولید کننده تگ پسیو ظرفیت تولید تگ پسیو و قیمت آنرا افزایش داده و یا خواهند داد.

اما همچنان بزرگترین مصرف کننده دولتها هستند که دارای بخش وسیعی از صنعت RFID در تگذاری حیوانات، بلیط های حمل و نقل، شناسایی افراد و غیره است که بازخورد خوبی را برای آنها بهمراه خواهد داشت و باعث بالارفتن راندمان و امنیت می شود. برای مثال در سال 2010، 178 میلیون تگ برای حیوانات و شناسایی حیوانات خانگی بکار می رود که هر تگ در حدود 97 سنت آمریکا برای هر کدام هزینه دارد.

رشد بخش بازرسی RFID که شامل کارتخوانهای RFID می باشد از0.92 بیلیون دلار در سال 2010 به 4.99 بیلیون دلار در سال 2021 افزایش خواهد یافت. 

بزرگترین بخشها بر اساس تعداد و ارزش:

بر طبق تحقیقات IDTechEx بزرگترین بخش براساس تعداد بیشتر تگ مربوط به کارتهای بدون تماس(فرکانس HF، برای حمل و نقل،دسترسی های امنیتی، خرید و فروش و...) با 450 میلیون تگ می باشد. بعد از آن بلیطهای RFID(با فرکانس HF و برای حمل و نقل) با 380 میلیون تگ و سپس تگهای استفاده شده در بخش پوشاک(با فرکانس UHF) به میزان 300 میلیون تگ قرار دارند. بر اساس ارزش در سال 2010 بیشتراز 1 بیلیون دلار صرف کارتهای RFID و 240 میلیون دلار در تگ گذاری گذرنامه ها خرج شده است. 36 میلیون دلار نیز برای تگهای بخش پوشاک صرف شده است. 

سازگاری RFID بوسیله استاندارد:

سلسله مراتب خصوصیات RFID براساس هزینه های تگ RFID در چارت زیر نشان داده شده است. اندازه گیری ها بر اساس میلیون دلار آمریکا می باشد.

 

 

RFID براساس مناطق:

 در سال 2010، 43 درصد از تگهای RFID در آمریکای شمالی به فروش رفته است. IDTechEX معتقد است در آینده RFID در چین بسیار وسیع خواهد شد. چین ظرفیت تولید RFID خود را با اضافه کردن شرکتهای جدید افزایش خواهد داد در حالیکه اروپا و آمریکا در تهیه تگها کاهش اقتصادی خواهد داشت دولت چین حمایت کاملی را از این صنعت به عمل خواهد آورد و از قدرت خود برای تشویق کمپانی ها به استفاده از RFID استفاده می کند.

در حال حاضر چین بیشترین درخواستها را در زمینه RFID دارد که از نظر ارزش مالی از بقیه کشورها بیشتر است. چین افزون بر 1 میلیارد در زمینه کارتهای شناسایی ملی برای افراد، و 6 میلیارد دلار در سیستمهای پیاده سازی شده درآمد داشته است. در سال 2009/2010 رویدادهای RFID در چین به 5 برابر بزرگتر از بزرگترین رویدادهای RFID در آمریکا و اروپا رسیده است. در آخر بزرگترین تولیدی آنها تگها خواهدبود، زیرا بزرگترین صادر کنندگان تگها در این کشور خواهند بود. 

RFID های اکتیو و فعال با WSN ها ادغام خواهند شد:

بطور سنتی RFID های فعال از یک تگ و یک باطری به منظور بالابردن برد خواندن و یکسری قابلیتهای اضافی به تگ همانند سنسورها استفاده می شود. سپس سیستمهای مکان یابی بلادرنگ(Real Time Locating System) به بازار آمد. در یال 2010 این دو بخش در مجموع 610 میلیون دلار ارزش داشتند که 225 میلیون دلار بر روی تگها هزینه شده و باقی آن بر روی نرم افزار، زیرساختها و سرویسها می باشد. هم اکنون WSN ها وجود دارند که در RFID و RTLS قابلیتهای جدیدی برای ایجاد WSN اضافه شده است اما استاندارهای ادغامی جدیدی ایجاد شده همانند ZigBee که بخشی از سنسورها می باشد.

بالغ بر 20 میلیون تگ ZigBee تا کنون فروخته شده و بمنظور تشکیل شبکه مش برای اندازه گیری های الکتریکی هوشمند و جلوگیری از نیاز برای خواندن دستی اندازه ها و پاسخ دهی سریعتر کاربرد دارد. 

بازار بر اساس تثبیت موقعیت ذنجیره ارزش:

در شکل زیر ریز موقعیتهای ذنجیره ارزش در سال 2010 در تکنولوژی RFID آمده است.



منابع:


http://www.energyharvestingjournal.com

http://rfidnews.org

 

منبع فارسی: مشورت

انسانها بارکد می شوند

محققان معتقدند استفاده از تراشه های رادیویی که توانایی ساطع کردن فرکانسهای ویژه بارکد هر انسان را خواهند داشت در آینده می تواند امکان دستیابی به انسانها را در سراسر جهان تسهیل کرده و جان بسیاری از افراد را از مرگ نجات دهد.

به گزارش خبرگزاری مهر، دانشمندان در حال حاضر برای مطالعه رفتارهای جانداران مختلف و محافظت از آنها در برابر انقراض با استفاده از برچسبهایی آنها را نشانه گذاری می کنند. در این میان برخی از دانشمندان بر این باورند همه انسانها نیز باید با استفاده از این برچسبها نشانه گذاری شوند در این صورت زمانی که در جستجوی فردی باشید می توانید با جستجوی کد میکروتراشه وی در گوگل به راحتی وی را بیابید.

تراشه برچسبهای شناسایی رادیویی یا RFID از خود سیگنالهای ساده رادیویی مرتبط با بارکدی ویژه را در هر زمان و در هر مکانی ساطع می کند. محققان آینده نگر معتقدند چنین تراشه هایی را می توان به راحتی در زیر پوست بازوی افراد کار گذاشت.

تا کنون دولت مکزیک این تراشه ها را که ابعادی برابر یک دانه برنج دارند بر روی پوست بخش بالایی بازوی کارمندان دفتر کل دادگستری مکزیکو سیتی کار گذاشته است. این تراشه ها حاوی کدهایی است که پس از خوانده شدن توسط اسکنرهای ویژه، اجازه ورود به ساختمانهای محافظت شده را به کارمندان داده و از ورود گروه های مافیایی به این محدوده قانونی جلوگیری خواهد کرد.

محققان تایوانی نیز طی مطالعاتی جدید تاکید کرده اند استفاده از این تراشه ها می تواند پس از وقوع بلایای طبیعی از قبیل زلزله جان بسیاری از افراد را نجات دهد. در عین حال می توان برای کارمندان سازمانی تراشه هایی حاوی اطلاعات شناسایی برای ورود و خروج و برای مراجعان تراشه های موقتی برای ورود به محدوده های خاصی از یک سازمان یا اداره را صادر کرد. به گفته این محققان اطلاعات کارمندان بیمارستان و بیماران بستری را نیز می توان به چنین تراشه هایی افزود.

"ساموئل. جی. پالمیسانو" رئیس شرکت IBM در کنفرانسی صنعتی اعلام کرد: " جهان ما در حال ابزاری شدن است و امروزه در ازای هر انسان در حدود بیلیونها ترانزیستور وجود دارد که تولید هر یک از آنها هزینه ای برابر یک ده میلیونیوم سنت در بر دارد. تا کنون در حدود 30 بیلیون برچسب و تراشه RFID در جهان تولید و مورد استفاده قرار گرفته است."

در صورتی که افراد مختلف بتوانند از چنین تراشه هایی استفاده کنند، نگرانی خانواده ها نسبت به فرزندانشان کاهش پیدا کرده و نجات جان انسانها از خطر آسانتر خواهد شد. در عین حال بسیاری از فعالیتهای روزمره از قبیل باز کردن در یا روشن کردن خودرو تنها با تکان دادن دست امکان پذیر خواهد شد. اما این آینده ایمن و ابزاری برای بسیاری از طرفداران آزادی مدنی ترسناک و دلهره آور است به اندازه ای که حتی استفاده از این تراشه ها بر روی گواهینامه رانندگی یا کارت شناسایی هویت ملی انتقاد شدید بسیاری از این افراد را برانگیخته است.

به گفته این افراد و گروه ها استفاده از سیستمهای ردیابی به منظور کنترل مسیر کشتی های باربری و کنترل حیوانات خانگی با کمک چنین تراشه هایی سودمند نیز هست اما استفاده از آن برای ردیابی انسان با وجود تاکید بر بی خطر بودن تراشه ها برای انسان و حیوان توسط سازمان دارو و غذای آمریکا، زیاده روی بوده و در حال حاضر بسیاری از مردم را ترسانده است.

از دیگر استفاده های تراشه های رادیویی استفاده در صنعت پزشکی است. برای مثال شرکتی از این تراشه ها به عنوان ابزاری پزشکی برای کنترل میزان گلوکز خون در بیماران دیابتی استفاده می کند. این استفاده های پزشکی به اندازه سیستمهای ردیابی فردی بحث برانگیز نبوده و مورد انتقاد واقع نمی شوند. اما به دلیل اینکه این تراشه ها مانند کارتهای هوشمند از فواصلی دور قابل ردیابی و دستیابی هستند نگرانی هایی را در زمینه سرقت اطلاعات ثبت شده بر روی تراشه ها برانگیخته اند.

بر اساس گزارش فاکس نیوز، با این همه دانشمندان معتقدند تا زمانی که پاسخی شفاف و قانع کننده برای مسائل ایمنی که در استفاده از این تراشه های رادیویی مطرح شده ارائه نشود، این فناوری در لابراتوارها در قالب یک طرح باقی خواهند ماند.

تعیین عوامل و بازیگران اصلی RFID در کشور

تکنولوژی شناسایی مبتنی بر امواج رادیویی(RFID)  روشی برای شناسایی خودکار است که با استفاده از تجهیزات RFID به نام تگ یاترانسپوندر اطلاعات را بدون تماس فیزیکی ذخیره یا بازیابی می¬کند. مزیت بزرگ تکنولوژی RFID بر دیگر تکنولوژی¬ها، این است که برای قرائت تگ¬های RFID نیاز به قرار دادن دقیق آنها در کنار قرائت‌گر نیست. کاربرد فناوری RFID بسرعت در حال گسترش بوده و همزمان میزان و نرخ شکستهای بوجود آمده نیز قابل توجه می باشد. برخلاف موفقیت های عمده اقتصادی ناشی از بکارگیری این فناوری درغرب، بسیاری از شرکتهای ناموفق در پیاده سازی این فناوری، درکشورهای توسعه نیافته و شرکتهای متعلق به آنها بوده‌اند. براساس بررسی‌های صورت گرفته عمده این عدم موفقیت ها ناشی از شیوه مدیریت و بکار گیری روشهای سنتی هنگام مواجهه با فناوری های نو می باشد. مهمترین کاربرد فناوری RFID در زنجیره تأمین کالا، سیستم‌های شناسایی و ردیابی و مدیریت اسناد می‌باشد. جهت تهیه نقشه راه توسعه RFID نیاز است که چهار مرحله اصلی انجام پذیرد:
• فاز اول: مطالعات ابتدایی (بررسی وضعیت موجود فناوری اطلاعات در حوزه مورد نظر)
• فاز دوم: ارائه طرح تفصیلی (نرم‌افزاری، سخت‌افزاری و زیرساخت‌های موردنیاز)
• فاز سوم: ارزیابی، انتخاب، خرید و نصب نرم‌افزار و سخت‌افزار موردنیاز
• فاز چهارم: پیاده‌سازی، یکپارچه‌سازی، تست،  راه‌اندازی و آموزش
برای به کارگیری فناوری RFID قبل از پیاده‌سازی در سازمان، باید به عوامل زیر توجه بسیاری شود:
الف) عوامل فناوری که عبارتند از: 1- هزینه پیاده سازی این فناوری با توجه به سخت‌افزار و نرم‌افزارهای مورد نیاز آن. 2-درک ارزش یا سودمندی : انتظار سود از فناوری RFID که به نوعی در دو قسمت سرشکن شده‌است : الف) کاهش هزینه (کاهش هزینه نیروی انسانی، کاهش هزینه صورت اموال، فرایند اتوماسیون و...) ب) ارزش افزوده(افزایش درآمد، خشنودی مشتری و ...). با توجه به اینکه بعضی از این سودمندیها به صورت کیفی هستند و وجود فیزیکی ندارند، سازمانها درک درستی از ارزش و سودآوری حاصل شده ندارند. 3- پیچیدگی : بحث پیچیدگی فناوری که می‌تواند متأثر از پیچیدگی اجرای فناوری و یا خود فناوری باشد.
ب) عوامل سازمان که عبارتند از : 1- حمایت مدیریت / توانایی : بررسیها نشان می‌دهد، میزان حمایت مدیریت از فناوری، به درجه موفقیت اجرای آن برمی‌گردد.  به این معنی که نگرش مدیران به صورت یک فرد مانع و یا به صورت یک فرد مشوق برای اجرای پروژه دسته‌بندی شود. 2- فرهنگ سازمانی : شامل فرهنگ کارکنان، فرهنگ مدیریت و فرهنگ مشتری است. در یک سازمان ممکن است تمایل کمتری برای تغییرات وجود داشته باشد. بنابراین مدیریت سخت‌گیرانه و نبود روابط دوستانه میان همکاران، ممکن است مانع بزرگی برای پذیرش فناوری ‌باشد. 3- آمادگی سازمان : آمادگی سازمان مهمترین عامل برای پذیرش RFID است. سازمانی که نوآوری لجستیکی در آن دیده می‌شود، معمولاً تمایل زیادی برای پذیرش این فناوری دارد. 4-  اندازة سازمان: معمولاً سازمانهای بزرگ با ظرفیت کاری بالا به دنبال فناوری‌های جدید و گسترش کار خود هستند.
ج) عوامل انسانی (کارکنان) که عبارتند از: 1- مقاومت در برابر تغییرات / نگرش: شاید بزرگترین مانع برای اجرای (پیاده‌سازی) فناوری جدید، کارکنان باشند که ترس از تغییرات دارند. 2-مهارت / آموزش : خصوصیات کارکنان یا همان مهارت یا تجربه کارکنان می‌باشد، عامل مهمی برای سازمان است، زیرا مهارت بالا به عنوان منبع فناوری اطلاعات یک شرکت یاد می‌شود و زیر ساختار تشکیل دهنده این مهارتها یعنی آموزش در پذیرش این فناوری تأثیر می‌گذارد.
د) عوامل محیطی که عبارتند از :1-سیاست سازمان : اگر نگرش محیط داخلی سازمان به سوی افزایش ارزش (کارایی) و یا کیفیت خدمات باشد، این عوامل می‌تواند به طور غیر مستقیم به عنوان یک عامل توانمندساز برای پذیرش این فناوری به کار رود. به این ترتیب این فناوری می تواند به وسیله کاهش هزینه‌ها یا با افزایش کیفیت، ارزش افزوده ایجاد کند. پس شرایط محیطی می‌تواند برروی پذیرش نقش مهمی داشته باشد.
_ زیر ساخت : سازمانها نیازمند توجه به زیر ساختهای موجود در پذیرش فناوری هستند. زیرساخت سخت نمی‌تواند به طور سریع با سایر سیستم‌ها هماهنگ شود و به نوعی مانع بزرگی در پذیرش می‌شود.  
ه) عوامل شرایط تقاضا که عبارتند از:1- نیاز مشتری : فناوری سازمان بایستی عملکرد این فرایند را بپذیرد که چگونه بایستی با هدف خواسته‌های مشتری منطبق شود.2- استانداردها : استانداردهای مختلفی از قبیل ISO / IEC, ANSI, EPC, … برای سخت‌افزار و نرم‌افزار و مدیریت داده‌ها وجود دارد؛ لازم است دقت شود که از کدامیک از این استانداردها باید استفاده نمود.
و) عوامل شرکتهای‌ حامی و وابسته :1- ساختار یکپارچه شرکتها : ساختار حمایت شرکتها در زنجیره تأمین سازمانها، می‌تواند بر پذیرش این فناوری تأثیر بگذارد. شدت مبادله اطلاعات داخل این شرکتها می‌تواند پذیرش این فناوری را ترغیب کند. به طور کلی، داشتن بانک اطلاعات قوی و تقاضای زنجیره تأمین، بزرگترین عامل بالقوه برای پذیرش RFID در سازمانها است.
اگر به این عوامل به خوبی دقت شود، امکان رشد و نمو و پیشرفت  فراهم میشود. اینها حوزه‌هائی هستند که نیازمند توجه و مراقبت مستمر و خاص از سوی مدیریت می‌باشند. بر اساس تجارب مربوط به دهه گذشته، در پیاده سازی موفق سیستمهای اطلاعاتی مبتنی بر RFID ، شناخت دقیق و توجه به عوامل کلیدی موفقیت بسیار تاثیرگذار بوده است و لزوم توجه به شناخت و بکارگیری عوامل کلیدی موفقیت را نشان می دهد.
در نهایت برای پیاده سازی سیستم جامعی برای پیاده‌سازی این فناوری، باید تحلیلی بر روی امکان انجام پروژه و موارد مورد توجه در پیاده سازی چنین سیستمی را در نظر گرفت. چالش هائی وجود دارند که مانع گسترش RFID می شوند ؛از عمده ترین آنها می توان به چالش های فناوری، استاندارد، مالکیت های معنوی، هزینه، زیر ساخت و نرخ برگشت سرمایه و نحوه تبدیل سیستم های بارکد به RFID اشاره نمود.


پریسا یعقوبی
پژوهشگر موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی

اجزاى سیستم RFID؛ بررسى و کنترل کننده

سیستم هاى RFID از فناورى مبادله اطلاعات بى سیم براى شناسایى انحصارى اشیاء، انسان و حیوانات استفاده مى نمایند. توانمندى این گونه سیستم ها مدیون بکارگیرى سه عنصر اساسى زیر است.
تگ (که به آن فرستنده خودکار و یا Transponder نیز گفته مى شود)، شامل یک تراشه نیمه هادى، یک آنتن و در برخى موارد یک باطرى است.
بررسى کننده (که به آن کدخوان و یا دستگاه نوشتن و خواندن نیز گفته مى شود)، شامل یک آنتن، یک ماژول الکترونیکى RF و یک ماژول کنترلى است.
کنترل کننده (که به آن هاست نیز گفته مى شود)، اغلب یک کامپیوتر شخصى و یا ایستگاه کارى است که بر روى آن بانک اطلاعاتى و نرم افزار کنترلى اجراء شده است.
در ادامه با بررسى کننده و کنترل کننده بیشتر آشنا مى شویم.
بررسى کننده RFID
بررسى کننده RFID را مى توان به منزله کامپیوترهاى کوچکى در نظر گرفت که از سه بخش اساسى زیر تشکیل مى گردد:
یک آنتن
یک ماژول الکترونیک RF که مسئول برقرارى ارتباط با تگ RFID است.
یک ماژول کنترل کننده الکترونیکى که مسئولیت ارتباط با کنترل کننده را برعهده دارد.
یک بررسى کننده RFID به عنوان یک پل بین تگ RFID و کنترل کننده عمل مى نماید و داراى وظایف زیر است:
خواندن محتویات داده یک تگ RFID
نوشتن داده در تگ (در خصوص تگ هاى هوشمند)
رله و یا باز انتشار داده براى کنترل کننده و بالعکس
تامین انرژى مورد نیاز تگ (در خصوص تگ هاى غیرفعال)
علاوه بر انجام عملیات فوق، بررسى کننده هاى پیچیده تر RFID قادر به انجام سه عملیات مهم دیگر نیز مى باشند.
مقابله با تصادم: حصول اطمینان از ارتباطات همزمان با چندین تگ
تائید تگ ها: پیشگیرى از سوء استفاده احتمالى و دستیابى غیرمجاز به سیستم
رمزنگارى: حصول اطمینان از یکپارچگى داده
مقابله با تصادم
هدف از پیاده سازى الگوریتم هاى ضد تصادمى، حصول اطمینان از توانائى بررسى کننده جهت برقرارى ارتباط همزمان با چندین تگ مى باشد.
فرض کنید در محدوده تحت پوشش یک بررسى کننده صدها تگ وجود داشته باشد و تمامى آنان بخواهند در یک لحظه اطلاعات خود را ارسال نمایند. بدیهى است به منظور پیشگیرى از بروز تصادم، مى بایست ازالگوریتم هائى خاص استفاده گردد.
براى پیاده سازى الگوریتم هاى ضد تصادمى در بررسى کننده ها از سه روش مختلف استفاده مى گردد:
سه بعدى، فرکانسى، زمانى
از تمامى روش هاى اشاره شده به منظور برقرارى یک سلسله مراتب و یا سنجش تصادفى و با هدف پیشگیرى از بروز تصادم در زمان ارسال اطلاعات استفاده مى گردد.
تائید تگ ها
در سیستم هائى که نیازمند یک سطح خاص از امنیت مى باشند، بررسى کننده مى بایست با استفاده از مکانیزم هائى خاص، هویت کاربران سیستم را تائید نماید.
در چنین سیستم هائى فرآیند تائید کاربران در دو سطح و یا لایه مجزا پیاده سازى مى گردد. بخشى از فرآیند بر روى کنترل کننده و بخش دیگر، بر روى بررسى کننده انجام
مى شود.
براى تائید کاربران از دو روش عمده استفاده مى گردد.
متقارن، مشتق از کلید
در روش هاى فوق، یک تگ RFID یک کد کلید را در اختیار بررسى کننده قرار مى دهد تا در ادامه در اختیار یک الگوریتم گذاشته شود.در صورت تائید (بر اساس خروجى الگوریتم)، امکان ارسال داده در اختیار تگ RFID گذاشته مى شود.
رمزنگارى و رمزگشایى داده
رمزنگارى داده یکى دیگر از اقدامات امنیتى است که مى بایست به منظور پیشگیرى از تهاجم خارجى به سیستم، پیاده سازى گردد. به منظور حفاظت از یکپارچگى داده ارسالى و پیشگیرى از رهگیرى و استراق سمع داده از رمزنگارى استفاده مى گردد. بررسى کننده رمزنگارى و رمزگشائى را پیاده سازى مى نماید.
مکان استقرار و اندازه بررسى کننده
در سیستم هاى RFID، لازم نیست که تگ ها در معرض دید دستگاه هاى کد خوان قرار بگیرند (بر خلاف سیستم هاى کد میله اى).
مهمترین مزیت ویژگى فوق، آزادى عمل طراحان براى اتخاذ تصمیم در خصوص مکان استقرار بررسى کننده است.
برخى از بررسى کننده ها را مى توان بطور ثابت به درب ها متصل نمود، برخى دیگر را مى توان از سقف آویزان کرد و در بررسى کننده هاى کوچکتر قابل حمل دستى، این امکان در اختیار کاربر گذاشته مى شود تا با استقرار در یک مکان راه دور، اقدام به خواندن اطلاعات نماید (در مکان هائى که امکان نصب بررسى کننده ثابت وجود ندارد).
در اغلب موارد مى توان اینگونه دستگاه هاى بررسى کننده قابل حمل را به کامپیوتر به صورت بى سیم و یا باسیم متصل نمود.
کنترل کننده RFID
کنترل کننده هاى RFID به منزله مغز متفکر یک سیستم RFID عمل مى نمایند. از این دستگاه ها به منظور اتصال شبکه اى چندین بررسى کننده و تمرکز در پردازش اطلاعات استفاده مى گردد.
کنترل کننده در هر شبکه، اغلب یک کامپیوتر شخصى و یا یک ایستگاه کارى است که بر روى آن بانک اطلاعاتى و یا سیستم نرم افزارى اجراء شده است (و یا شبکه اى از این ماشین ها).
کنترل کننده بر اساس اطلاعات دریافتى قادر به انجام عملیات مختلفى با توجه به نوع سیستم RFID مى باشد:
نگهدارى و بهنگام سازى موجودى کالا و اعلام اتوماتیک به واحد تدارکات (در مواردى که موجودى یک کالا از سقف تعیین شده کاهش پیدا مى نماید).
ردیابى جابجائى اشیاء در یک سیستم و حتى تغییر مسیر آنان (نظیر سیستم تسمه نقاله در یک برنامه صنعتى)
بررسى هویت و اعطاء مجوزها
به روز رسانى حساب کاربران

تکنولوژی RFID در سال های آینده درخشان تر جلوه می کند

در این مقاله  سعی داریم سه تا از بزرگترین شرکت هایی که در زمینه RFID فعالیت می کنند و به عنوان رهبران تکنولوژی رادیو فرکانسی  RFID(Radio Frequency IDentification) در جهان شناخته  می شوند را بررسی کنیم. شرکت ژاپنی Suica Card و شرکت Oyster Card که در لندن فعالیت می کند و همچنین شرکت  Octopus Card فعال در هنگ کنگ، سه شرکت  مورد نظر ما هستند.  در این میان و از بین این سه نیز شرکت Oyster card پیشگام است. گر چه محصولات  این شرکت فقط برای سیستم حمل و نقل عمومی شهر لندن  استفاده می شود اما به تنهایی یکی از بزرگترین مسیر های بازار چیپ های RFID را پیش گرفته است.

در هر دوی این کشور ها ، کارت ها  ( و دیگر وسایل سخت افزاری همچون : ساعت ها و تلفن ها) می توانند برای خرید از برخی از فروشگاه هایی که از قبل مشخص شده است انتخاب شود. این موضوع بیشتر در هنگ کنگ قابل مشاهده است. در هنگ کنگ اختاپوس کارت ها  Octopus Card در بیش از 1000 مرکز تجاری  قابل استفاده هستند. علاوه بر این در هنگ کنگ کارت ها می توانند به عنوان یک وسیله سخت افزاری  که اجازه  دسترسی و وردو به برخی از مکان ها را می دهد، نظیر: ساختمان ها، آپارتمان ها، مدارس و.. استفاده شوند. هنگ کنگ یکی دیگر از پیشرو یان استفاده از کارت های هوشمند است. اما واقعا ردیابی هایی که توسط تکنولوژیRFID انجام می شود، روی هم رفته چه میزان ارزش دارد؟

یک گزارش گیری در ماه گذشته توسط گروه تحقیقاتی VDC انجام شده است و میزان تقاضای  جهانی RFID را مورد جستجو و بررسی قرار داده است. با وجود شرایط اقتصادی فعلی و مشکلا تی که در رابطه با تکمیل کردن پروژه های RFID وجود دارد ، گروه تحقیقاتی  VDC معتقد است که بازار کارت هوشمند و تکنولوژی RFID آینده روشن و درخور توجهی دارد. برطبق نتایج تحقیقاتی گروه VDC  سود حاصل از کارت های هوشمند و تکنولوژی رادیو فرکانسی در جهان ، نزدیک به 700میلیون دلار امریکا  در سال 2008 بوده است و پیش بینی می شود که  تا سال 2013 هر سال 26% رشد داشته باشد.

جالب ترین چیز در این گزارش این است که چندین زمینه در مورد کاربرد RFID به رشدی متفاوت و فوق العاده دارند و در فاصله زمانی کمتری به میزان فروش مورد نظر می رسد. VDC  اشاره می کند پرداخت از طریق کارت های بدون تماس (contactless) و بلیت های الکترونیکی نمونه های بارز این کاربرد ها هستند که رشد زیادی دارند. هر دوی این نمونه کاربرد ها که ذکر گردید ، پیش از این توسط اختاپوس کارت ها ( ( Octopus Carrd ها در هنگ کنگ بطور برجسته مورد استفاده واقع شده بودند.

 انتظار می رود در یک صفحه خواندنی/نوشتنی وب ما در مورد کارت های هوشمند RFID  و کاربرد آن در بلیت الکترونیکی های مربوط به حمل و نقل ، بحث کنیم.

فقط کافی است نگاهی به کشور ها در سر تا سر جهان بیاندازیم که از اختاپوس کارت ها  (Octopus Card)های هوشمند بدین منظور استفاده می کنند. در برداشت و تصور ما استفاده از  کارت های هوشمند برای محدوده وسیعی از موارد نظیر: خرید، مجوز ورود به ساختمان ، تجارت الکترونیکی در یک حوزه ، آن هم حوزه شناسایی با استفاده از کارت هوشمند قرار می گیرد.

تکنولوژی RFID در حال حاضر  در دنیا در حال شکل گرفتن است . گرچه آسیا به طور واضح یکی از پیشگامان این عرصه بوده است ،اما چیزی که مردم  مشتاقانه منتظر آن هستند کاربرد های تحت وب کارت هوشمند و RFID است .

کارت هوشمند های ژاپنی که محصول Suica Card هستند ، این نوع استفاده از کارت های هوشمند(استفاده از تکنولوژی RFID  و کارت هوشمند مبتنی بر وب جهانی )  را با پوستر های تبلیغاتی  شروع کرده اند.  اما  این کافی نیست و جهان چشم انتظار مواردی دیگر است .

RFID چه هست و چه نیست؟!

سرعت پیشرفت فناوری هر روز بیش‌تر از روز قبل می‌شود و این سرعت، گاهی چنان است که ما نیز از آن عقب می‌مانیم و هنوز با کاربری فناوری جدیدی خوب آشنا نشده‌ایم که با فناوری جدیدتری روبه‌رو می‌شویم.


سرعت پیشرفت فناوری هر روز بیش‌تر از روز قبل می‌شود و این سرعت، گاهی چنان است که ما نیز از آن عقب می‌مانیم و هنوز با کاربری فناوری جدیدی خوب آشنا نشده‌ایم که با فناوری جدیدتری روبه‌رو می‌شویم. در عصر سرعت، انسان به محصولات و فناوری‌هایی نیاز دارد که او را در انجام کارهایش با دقت و سرعت و بهره‌وری بیش‌تری یاری کنند و یکی از آنها RFID است.
RFID از فناوری‌هایی است که سال‌هاست بشر آن را به خدمت گرفته، اما توجه چندانی به آن نداشته است و در واقع چیز چندان جدیدی نیست. برای توضیح عملکرد آن می‌توانید فروشگاه بزرگی را در نظر بگیرید که با هزاران نوع کالای مختلف سروکار دارد و به راحتی می‌تواند ورود و خروج اجناس خود را تنها با نصب یک تراشه کوچک و ساده روی آنها کنترل کند.
امروزه با سیستم‌های شناسایی و جمع‌آوری اطلاعات مختلفی سروکار داریم و البته ممکن است با قضایای پشت پرده برخی از آنها چندان آشنا نباشیم؛ فناوری‌هایی همچون OMR (Optical Mark Reader) که یکی از موارد کاربری آن تصحیح برگه‌های امتحانات ۴ جوابی کنکور است، OCR (Optical Character Recognition) که کار آن تشخیص هوشمند دست‌نوشته‌ها است و در سال‌های اخیر در ثبت‌نام آزمون ورودی رشته‌های تحصیلی مقاطع عالی به کار گرفته می‌شود، کارت‌های هوشمند، بارکد، سیستم‌های شناسایی اشخاص از طریق صوت، اسکن مردمک چشم و بعضی از فناوری‌های بیومتریک دیگر، همه و همه ابزارهایی هستند که به بشر در کار شناسایی و جمع‌آوری اطلاعات کمک می‌کنند. RFID نیز یکی از همین موارد است.
● RFIDچیست؟
RFID مخفف عبارت Radio Frequency Identification و به مفهوم «شناسایی از طریق فرکانس رادیویی» است. از این فناوری در شناسایی خودکار کالاها، حیوانات، انسان‌ها و غیره استفاده می‌شود. شیوه به‌کارگیری آن نیز به زبان ساده نصب تراشه‌ای کوچک روی این اشیاست که فرکانس رادیویی اختصاصی خود را دارند و تنها با دریافت این فرکانس توسط دستگاه گیرنده و تطبیق آن در بانک اطلاعاتی شی شناسایی شده و یا شی مورد نظر ردیابی می‌شود.
RFID را می‌توان نسل تکامل یافته بارکد دانست، زیرا از بارکد نیز برای همین نوع شناسایی استفاده می‌شود و البته این فناوری هنوز نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. بارکد ردیفی متشکل از ۱۲ خط عمودی به ظاهر نازک و کلفت است که معرف عددی ۱۲ رقمی بوده و در سراسر جهان به‌طور انحصاری نمایانگر کالایی خاص است. بارکد توسط دستگاه اسکنر بارکد خوانده شده و بدین ترتیب نوع کالا توسط سیستم بدون نیاز به انسان شناسایی می‌شود. این فرایند از خطاهای ورود دستی اطلاعات توسط کاربر نیز می‌کاهد. اما بارکد کاستی‌هایی نیز دارد. به‌طور مثال، در سیستم بارکد فقط کد شناسایی وارد می‌شود و اطلاعات دیگری راجع به کالا نمی‌توان در آن جای داد. از دیگر موارد ضعف بارکد این که اسکنر فقط زمانی قادر به خواندن صحیح آن است که دقیقا در دید مستقیم اسکنر قرار گرفته باشد و اگر شما بخواهید آمار کالاهای زیادی را مثلا در یک انبار یا فروشگاهی بزرگ ثبت کنید، حتما باید تک تک کالاها را روبه‌روی اسکنر بگیرید تا کد آنها اسکن شود که کاری است بس دشوار، خسته کننده و زمان‌بر.
در RFID از تراشه‌ای به نامTAG یا همان برچسب استفاده می‌شود، این قطعه در واقع یک فرستنده رادیویی است که از یک میکروچیپ، یک آنتن و یک برد الکترونیکی تشکیل شده است. در این TAG می‌توان اطلاعاتی راجع به کالا، حیوان یا انسانی که TAG روی آن نصب می‌شود، قرار داد. این اطلاعات می‌تواند، اطلاعاتی ساده مثل اسم و آدرس صاحب یک حیوان و یا اطلاعات پیچیده‌ای نظیر چگونگی مونتاژ یک خودرو باشد. این اطلاعات از طریق امواج رادیویی منتشر و توسط آنتن گیرنده RFID دریافت و وارد سیستم می‌شود. حال اگر در همان فروشگاه بزرگ تعداد زیادی کالا خریداری کرده باشید، با نزدیک شدن سبد کالا به صندوق که محل نصب آنتن گیرنده RFID است، تمام کالاهای خریداری شده به‌طور خودکار توسط صندوق شناسایی می‌شود و با رسیدن شما به صندوق، فاکتور کالاها نیز آماده جهت پرداخت است. با این کار ضمن صرفه‌جویی در زمان، از ازدحام در محل صندوق فروشگاه‌ها نیز جلوگیری می‌شود. همه اینها دست به دست هم داده و کم‌کم واژه احترام به مشتری را از حالت حرف به اجرا نزدیک می‌کند.
البته این نمونه‌ای ساده از خدمات این فناوری بود که فقط برای روشن شدن قضیه گفته شد. هم‌اکنون پاسگاه‌های مرزهای زمینی آمریکا به این فناوری مجهز شده‌اند و کارت شناسایی جدید شهروندان آمریکایی نیز به‌طور متقابل مجهز به RFID شده‌ و ساده‌ترین تصوری که از این تعامل می‌توان داشت، این است که با نزدیک شدن شهروندان به مرز هنگام خروج یا ورود به کشور، کلیه کار شناسایی و انجام امور گمرکی آنها نیز انجام شده و این فرد بدون هیچ توقفی به راحتی از مرز عبور می‌کند، البته اگر ورود یا خروج وی از نظر دولت مانعی نداشته باشد!
در حالتی دیگر می‌توان شرکتی بزرگ را در نظر گرفت که کلیه کارکنان آن به RFID مجهز بوده و ضمن انجام خودکار ورود و خروج اشخاص، محل دقیق این افراد نیز در طبقات و واحدهای مختلف به‌سرعت و به‌راحتی قابل شناسایی است. شیوه کار نیز بدین ترتیب است که با نصب آنتن‌های گیرنده RFID در نقاط مختلف شرکت، به راحتی با یک جست‌وجوی ساده می‌توان از روی آنتن دریافت‌کننده امواج شخص، محل وی را نیز تشخیص داد. همین کار را نیز می‌توان برای شناسایی و کنترل ورود و خروج وسایط نقلیه شرکت انجام داد.
کنترل ترافیک شهرهای بزرگ، کنترل ورود و خروج خودروها در پارکینگ‌ها و بزرگراه‌ها، کنترل موجودی انبارهای بزرگ، استفاده در قفل ضد سرقت خودروها و ...،‌ همه و همه تنها می‌تواند مواردی از هزاران مورد کاربری RFID باشد.
کیفیت کارایی و نحوه عملکرد RFID به عوامل مختلفی از قبیل کیفیت ساخت، نوع پروتکل به کار گرفته شده، طراحی نوع آنتن، کیفیت واحد بسته‌بندی کالا (در صورت استفاده از RFID برای شناسایی آن کالا) وابسته است.
● تاریخچه RFID
تصور بسیاری از افراد این است که RFID یک فناوری نوظهور و نوپا است. علت این تصور نادرست این است که فناوری RFID به تازگی توسعه داده شده است. RFID از دهه ۷۰ میلادی وجود تجاری داشته اما به دلیل هزینه بالایش در پیاده‌سازی تاکنون گسترش چندانی پیدا نکرده است. اکنون با پیشرفت فناوری در زمینه سیستم‌های اطلاعاتی، ظهور ریزپردازنده‌های قدرتمند و نسبتا ارزان و ... می‌توان با هزینه‌های کم‌تری RFID را پیاده‌سازی کرد و چون دنیای تجاری امروزی نیاز حیاتی‌تری نیز به این‌گونه سیستم‌ها دارد، می‌توان آن را راحت‌تر در حوزه تجارت گسترش داد.
اگر به مفهوم RFID دقت کنیم، می‌توان ادعا کرد که از زمان جنگ جهانی دوم این فناوری حضور داشته است. سیستم مشابهی در آن زمان برای شناسایی هواپیماهای خودی و تفکیک آنها از هواپیماهای دشمن توسط انگلیسی‌ها ساخته شده بود که IFF نام داشت. IFF اختصار عبارت Identify Friend or Foe به مفهوم تشخیص دوست از دشمن است و مکانیزم آن نیز شبیه RFID است.
در سال ۱۹۴۵ میلادی نیز فردی به نام لئون ترمین دستگاهی جاسوسی اختراع کرد که فناوری آن مشابهRFID است.
و در نهایت اینکه RFID شکل امروزی توسط مخترعی به نام ماریو کاردلو ساخته شد که به علت گرانی بسیارش تا سال ۱۹۷۰ استفاده‌ای از آن در تجارت نشد.
اساس شکل‌گیری RFID به کشف انرژی الکترومغناطیس توسط فارادی در سال ۱۸۴۶ برمی‌گردد. راداری که در سال ۱۹۳۵ ساخته شد نیز می‌تواند یک RFID مقدماتی باشد. کاربرد RFID برای شناسایی حیوانات نیز در سال ۱۹۷۹ آغاز شد. در حدود سال ۱۹۸۷ نیز کار جمع‌آوری عوارض خودروهای ایالات متحده توسط این فناوری آغاز شد و از سال ۱۹۹۴ به بعد نیز کل خودروهای این کشور با استفاده از فناوری RFID شناسایی می‌شود. بیش‌ترین استفاده از RFID از سال ۲۰۰۰ به بعد انجام شده است، مثلا در سال ۲۰۰۳ شناسایی کانتینرها در جنگ آمریکا و متحدان علیه عراق به کمک RFID انجام می‌شد.
اکنون نیز در سیستم زنجیره تامین محصولات تجاری شرکت‌های پیشرفته، از مرحله قبل از تولید کالا تا تحویل آن به مشتری از RFID استفاده می‌شود.
و سخن پایانی این‌که اشاره‌ای تیتروار داشته باشیم به مزایای استفاده از RFID:
▪ بی‌نیازی قطعه Tag به قرار گرفتن در معرض دید مستقیم گیرنده (امتیازی عمده در مقایسه با بارکد).
▪ نداشتن استهلاک و فرسودگی به دلیل بی‌نیازی از تماس مستقیم.
▪ توانایی عبور سیگنال‌های رادیویی از میان مواد غیر فلزی، هوای بارانی و مه‌آلود و برفی و حتی محیط‌های کثیف و سطوح رنگ شده.
▪ توانایی قرائت هزاران Tag در ثانیه توسط دستگاه کدخوان RFID .
▪ افزایش ضریب امنیت، کنترل امور غیر قابل رویت و ...